وقتی سنگ کلیه دارید و به دنبال راهی برای تسکین درد خود هستید، از هیچ تلاشی دریغ نمی کنید. درد و علائم دیگر می توانند ناشی از انسداد ایجاد شده توسط سنگ کلیه باشند و معمولاً زمانی که سنگ وارد حالب می شود، درد به وجود می آید. حالب، لوله ای است که ادرار را از کلیه ها به مثانه تخلیه می کند. وقتی که سنگ موجب انسداد می شود، ادرار به کلیه ها برمی گردد و موجب درد و التهاب می شود. سنگ کلیه، چه به اندازه یک دانه شن باشد یا به اندازه یک توپ کوچک، می تواند دردناک باشد. در ادامه مطلب، درمان خانگی سنگ کلیه را توضیح خواهیم داد.
آیا می توانید در خانه از شر سنگ های کلیه خلاص شوید؟
با اینکه درمان های خانگی زیادی وجود دارند که به پیشگیری از سنگ کلیه کمک می کنند، هیچ درمان خانگی جادویی وجود ندارد که بتواند سنگ های کلیه را تجزیه کند.
از کجا بفهمید سنگ کلیه دارید؟
سنگ های کلیه، توده ها یا کریستال های جامدی هستند که اغلب دندانه دار و یا حتی صاف هستند. این سنگ ها از جنس نمک ها و مواد معدنی هستند و در کلیه یا مجاری ادراری تشکیل می گردند. سنگ های کلیه می توانند بر اثر عوامل مختلفی همچون کم آبی بدن، برنامه غذایی، مشکلات پزشکی، داروها یا ژنتیک ایجاد شوند. سنگ ها انواع مختلفی دارند که از میان آنها می توان به اگزالات کلسیم، فسفات کلسیم، اوریک اسید و استروویت اشاره کرد. اگزالات کلسیم، شایع ترین نوع سنگ کلیه است و تقریباً ۷۰% سنگ ها را تشکیل می دهد. این نوع سنگ ها و همچنین سنگ های دیگری که کمتر شایع هستند، قابل تجزیه نیستند.
رایج ترین علامت سنگ کلیه، درد در ناحیه کمر، شکم یا پهلو می باشد. علائم دیگر عبارتند از:
- حالت تهوع
- استفراغ
- خون در ادار
- درد به هنگام ادرار
- قادر به ادرار کردن نیست
- نیاز مکرر به دفع ادرار
- ادراری که مات است و یا با بوی بد همراه است
- تب یا لرز
این علائم معمولاً زمانی رخ می دهند که سنگ از کلیه خارج شود. سنگ هایی که درون کلیه هستند، به طور کلی موجب درد نمی شوند. درد زمانی به وجود می آید که این سنگ ها شروع به خروج از کلیه می کنند و موجب انسداد می شوند. بنابراین، اگر سنگ های کلیه شما تجزیه نشوند، چه کاری باید انجام دهید؟ سعی کنید روی راهکارهای پیشگیری از سنگ کلیه کار کنید. در رابطه با درمان خانگی سنگ کلیه، باید گفت که چند تغییر در سبک زندگی، می تواند به کاهش احتمال تشکیل سنگ های بیشتر کمک کند.
درمان خانگی سنگ کلیه
نوشیدن مایعات
اولین دلیل تشکیل سنگ های کلیه این است که شما مایعات کافی نمی نوشید. کم آبی بدن، بزرگترین عامل است. هیدراسیون درست بدن، یکی از مهم ترین عوامل برای پیشگیری از سنگ کلیه است. ما همیشه از مردم می خواهیم مقدار زیادی آب بنوشند، مگر اینکه به دلایل پزشکی باید نوشیدن آب را محدود کنند. شما باید در روز حدود ۲.۵ تا ۴ لیتر ادرار تولید کنید تا از تشکیل سنگ کلیه پیشگیری شود، یعنی افراد باید به طور میانگین، روزانه ۸۰ تا ۱۰۰ اونس آب بنوشند. اینترنت، پر از اطلاعاتی در مورد مایعات دیگریست که می توانند به پیشگیری از سنگ های کلیه کمک کنند، اما در اکثر موارد، پایبند بودن به مصرف آب کافی، راه حل ایده آلی است. اما نوشیدنی های زیر نیز فوایدی را نشان داده اند، گرچه تحقیقات محدودی در مورد آنها وجود دارد:
- سرکه سیب
- آب ریشه گیاه قاصدک
- آب ساقه موز
به طور واضح، آب بهترین نوشیدنی است، اما تمام مایعات می توانند مفید باشند.
مرکبات مصرف کنید
میوه ها و سبزیجاتی مانند لیمو، لیموترش، گوجه، خربزه و پرتقال برای بالا نگه داشتن سطح سیترات، عالی هستند. مصرف مرکبات بسیار مهم است، زیرا کلسیم را وارد ادرار می کنند. مرکبات همچنین می توانند قبل از تبدیل کریستال ها به سنگ، آنها را حل کنند. شما با اضافه کردن چند قطره لیمو به آب یا خردکردن گوجه برای سالاد می توانید این مواد غذایی را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. شما حتی می توانید از آب مرکبات غلیظ استفاده کنید. متخصصان توصیه می کنند حدوداً ۴ اونس آب مرکبات غلیظ را به حدود ۳۲ اونس آب اضافه کنید. شما باید مرکبات را به عنوان محافظ در نظر بگیرید. بنابراین، هرچه مرکبات بیشتری مصرف کنید، این محافظ برای محافظت از شما در برابر سنگ ها قوی تر عمل می کند.
شما می توانید سیترات را از روش های دیگری مانند نوشیدن نوشابه های شفاف دریافت کنید. این نوشیدنی ها حاوی مقدار سیترات بالایی هستند. نوشابه های شفاف مانند نوشابه های تیره تر، خطری برای سنگ ها ندارند. سیروپ موجود در نوشابه های تیره، حاوی مقدار زیادی اسید فسفریک است که می تواند ادرار را اسیدی کند. به طور کلی نوشابه ها حاوی مقدار قند بالایی هستند، بنابراین بهتراست در مصرف این نوشیدنی ها زیاده روی نکنید. افراد مبتلا به بیماری هایی مانند بیماری کرون یا افرادی که جراحی باریاتریک انجام دهند، ممکن است در جذب سیترات مواد غذایی مشکل داشته باشند. در این موارد، پزشک ممکن است برای افزایش سطوح سیترات، دارو تجویز کند..
از مصرف کلسیم نترسید
از آنجا که شایع ترین سنگ، اگزالات کلسیم است، بسیاری از مردم فکر می کنند که پرهیز یا محدود کردن مصرف کلسیم می تواند به پیشگیری از سنگ کلیه کمک کند. کلسیم دشمن سنگ ها نیست. در واقع کلسیم در روده به اگزالات متصل می شود. اگر کلسیم تغذیه خود را محدود کنید، پس اگزالات مصرفی شما از راه مجرای گوارشی و از طریق مدفوع دفع نمی شود. اگزالات مصرفی شما وارد ادرار می شود و این چیزی نیست که ما می خواهیم. ما باید روزانه ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ میلی گرم کلسیم مصرف کنیم.
هدف، مصرف بیش از حد کلسیم نیست، بلکه فقط باید به میزان توصیه شده مصرف شود. از غذاهایی که حاوی مقدار اگزالات بالایی هستند، می توان به اسفناج، چغندر، ریواس و آجیل اشاره کرد. چای سیاه فقط باید در حد تعادل مصرف شود.
مراقب مصرف سدیم خود باشید.
دنبال کردن یک رژیم غذایی کم سدیم، (حدود ۲۰۰۰ تا ۲۳۰۰ میلی گرم سدیم در روز) می تواند به پیشگیری از تشکیل سنگ کلیه کمک کند. مصرف زیاد سدیم در برنامه غذایی با افزایش مقدار کلسیم در ادرار، می تواند باعث ایجاد سنگ کلیه شود. مراقب نوع غذاهایی که می خورید باشید. پیتزا، پاستا، نان ها، بیکن ها، سوسیس ها، غذاهای فراوری شده، کنسرو شده یا دارای مواد نگهدارنده هستند که دارای مقادیر زیادی سدیم هستند. در واقع، ما مقدار عمده ای از سدیم روزانه خود را فقط از غذاهایی مصرفی خود دریافت می کنیم و متأسفانه بسیاری از غذاها حاوی مقدار زیادی سدیم هستند.
یکی از روش های کاهش مقدار نمک در رژیم غذایی، خواندن برچسب های مواد غذایی و فکر کردن در مورد serving size یا اندازه سهم در هر وعده خوراکی است. اگر شما به مقدار سدیم در هر وعده خوراکی دقت نکنید، ممکن است به برچسب نگاه کنید و ببینید دارای ۱۰۰ میلی گرم سدیم است، در حالی که سه یا چهار تکه خوراکی در بسته موجود است.
چه زمانی برای سنگ کلیه باید به پزشک مراجعه کنیم
اگر فکر می کنید سنگ کلیه دارید، مراجعه به پزشک بسیار مهم است. در صورت تجربه ی درد شدید، استفراغ غیر قابل کنترل، تب بالای ۳۸.۳۳ ، مشکل در ادرار کردن و یا مشاهده ی ادرار قرمز روشن غلیظ یا پر از لخته، فوراً به اورژانس مراجعه کنید. برای مشکلات سنگ غیراضطراری، با پزشک یا جراحی که در زمینه درمان و پیشگیری از تشکیل سنگ تخصص دارد، مانند یک اورولوژویست یا نفرولوژیست صحبت کنید تا به شما در درمان و پیشگیری از سنگ کلیه کمک کند.
پیشگیری از تشکیل سنگ کلیه اغلب با انجام یک آزمایش ادرار ۲۴ ساعته شروع می شود. یک آزمایش ادرار ۲۴ ساعته، به ما اطلاعات خاصی در مورد عوامل خطر احتمالی ارائه می دهد. ما با استفاده از این آزمایش می توانیم تشخیص دهیم چه موادی در رژیم غذایی می توانند احتمال سنگ ها را افزایش دهند یا موجب تشکیل آنها شوند. این آزمایش ما را قادر می سازد، برای پیشگیری از تشکیل سنگ، برای هر فرد برنامه شخصی سازی شده ای ارائه دهیم. لازم به ذکر است که اکثر افرادی که تا به حال سنگ کلیه را تجربه کرده اند، به احتمال زیاد دوباره ممکن است به آن دچار شوند. اگر اقدامات پیشگیرانه را خیلی زود شروع نکنید، سنگ ها می توانند رشد کنند و از یک مشکل خیلی کوچک تبدیل به یک مشکل بزرگ شوند.