بیماری واریکوسل چیست؟

در این مقاله مطالعه می کنید:

واریکوسل اتساع و پیچ خوردگی غیرطبیعی شبکه وریدی (سیاهرگی) بالای بیضه‌ها است. به طورکلی علل بروز واریکوسل را به سه دسته ی ژنتیکی، اختلالات داخلی رگ ها وعوامل مربوط به ساختار فیزیکی بدن (Body habitus) تقسیم می کنند.

خون رسانی به بیضه از طریق سه سرخ رگ عروقی مستقل صورت میگیرد و تخلیه خون کثیف از بیضه توسط شبکه سیاهرگی (شبکه ی پمپینیفرم ) انجام می شود که این سیاهرگ ها در ادامه ی مسیر خود به سیاهرگ کلیه در سمت چپ و سیاهرگ اجوف تحتانی در سمت راست تخلیه می شوند. این بیماری به علت گشاد شدن غیر طبیعی شبکه ی سیاهرگی بیضه و سیاهرگ طناب بیضه ایجاد می شود.

سن ابتلا به واریکوسل

این بیماری به ندرت در سن پایین تر از ده سال دیده می شود و بروز آن بین ۱۰ تا ۱۵ سالگی به شدت افزایش می یابد که می تواند نشان دهنده ی ارتباط آن با بلوغ فرد باشد. شیوع این بیماری در بزرگسالان برابر با ۸ تا ۱۶ درصد می باشد. اگر چه اغلب موارد این بیماری در طرف چپ گزارش شده ولی در گزارشات جدید تر شیوع موارد دو طرفه افزایش یافته و در ۱۵ تا ۵۰ درصد موارد واریکوسل به صورت دو طرفه مشاهده می شود. به طور کلی بروز جداگانه ی واریکوسل در سمت راست شایع نبوده و دراین صورت باید به وجود یک توده که بر روی سیاهرگ ها فشار می آورد و مانع بازگشت خون می شود مشکوک شد.

واریکوسل

شدت و درجه واریکوسل

تقسیم بندی شدت واریکوسل به هنگام معاینه به صورت زیر است:

واریکوسل درجه ۱: فقط در زمان افزایش فشار داخل شکم در هنگام زور زدن قابل لمس است.

واریکوسل درجه ۲ : به راحتی و بدون نیاز به زور زدن قابل لمس است ولی قابل رویت نیست.

واریکوسل درجه ۳: سیاهرگ های متسع و گشاد شده بدون نیاز به زور زدن از ورای پوست کیسه بیضه به راحتی قابل رویت است.

اگر میزان شیوع این بیمار را به طور کلی ۱۵ درصد درنظر بگیریم، ۹% موارد درجه ۱، ۴% موارد درجه ۲ و ۲% آن درجه ۳ است.

علت بروز واریکوسل

به طورکلی علل بروز واریکوسل را به سه دسته ی ژنتیکی، اختلالات داخلی رگ ها وعوامل مربوط به ساختار فیزیکی بدن (Body habitus) تقسیم می کنند. در یک مطالعه ریسک بروز واریکوسل در اقوام درجه یک بیماران مبتلا به این بیماری به خصوص در برادران بیمار را ۴ تا ۸ برابر جمعیت عمومی گزارش کردند.

فقدان دریچه ی سیاهرگی یا نارسایی در عملکرد دریچه ای سیاهرگ های طناب بیضه ی چپ می تواند باعث برگشت خون به شبکه ی سیاهرگی بیضه و در نتیجه اتساع آن شود.

تاثیرات مخرب ناشی از این بیماری بر روی بیضه ها قابل توجه بوده و به اثبات رسیده است. نمونه برداری از بیضه های بیماران مبتلا به این بیماری یک طرفه نشان دهنده ی توقف در بلوغ اسپرم ها و کاهش تولید اسپرم و همچنین کاهش ضخامت و قطر لوله های اسپرم ساز است.

نکته قابل توجه اینجاست که حتی در واریکوسل یک طرفه، تغییرات مخرب در هر دو بیضه دیده می شود البته شدت آن در بیضه ی مبتلا به این بیماری بیشتر است. از دیگر تغییرات مشاهده شده در نمونه برداری بیضه ی این بیماران می توان به اختلال در سلول های تولید کننده ی تستوسترون و سلولهای موثر در اسپرم سازی و همچنین اختلال در مویرگ های بیضه اشاره کرد.

درمان واریکوسل

واریکوسل، با تغییرات بیوشیمیایی خاصی نیز همراه است. کاهش غلظت تستوسترون داخل بیضه و در موارد واریکوسل درجه ی ۳ حتی کاهش غلظت تستوسترون در خون نیز دیده شده است.

از اثرات منفی ثابت شده واریکوسل بر بیضه، کاهش رشد بیضه است که ارتباط معکوس با کیفیت بیضه دارد.

بزرگ تر شدن بیضه پس از عمل جراحی واریکوسل اگرچه نشانه ی موفقیت در درمان محسوب می شود ولی الزاما به معنای بهبود کیفیت اسپرم بیمار نیست.

تاثیر واریکوسل بر روی کیفیت اسپرم نیز قابل مشاهده است و شامل تغییراتی مانند کاهش حرکت اسپرم ها، افزایش اسپرم های نابالغ واسپرم های با اشکال غیر طبیعی می باشد.

علل مختلفی برای تغییرات ذکر شده به دنبال این بیماری مطرح شده است از این علل می توان به افزایش فشار سیاهرگی و جریان معکوس مواد سمی از غدد فوق کلیوی به بیضه اشاره کرد.

از منطقی ترین علل می توان به آسیب حرارتی ناشی از این بیماری به بیضه ها اشاره نمود. دمای داخل بیضه به طور طبیعی بین ۳۳ تا ۳۴ درجه ی سانتیگراد بوده و این دما جهت تولید اسپرم طبیعی الزامی است ولی با بروز واریکوسل دمای بیضه ها بالاتر رفته و منجر به بروز اختلال در فرآیند اسپرم سازی بیضه ها می شود.


بیشتر بدانید…

عوارض عمل واریکوسل


دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری تناسلی و فوق تخصص ارولوژی ترمیمی

تصویر  دکتر محمد جباری
دکتر محمد جباری

دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و تناسلی همچنین فلوشیپ فوق تخصصی ارولوژی ترمیمی فارغ التحصیل از دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی و عضو هیئت علمی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و عضو انجمن علمی ارولوژی ایران می باشد.

آیا این مطلب مفید بود؟ لطفا به آن امتیاز دهید
3.9/5 - (16 امتیاز)

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

برای ثبت پرسش خود از دکتر می توانید از این قسمت استفاده کنید.پاسخ شما تا 2روز از طریق پیامک و ایمیل اطلاع رسانی خواهد شد.

پیگیری سوال قبل

   برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر نوید پنجشنبه ۷ فروردین ۹۹( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 451 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر
    من نوجوانی با سن 15 هستم.قبلا ورزش می کردم(پینگ پنگ)به طور حرفه ای.گاهی در مسابقات بیضه ی سمت راست(راست خودم) درد می گرفت و انگار ۲تا بیضه داشتم.اما وقتی شب می خوابیدم،صبح خوب شده بود.می خواستم بدونم این چیه؟و راهکار آن چیست؟
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری پنجشنبه ۷ فروردین ۹۹( 4 سال پیش)

      سلام

      آحتمال داره فتق باشه. برای تشخیص باید معاینه و در صورت لزوم سونوگرافی از بیضه ها شوید.

  • تصویر کاربر jamal پنجشنبه ۲۲ اسفند ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 432 مشاهده پرسش
    با عرض سلام و خسته نباشید خدمت شما
    ببخشید اقای دکتر من عمل جراحی واریکوسل انجام دادم و بعد عمل همچنان من مشکل نعوظ دارم مراجعه کردم دکتر قرص تادافیل بهم دادن هر هفته چهارشنبه مصرف کنم و تا وقتی مصرف میکردم خوب بود الان باز سفت نمیشه در حالت عادی سفت میشه فقط موقع رابطه سفت نمیشه
    موضوع دیگه اینکه بعد عمل بالای آلت تناسلی(خودش نه قسمت بالا) یه کم گودی افتاده آیا خطرناکه یا طبیعیه؟
    با تشکر
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری پنجشنبه ۲۲ اسفند ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام

      عمل تان ارتباطی با مشکل نعوظ ندارد و چون در حالت عادی سفت میشه به نظر میرسه ریشه روانی داشته باشد و شاید یک سکسولوژیست مثل دکتر علی شیخ الاسلامی سکسولوژیست بهتر بتوانند کمک تان کند

      گودی طبیعیه

  • تصویر کاربر حمید جمعه ۲ اسفند ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 403 مشاهده پرسش
    با عرض سلام و خسته نباشید
    جهت تشخیص بیماری واریکوسل سونوگرافی انجام دادم
    جواب : وجود دو کیست اپیدیمال با قطر ۸و۵ mm در سمت چپ و اتساع ورید اطراف CORD و بیضه چپ با حداکثر قطر ۲.۶ mm هنگام مانور والسالوا
    آیا بنده واریکوسل دارم ؟؟
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری جمعه ۲ اسفند ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام

      زیر 3 میلی اهمیتی ندارد.

  • تصویر کاربر 09128368551 دوشنبه ۱۶ دی ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 506 مشاهده پرسش
    قرص پنتوکسی فیلین برای چی خوب هستش
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری دوشنبه ۱۶ دی ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام

      برای بهبود حرکت اسپرم

  • تصویر کاربر مهدی چهارشنبه ۴ دی ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 375 مشاهده پرسش
    باسلام بنده ۱۰ سال پیش واریکوسل گرید،۳عمل کردم الن عود کرده ۲هستش الان میخوام عمل کنم شما کدوم عمل پیشنهاد میکنید وهزینش چه قدر میشه ممنون
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری چهارشنبه ۴ دی ۹۸( 4 سال پیش)
      سلام
      عود همیشه نیازمند عمل نیست
      روش میکردوسکوپیک ارجح هست
درحال دریافت اطلاعات

از دکتر بپرسید

ویزیت Whatsapp

تماس با مطب

نوبت دهی اینترنتی

پرسش از دکتر