بیماری واریکوسل چیست؟

در این مقاله مطالعه می کنید:

واریکوسل اتساع و پیچ خوردگی غیرطبیعی شبکه وریدی (سیاهرگی) بالای بیضه‌ها است. به طورکلی علل بروز واریکوسل را به سه دسته ی ژنتیکی، اختلالات داخلی رگ ها وعوامل مربوط به ساختار فیزیکی بدن (Body habitus) تقسیم می کنند.

خون رسانی به بیضه از طریق سه سرخ رگ عروقی مستقل صورت میگیرد و تخلیه خون کثیف از بیضه توسط شبکه سیاهرگی (شبکه ی پمپینیفرم ) انجام می شود که این سیاهرگ ها در ادامه ی مسیر خود به سیاهرگ کلیه در سمت چپ و سیاهرگ اجوف تحتانی در سمت راست تخلیه می شوند. این بیماری به علت گشاد شدن غیر طبیعی شبکه ی سیاهرگی بیضه و سیاهرگ طناب بیضه ایجاد می شود.

سن ابتلا به واریکوسل

این بیماری به ندرت در سن پایین تر از ده سال دیده می شود و بروز آن بین ۱۰ تا ۱۵ سالگی به شدت افزایش می یابد که می تواند نشان دهنده ی ارتباط آن با بلوغ فرد باشد. شیوع این بیماری در بزرگسالان برابر با ۸ تا ۱۶ درصد می باشد. اگر چه اغلب موارد این بیماری در طرف چپ گزارش شده ولی در گزارشات جدید تر شیوع موارد دو طرفه افزایش یافته و در ۱۵ تا ۵۰ درصد موارد واریکوسل به صورت دو طرفه مشاهده می شود. به طور کلی بروز جداگانه ی واریکوسل در سمت راست شایع نبوده و دراین صورت باید به وجود یک توده که بر روی سیاهرگ ها فشار می آورد و مانع بازگشت خون می شود مشکوک شد.

واریکوسل

شدت و درجه واریکوسل

تقسیم بندی شدت واریکوسل به هنگام معاینه به صورت زیر است:

واریکوسل درجه ۱: فقط در زمان افزایش فشار داخل شکم در هنگام زور زدن قابل لمس است.

واریکوسل درجه ۲ : به راحتی و بدون نیاز به زور زدن قابل لمس است ولی قابل رویت نیست.

واریکوسل درجه ۳: سیاهرگ های متسع و گشاد شده بدون نیاز به زور زدن از ورای پوست کیسه بیضه به راحتی قابل رویت است.

اگر میزان شیوع این بیمار را به طور کلی ۱۵ درصد درنظر بگیریم، ۹% موارد درجه ۱، ۴% موارد درجه ۲ و ۲% آن درجه ۳ است.

علت بروز واریکوسل

به طورکلی علل بروز واریکوسل را به سه دسته ی ژنتیکی، اختلالات داخلی رگ ها وعوامل مربوط به ساختار فیزیکی بدن (Body habitus) تقسیم می کنند. در یک مطالعه ریسک بروز واریکوسل در اقوام درجه یک بیماران مبتلا به این بیماری به خصوص در برادران بیمار را ۴ تا ۸ برابر جمعیت عمومی گزارش کردند.

فقدان دریچه ی سیاهرگی یا نارسایی در عملکرد دریچه ای سیاهرگ های طناب بیضه ی چپ می تواند باعث برگشت خون به شبکه ی سیاهرگی بیضه و در نتیجه اتساع آن شود.

تاثیرات مخرب ناشی از این بیماری بر روی بیضه ها قابل توجه بوده و به اثبات رسیده است. نمونه برداری از بیضه های بیماران مبتلا به این بیماری یک طرفه نشان دهنده ی توقف در بلوغ اسپرم ها و کاهش تولید اسپرم و همچنین کاهش ضخامت و قطر لوله های اسپرم ساز است.

نکته قابل توجه اینجاست که حتی در واریکوسل یک طرفه، تغییرات مخرب در هر دو بیضه دیده می شود البته شدت آن در بیضه ی مبتلا به این بیماری بیشتر است. از دیگر تغییرات مشاهده شده در نمونه برداری بیضه ی این بیماران می توان به اختلال در سلول های تولید کننده ی تستوسترون و سلولهای موثر در اسپرم سازی و همچنین اختلال در مویرگ های بیضه اشاره کرد.

درمان واریکوسل

واریکوسل، با تغییرات بیوشیمیایی خاصی نیز همراه است. کاهش غلظت تستوسترون داخل بیضه و در موارد واریکوسل درجه ی ۳ حتی کاهش غلظت تستوسترون در خون نیز دیده شده است.

از اثرات منفی ثابت شده واریکوسل بر بیضه، کاهش رشد بیضه است که ارتباط معکوس با کیفیت بیضه دارد.

بزرگ تر شدن بیضه پس از عمل جراحی واریکوسل اگرچه نشانه ی موفقیت در درمان محسوب می شود ولی الزاما به معنای بهبود کیفیت اسپرم بیمار نیست.

تاثیر واریکوسل بر روی کیفیت اسپرم نیز قابل مشاهده است و شامل تغییراتی مانند کاهش حرکت اسپرم ها، افزایش اسپرم های نابالغ واسپرم های با اشکال غیر طبیعی می باشد.

علل مختلفی برای تغییرات ذکر شده به دنبال این بیماری مطرح شده است از این علل می توان به افزایش فشار سیاهرگی و جریان معکوس مواد سمی از غدد فوق کلیوی به بیضه اشاره کرد.

از منطقی ترین علل می توان به آسیب حرارتی ناشی از این بیماری به بیضه ها اشاره نمود. دمای داخل بیضه به طور طبیعی بین ۳۳ تا ۳۴ درجه ی سانتیگراد بوده و این دما جهت تولید اسپرم طبیعی الزامی است ولی با بروز واریکوسل دمای بیضه ها بالاتر رفته و منجر به بروز اختلال در فرآیند اسپرم سازی بیضه ها می شود.


بیشتر بدانید…

عوارض عمل واریکوسل


دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری تناسلی و فوق تخصص ارولوژی ترمیمی

تصویر  دکتر محمد جباری
دکتر محمد جباری

دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و تناسلی همچنین فلوشیپ فوق تخصصی ارولوژی ترمیمی فارغ التحصیل از دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی و عضو هیئت علمی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و عضو انجمن علمی ارولوژی ایران می باشد.

آیا این مطلب مفید بود؟ لطفا به آن امتیاز دهید
4/5 - (18 امتیاز)
  • تصویر کاربر سینا سه شنبه ۱۹ فروردین ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 335 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر، 25 سالمه و از دو سال قبل متوجه شدم که واریکوسل درجه 2 سمت چپ دارم. دکتر به من توصیه کرد که نیاز به عمل ندارم. چند وقتی هست که احساس درد در سمت چپ باسن و ران چپم دارم. به اصطلاح تیر میکشه. سوال من اینه که آیا درد به خاطر واریکوسله؟ و اگه هست برای رفع درد باید عمل کرد؟ سوال دیگه ای که داشتم چه عوامل دیگه ای به جز واریکوسل باعث چنین دردی میشه؟ با تشکر سینا
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری سه شنبه ۱۹ فروردین ۹۳( 1 دهه پیش)
      سلام
      سوال من اینه که آیا درد به خاطر واریکوسله؟ خیر
      سوال دیگه ای که داشتم چه عوامل دیگه ای به جز واریکوسل باعث چنین دردی میشه؟ درد ناشی از کمر مثل دیسک کمر
  • تصویر کاربر علی یکشنبه ۱۷ فروردین ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 353 مشاهده پرسش
    با سلام با درد بیضه به دکتر مراجه کردم پس از انجام سونو مشخص شد واریکوسل گرید 2 دارم به علت شغلم ک تراشکار هستم روزانه 8الی 12ساعت سر پا هستم واز درد بیضه خیلی در رنجم و قرص باکلوفن.متوکاربومل.ستالوپرام مصرف میکنم 1میخام بدونم تا زمان عمل چکنم دردش کمتر بشه.؟2 ایا 3روز بعد عمل میتونم 8ساعت سر پا باشم؟
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری یکشنبه ۱۷ فروردین ۹۳( 1 دهه پیش)
      سلام
      میخام بدونم تا زمان عمل چکنم دردش کمتر بشه.؟2کاریش نمیشه کرد بجز مصرف مسکن
      ایا 3روز بعد عمل میتونم 8ساعت سر پا باشم؟ خیر
  • تصویر کاربر حامد چهارشنبه ۶ فروردین ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 331 مشاهده پرسش
    با سلام دوباره
    دکتر جان بهم گفتین که بستن رگه های لنفاوی دچار هیدروسل میشود.الان هیدروسلم خوب شده فقط یک برآمدگی بزرگ زیر عمل هستش درست روی رگ بیضه ها اول تنکه میخواستم بدونم بستن اشتباهی رگ ها دچار مشکل یا دچار ناباروری میشود و دوم اینکه من قبل عمل آزمایش اسپرم دادم کمی عفونت داشتم میخواستم اینم بدونم اینکه عفونت باعث بوجود آمدن هیدروسل میشود یا نه
    ممنون از زحماتتون
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری چهارشنبه ۶ فروردین ۹۳( 1 دهه پیش)
      سلام
      همانطور که گفتم هیدروسل به این سرعت بعد از عمل ایجاد نمی شودبرآمدگی طبیعی است و بتدریج بهتر می شود. در ضمن لزومی ندارد با افکار بیهوده در مورد بستن اشتباهی رگ خودت را اذیت کنید
  • تصویر کاربر مهدی چهارشنبه ۶ فروردین ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 387 مشاهده پرسش
    با سلام آقای دکتر من 5 سال است از درد زیر شکم و بیضه چپ رنج می برم و 2 سال است با تشخیص واریکسل عمل جراحی انجام دادم ولی بدتر و بدتر شده ام و از این در رنج می برم به بیش از 100 دکتر مراجعه کردم ولی مشکلم حل نشد و جواب سر بالا دادند و الان 6 سال است رنج می برم چیکار باید بکنم ؟
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری چهارشنبه ۶ فروردین ۹۳( 1 دهه پیش)
      سلام
      گاهی درد نواحی مذکور منشاش بیضه و سیستم تناسلی نیست و از کمر می باشد با اینحال توصیه می کنم توسط متخصص درد هم ویزیت و درمان شوید
  • تصویر کاربر saeid چهارشنبه ۶ فروردین ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 316 مشاهده پرسش
    سلام
    مي خواستم بدونم آيا ميشه همزمان هم کيست بيضه و هم واريکوسل رو در يک روز عمل کرد؟
    دکتر جان هزينه تقريبي عمل واريکوسل دو طرفه و يک طرفه رو بگيد چند ميشه؟ دفترچه بيمه هزينش چقدر ميشه؟
    خواهش ميکنم حتما هزينه تقريبي رو بگيد با تشکر از لطف شما
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری چهارشنبه ۶ فروردین ۹۳( 1 دهه پیش)
      سلام
      بله امکان جراحی همزمان هست. اگر هزینه برای تان خیلی مهم هست می توانید در یکی از بیمارستان های دولتی با هزینه پائین عمل کنید. متاسفانه من طرف قررداد با بیمارستان های دولتی نیستم
درحال دریافت اطلاعات
  • تصویر کاربر بهنام سه شنبه ۲۹ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 458 مشاهده پرسش
    باسلام و ادب حضور جناب دكتر جباري عزيز
    ازمايشات از قبيل ميزان اسپرم و سرعت حركت انجام شده.
    هردو كمي پايين تر از ميزان نرمال نشان ميدهند.( ويتامين C , E در حال مصرف )
    اندوسكوپي ، واريكوسل گريد 2 نشان داده است
    حقيقتا" از عوارض احتمالي جراحي كمي نگران هستم براي همين به دنبال درمان بدون ريسك يا با حداقل ريسك هستم.
    با توجه به استفاده از ويتامين هاي مذكور آيا ميتوان بدون نياز به جراحي واريكوسل ، صاحب فرزند شد.
    از شما جناب دكتر قبلا" كمال تشكر و امتنان را دارم.
    با تشكر برزگر
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری سه شنبه ۲۹ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش)
      سلام
      امکان باروری هست ولی با اینحال بازهم جراحی را توصیه می کنم
  • تصویر کاربر علی سه شنبه ۲۹ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 486 مشاهده پرسش
    با عرض سلام و احترام و خسته نباشید خدمت دکتر جباری
    من 31 سال دارم.
    در 14 سالگی بیضه راستم رو از دست دادم.
    پارسال دردی در بیضه چپ حس کردم. بعد سونوگرافی( یک سال و نیم قبل):
    ابعاد بیضه چپ 26*43
    کالیبرهای وریدی اطراف بیضه چپ در حالت ایستاده و با مانور السالوا بیش از حد طبیعی بوده و به 2.8 میلی متر می رسد.
    نظریه واریکوسل سمت چپ.

    دیروز هم آزمایش اسپرم دادم بعد دو و نیم روز از آخرین انزال. تو خونه نمونه گرفتم و تو یربع رسوندم ازمایشگاه. نمونه رو هم روی شکم گذاشته بودم. البته چون استرس داشتم نتونستم خودمو خوب تحریک کنم و التم نعوظ پیدا نکرد زیاد و خیلی کم انزال داشتم که نمیدونم در نتایج اثر میذاره یا نه.
    نتیجه آزمایش:
    volume: 1.2 ml
    appearance: milky
    viscosity: normal
    liquefaction: 20 minutes
    PH:7.6
    WBC: 0-1
    epithelial cell : --
    bacteria: --
    RBC:--
    agglutination: yes(+) .
    immature germcell: 1-2
    sperm count: 68.2 milion/ml
    quick(a):14.8
    slow(b): 25.2
    none(c):19.8
    immotile(d): 40.2
    normal:72.3

    نظرتون چیه؟ < چیکار کنم بنظرتون
    با تشکر فراوان
    1. تصویر کاربر علی دوشنبه ۲۸ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش)
      آقای دکتر چرا جواب نمیدین؟
      در اس ام اس گفته بودن ظرف 24 ساعت جواب داده خواهد شد.
    2. تصویر کاربر دکتر محمد جباری سه شنبه ۲۹ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش)
      سلام
      در کل خوبه حرکتش کمی ضعیفه اما قابل چشم پوشی هست
    3. نمایش سایر 1 پاسخ
درحال دریافت اطلاعات
مقالات مرتبط

از دکتر بپرسید

ویزیت Whatsapp

تماس با مطب

نوبت دهی اینترنتی