بیماری واریکوسل چیست؟

در این مقاله مطالعه می کنید:

واریکوسل اتساع و پیچ خوردگی غیرطبیعی شبکه وریدی (سیاهرگی) بالای بیضه‌ها است. به طورکلی علل بروز واریکوسل را به سه دسته ی ژنتیکی، اختلالات داخلی رگ ها وعوامل مربوط به ساختار فیزیکی بدن (Body habitus) تقسیم می کنند.

خون رسانی به بیضه از طریق سه سرخ رگ عروقی مستقل صورت میگیرد و تخلیه خون کثیف از بیضه توسط شبکه سیاهرگی (شبکه ی پمپینیفرم ) انجام می شود که این سیاهرگ ها در ادامه ی مسیر خود به سیاهرگ کلیه در سمت چپ و سیاهرگ اجوف تحتانی در سمت راست تخلیه می شوند. این بیماری به علت گشاد شدن غیر طبیعی شبکه ی سیاهرگی بیضه و سیاهرگ طناب بیضه ایجاد می شود.

سن ابتلا به واریکوسل

این بیماری به ندرت در سن پایین تر از ده سال دیده می شود و بروز آن بین ۱۰ تا ۱۵ سالگی به شدت افزایش می یابد که می تواند نشان دهنده ی ارتباط آن با بلوغ فرد باشد. شیوع این بیماری در بزرگسالان برابر با ۸ تا ۱۶ درصد می باشد. اگر چه اغلب موارد این بیماری در طرف چپ گزارش شده ولی در گزارشات جدید تر شیوع موارد دو طرفه افزایش یافته و در ۱۵ تا ۵۰ درصد موارد واریکوسل به صورت دو طرفه مشاهده می شود. به طور کلی بروز جداگانه ی واریکوسل در سمت راست شایع نبوده و دراین صورت باید به وجود یک توده که بر روی سیاهرگ ها فشار می آورد و مانع بازگشت خون می شود مشکوک شد.

واریکوسل

شدت و درجه واریکوسل

تقسیم بندی شدت واریکوسل به هنگام معاینه به صورت زیر است:

واریکوسل درجه ۱: فقط در زمان افزایش فشار داخل شکم در هنگام زور زدن قابل لمس است.

واریکوسل درجه ۲ : به راحتی و بدون نیاز به زور زدن قابل لمس است ولی قابل رویت نیست.

واریکوسل درجه ۳: سیاهرگ های متسع و گشاد شده بدون نیاز به زور زدن از ورای پوست کیسه بیضه به راحتی قابل رویت است.

اگر میزان شیوع این بیمار را به طور کلی ۱۵ درصد درنظر بگیریم، ۹% موارد درجه ۱، ۴% موارد درجه ۲ و ۲% آن درجه ۳ است.

علت بروز واریکوسل

به طورکلی علل بروز واریکوسل را به سه دسته ی ژنتیکی، اختلالات داخلی رگ ها وعوامل مربوط به ساختار فیزیکی بدن (Body habitus) تقسیم می کنند. در یک مطالعه ریسک بروز واریکوسل در اقوام درجه یک بیماران مبتلا به این بیماری به خصوص در برادران بیمار را ۴ تا ۸ برابر جمعیت عمومی گزارش کردند.

فقدان دریچه ی سیاهرگی یا نارسایی در عملکرد دریچه ای سیاهرگ های طناب بیضه ی چپ می تواند باعث برگشت خون به شبکه ی سیاهرگی بیضه و در نتیجه اتساع آن شود.

تاثیرات مخرب ناشی از این بیماری بر روی بیضه ها قابل توجه بوده و به اثبات رسیده است. نمونه برداری از بیضه های بیماران مبتلا به این بیماری یک طرفه نشان دهنده ی توقف در بلوغ اسپرم ها و کاهش تولید اسپرم و همچنین کاهش ضخامت و قطر لوله های اسپرم ساز است.

نکته قابل توجه اینجاست که حتی در واریکوسل یک طرفه، تغییرات مخرب در هر دو بیضه دیده می شود البته شدت آن در بیضه ی مبتلا به این بیماری بیشتر است. از دیگر تغییرات مشاهده شده در نمونه برداری بیضه ی این بیماران می توان به اختلال در سلول های تولید کننده ی تستوسترون و سلولهای موثر در اسپرم سازی و همچنین اختلال در مویرگ های بیضه اشاره کرد.

درمان واریکوسل

واریکوسل، با تغییرات بیوشیمیایی خاصی نیز همراه است. کاهش غلظت تستوسترون داخل بیضه و در موارد واریکوسل درجه ی ۳ حتی کاهش غلظت تستوسترون در خون نیز دیده شده است.

از اثرات منفی ثابت شده واریکوسل بر بیضه، کاهش رشد بیضه است که ارتباط معکوس با کیفیت بیضه دارد.

بزرگ تر شدن بیضه پس از عمل جراحی واریکوسل اگرچه نشانه ی موفقیت در درمان محسوب می شود ولی الزاما به معنای بهبود کیفیت اسپرم بیمار نیست.

تاثیر واریکوسل بر روی کیفیت اسپرم نیز قابل مشاهده است و شامل تغییراتی مانند کاهش حرکت اسپرم ها، افزایش اسپرم های نابالغ واسپرم های با اشکال غیر طبیعی می باشد.

علل مختلفی برای تغییرات ذکر شده به دنبال این بیماری مطرح شده است از این علل می توان به افزایش فشار سیاهرگی و جریان معکوس مواد سمی از غدد فوق کلیوی به بیضه اشاره کرد.

از منطقی ترین علل می توان به آسیب حرارتی ناشی از این بیماری به بیضه ها اشاره نمود. دمای داخل بیضه به طور طبیعی بین ۳۳ تا ۳۴ درجه ی سانتیگراد بوده و این دما جهت تولید اسپرم طبیعی الزامی است ولی با بروز واریکوسل دمای بیضه ها بالاتر رفته و منجر به بروز اختلال در فرآیند اسپرم سازی بیضه ها می شود.


بیشتر بدانید…

عوارض عمل واریکوسل


دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری تناسلی و فوق تخصص ارولوژی ترمیمی

تصویر  دکتر محمد جباری
دکتر محمد جباری

دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و تناسلی همچنین فلوشیپ فوق تخصصی ارولوژی ترمیمی فارغ التحصیل از دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی و عضو هیئت علمی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و عضو انجمن علمی ارولوژی ایران می باشد.

آیا این مطلب مفید بود؟ لطفا به آن امتیاز دهید
4/5 - (18 امتیاز)
  • تصویر کاربر محمدی شنبه ۱۲ تیر ۹۵( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 192 مشاهده پرسش
    سلام دکتر
    آیا راه رفتن زیاد باعث تشدید واریکوسل میگردد
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری شنبه ۱۲ تیر ۹۵( 9 سال پیش)
      سلام
      بی تاثیر نیست
  • تصویر کاربر وحید شنبه ۱۲ تیر ۹۵( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 253 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر خسته نباشید می خواستم نظر مفصل خودتون رو در مورد آزمایش اسپرم بنده بدونم ، تو رو خدا کمکم کنید .
    آزمایش اسپرم من به شکل زیر است ، لطفاً جوابش رو در چند سطر توضیح دهید و بگید می تونیم به امید خدا بچه دار بشیم یا نه و آیا آزمایش بنده مشکلی دارد یا نه ؟
    تو رو خدا جون بچه تون کمکم کنید و جواب سوالم رو به ایمیلم بفرستید با تشکر از لطف و محبتتون .
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری شنبه ۱۲ تیر ۹۵( 9 سال پیش)
      سلام
      شکل و حرکت اسپرم ها ضعیف بوده و کمی عفونت دارد توصیه می کنم آزمایش خود را ۳ هفته بعد تکرار کنید
  • تصویر کاربر مجتبی شنبه ۱۲ تیر ۹۵( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 214 مشاهده پرسش
    با سلام خسته نباشید مشکل بنده این بود که در اثر خودارضایی ایپیدمم درد میکرد بهم گفتین التهاب ایپیدم دچار شدین امروز رفتم سونوگرافی نتیجه بهم گفتن واریکوسل دو طرفه خیییلی نگرانم دکتر باید عمل بشم؟ عکسشو زمینه کردم براتون ممنون میشم راهنمایی کنید
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری شنبه ۱۲ تیر ۹۵( 9 سال پیش)
      سلام
      با این قطر وریدی نیازی به عمل نیست
    2. تصویر کاربر مجتبی شنبه ۱۲ تیر ۹۵( 9 سال پیش)
      ممنون پاسختون پس برای درمان باید چیکار کرد من الان چندین ماهه اذیتم بعضی وقتا درد میگیره همیشه درد نداره گاهی اوقات ببخشید دکتر من بعضی وقتا دلپیچه با یکم احساس حالت تحوع دارم و سردرد میشم بنظرتون ربطی به هم دارن تو ماه رمضون اینطوری شدم
    3. تصویر کاربر دکتر محمد جباری شنبه ۱۲ تیر ۹۵( 9 سال پیش)
      سلام
      ربطی به هم ندارند برای درمان هم بدون معاینه نمیتوانم نظری بدهم
    4. تصویر کاربر مجتبی شنبه ۱۲ تیر ۹۵( 9 سال پیش)
      ممنون سوال اخرم اینبود قطر وریدی که تو ازمایش سونوگرافی من مشاهده کردید توحالت نرمال بود ینی که نیاز به عمل نداره؟ ایا باعث میشه کاهش باروری بیاره؟
    5. تصویر کاربر دکتر محمد جباری شنبه ۱۲ تیر ۹۵( 9 سال پیش)
      سلام
      نی که نیاز به عمل نداره؟ ....................خیر
      ایا باعث میشه کاهش باروری بیاره؟...........................خیر
    6. نمایش سایر 4 پاسخ
  • تصویر کاربر iman شنبه ۱۲ تیر ۹۵( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 172 مشاهده پرسش
    سلام جوانی هستم ۳۲ساله که دو سال پیش عمل واریکوسل دو طرفه انجام دادم که تا الان هم نتیجه نگرفتم به پزشک مراجعه کردم گفتند عود کرده دوباره باید عمل کنی که شانس عمل ۵۰٪خواستم نظر شما رو بدونم عمل کنم یا برای کاشت اقدام کنم
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری شنبه ۱۲ تیر ۹۵( 9 سال پیش)
      سلام
      برای IVF یا IUIاقدام کنید
  • تصویر کاربر محمد یکشنبه ۱۳ تیر ۹۵( 8 سال پیش) تعداد بازدید: 204 مشاهده پرسش
    باسلام و خسته نباشی به شما سرور عزیز. 32 ساله هستم.8 سالی هست که هیدروسل دارم . تقریباً این 3 سال اخیر هر 6 ماه آزمایش سونوگرافی میدم تاوضعیت بزرگ شدن کیسه بیضه ام بویژه تو این 2 سال اخیر رو کنترل کرده باشم . نتایج نرماله به جز اینکه هر بار به حجم هیدروسل تا حدودی اضافه ميشه . با اینکه دردی ندارم ولی باعث نگرانیم شده . با اجازتون چند سوال داشتم.
    1_ اگر عمل نکنم و با توجه به ایکه دیگر نتایج سوتوگرافی بیضه ها نرماله و دردی ندارم آیا در آینده این بزرگ شدن حجم هیدروسل ضرر و آسیبی رو متحمل می شم ؟
    2_ آیا افزایش حجم هیدروسل فشاری رو به بیضه وارد می کنه و آسیبی رو ایجاد می کنه؟ یا اختلالی رو عمل جنسی ایجاد می کنه؟
    3 اگر عمل کنم آیا بزرگی قابل توجه و نگران کننده ای رو برای بیضه ایجاد می کنه؟ چون من از ترس بزرگ شدن قابل توجه بیضه عمل نکردم
    4_ آیا 3 الی 4 روز بعد از عمل میتوان برم سرکار؟ با فرض اینکه کارم اداری است و تحرک نداره
    با تشکر
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری یکشنبه ۱۳ تیر ۹۵( 8 سال پیش)
      سلام
      1_ اگر عمل نکنم و با توجه به ایکه دیگر نتایج سوتوگرافی بیضه ها نرماله و دردی ندارم آیا در آینده این بزرگ شدن حجم هیدروسل ضرر و آسیبی رو متحمل می شم ؟................خیر ولی از آنجا که جوان هستید با بزرگ شدن هیدروسل بتدریج فعالیت روزانه تان را تحت تاثیر قرار می دهد
      2_ آیا افزایش حجم هیدروسل فشاری رو به بیضه وارد می کنه و آسیبی رو ایجاد می کنه؟ یا اختلالی رو عمل جنسی ایجاد می کنه؟.........................خیر
      3 اگر عمل کنم آیا بزرگی قابل توجه و نگران کننده ای رو برای بیضه ایجاد می کنه؟ .........................................خیر
      4_ آیا 3 الی 4 روز بعد از عمل میتوان برم سرکار؟ ...................................بله
درحال دریافت اطلاعات
  • تصویر کاربر بهنام سه شنبه ۲۹ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 458 مشاهده پرسش
    باسلام و ادب حضور جناب دكتر جباري عزيز
    ازمايشات از قبيل ميزان اسپرم و سرعت حركت انجام شده.
    هردو كمي پايين تر از ميزان نرمال نشان ميدهند.( ويتامين C , E در حال مصرف )
    اندوسكوپي ، واريكوسل گريد 2 نشان داده است
    حقيقتا" از عوارض احتمالي جراحي كمي نگران هستم براي همين به دنبال درمان بدون ريسك يا با حداقل ريسك هستم.
    با توجه به استفاده از ويتامين هاي مذكور آيا ميتوان بدون نياز به جراحي واريكوسل ، صاحب فرزند شد.
    از شما جناب دكتر قبلا" كمال تشكر و امتنان را دارم.
    با تشكر برزگر
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری سه شنبه ۲۹ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش)
      سلام
      امکان باروری هست ولی با اینحال بازهم جراحی را توصیه می کنم
  • تصویر کاربر علی سه شنبه ۲۹ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 486 مشاهده پرسش
    با عرض سلام و احترام و خسته نباشید خدمت دکتر جباری
    من 31 سال دارم.
    در 14 سالگی بیضه راستم رو از دست دادم.
    پارسال دردی در بیضه چپ حس کردم. بعد سونوگرافی( یک سال و نیم قبل):
    ابعاد بیضه چپ 26*43
    کالیبرهای وریدی اطراف بیضه چپ در حالت ایستاده و با مانور السالوا بیش از حد طبیعی بوده و به 2.8 میلی متر می رسد.
    نظریه واریکوسل سمت چپ.

    دیروز هم آزمایش اسپرم دادم بعد دو و نیم روز از آخرین انزال. تو خونه نمونه گرفتم و تو یربع رسوندم ازمایشگاه. نمونه رو هم روی شکم گذاشته بودم. البته چون استرس داشتم نتونستم خودمو خوب تحریک کنم و التم نعوظ پیدا نکرد زیاد و خیلی کم انزال داشتم که نمیدونم در نتایج اثر میذاره یا نه.
    نتیجه آزمایش:
    volume: 1.2 ml
    appearance: milky
    viscosity: normal
    liquefaction: 20 minutes
    PH:7.6
    WBC: 0-1
    epithelial cell : --
    bacteria: --
    RBC:--
    agglutination: yes(+) .
    immature germcell: 1-2
    sperm count: 68.2 milion/ml
    quick(a):14.8
    slow(b): 25.2
    none(c):19.8
    immotile(d): 40.2
    normal:72.3

    نظرتون چیه؟ < چیکار کنم بنظرتون
    با تشکر فراوان
    1. تصویر کاربر علی دوشنبه ۲۸ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش)
      آقای دکتر چرا جواب نمیدین؟
      در اس ام اس گفته بودن ظرف 24 ساعت جواب داده خواهد شد.
    2. تصویر کاربر دکتر محمد جباری سه شنبه ۲۹ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش)
      سلام
      در کل خوبه حرکتش کمی ضعیفه اما قابل چشم پوشی هست
    3. نمایش سایر 1 پاسخ
درحال دریافت اطلاعات
مقالات مرتبط

از دکتر بپرسید

ویزیت Whatsapp

تماس با مطب

نوبت دهی اینترنتی