بیماری واریکوسل چیست؟

در این مقاله مطالعه می کنید:

واریکوسل اتساع و پیچ خوردگی غیرطبیعی شبکه وریدی (سیاهرگی) بالای بیضه‌ها است. به طورکلی علل بروز واریکوسل را به سه دسته ی ژنتیکی، اختلالات داخلی رگ ها وعوامل مربوط به ساختار فیزیکی بدن (Body habitus) تقسیم می کنند.

خون رسانی به بیضه از طریق سه سرخ رگ عروقی مستقل صورت میگیرد و تخلیه خون کثیف از بیضه توسط شبکه سیاهرگی (شبکه ی پمپینیفرم ) انجام می شود که این سیاهرگ ها در ادامه ی مسیر خود به سیاهرگ کلیه در سمت چپ و سیاهرگ اجوف تحتانی در سمت راست تخلیه می شوند. این بیماری به علت گشاد شدن غیر طبیعی شبکه ی سیاهرگی بیضه و سیاهرگ طناب بیضه ایجاد می شود.

سن ابتلا به واریکوسل

این بیماری به ندرت در سن پایین تر از ده سال دیده می شود و بروز آن بین ۱۰ تا ۱۵ سالگی به شدت افزایش می یابد که می تواند نشان دهنده ی ارتباط آن با بلوغ فرد باشد. شیوع این بیماری در بزرگسالان برابر با ۸ تا ۱۶ درصد می باشد. اگر چه اغلب موارد این بیماری در طرف چپ گزارش شده ولی در گزارشات جدید تر شیوع موارد دو طرفه افزایش یافته و در ۱۵ تا ۵۰ درصد موارد واریکوسل به صورت دو طرفه مشاهده می شود. به طور کلی بروز جداگانه ی واریکوسل در سمت راست شایع نبوده و دراین صورت باید به وجود یک توده که بر روی سیاهرگ ها فشار می آورد و مانع بازگشت خون می شود مشکوک شد.

واریکوسل

شدت و درجه واریکوسل

تقسیم بندی شدت واریکوسل به هنگام معاینه به صورت زیر است:

واریکوسل درجه ۱: فقط در زمان افزایش فشار داخل شکم در هنگام زور زدن قابل لمس است.

واریکوسل درجه ۲ : به راحتی و بدون نیاز به زور زدن قابل لمس است ولی قابل رویت نیست.

واریکوسل درجه ۳: سیاهرگ های متسع و گشاد شده بدون نیاز به زور زدن از ورای پوست کیسه بیضه به راحتی قابل رویت است.

اگر میزان شیوع این بیمار را به طور کلی ۱۵ درصد درنظر بگیریم، ۹% موارد درجه ۱، ۴% موارد درجه ۲ و ۲% آن درجه ۳ است.

علت بروز واریکوسل

به طورکلی علل بروز واریکوسل را به سه دسته ی ژنتیکی، اختلالات داخلی رگ ها وعوامل مربوط به ساختار فیزیکی بدن (Body habitus) تقسیم می کنند. در یک مطالعه ریسک بروز واریکوسل در اقوام درجه یک بیماران مبتلا به این بیماری به خصوص در برادران بیمار را ۴ تا ۸ برابر جمعیت عمومی گزارش کردند.

فقدان دریچه ی سیاهرگی یا نارسایی در عملکرد دریچه ای سیاهرگ های طناب بیضه ی چپ می تواند باعث برگشت خون به شبکه ی سیاهرگی بیضه و در نتیجه اتساع آن شود.

تاثیرات مخرب ناشی از این بیماری بر روی بیضه ها قابل توجه بوده و به اثبات رسیده است. نمونه برداری از بیضه های بیماران مبتلا به این بیماری یک طرفه نشان دهنده ی توقف در بلوغ اسپرم ها و کاهش تولید اسپرم و همچنین کاهش ضخامت و قطر لوله های اسپرم ساز است.

نکته قابل توجه اینجاست که حتی در واریکوسل یک طرفه، تغییرات مخرب در هر دو بیضه دیده می شود البته شدت آن در بیضه ی مبتلا به این بیماری بیشتر است. از دیگر تغییرات مشاهده شده در نمونه برداری بیضه ی این بیماران می توان به اختلال در سلول های تولید کننده ی تستوسترون و سلولهای موثر در اسپرم سازی و همچنین اختلال در مویرگ های بیضه اشاره کرد.

درمان واریکوسل

واریکوسل، با تغییرات بیوشیمیایی خاصی نیز همراه است. کاهش غلظت تستوسترون داخل بیضه و در موارد واریکوسل درجه ی ۳ حتی کاهش غلظت تستوسترون در خون نیز دیده شده است.

از اثرات منفی ثابت شده واریکوسل بر بیضه، کاهش رشد بیضه است که ارتباط معکوس با کیفیت بیضه دارد.

بزرگ تر شدن بیضه پس از عمل جراحی واریکوسل اگرچه نشانه ی موفقیت در درمان محسوب می شود ولی الزاما به معنای بهبود کیفیت اسپرم بیمار نیست.

تاثیر واریکوسل بر روی کیفیت اسپرم نیز قابل مشاهده است و شامل تغییراتی مانند کاهش حرکت اسپرم ها، افزایش اسپرم های نابالغ واسپرم های با اشکال غیر طبیعی می باشد.

علل مختلفی برای تغییرات ذکر شده به دنبال این بیماری مطرح شده است از این علل می توان به افزایش فشار سیاهرگی و جریان معکوس مواد سمی از غدد فوق کلیوی به بیضه اشاره کرد.

از منطقی ترین علل می توان به آسیب حرارتی ناشی از این بیماری به بیضه ها اشاره نمود. دمای داخل بیضه به طور طبیعی بین ۳۳ تا ۳۴ درجه ی سانتیگراد بوده و این دما جهت تولید اسپرم طبیعی الزامی است ولی با بروز واریکوسل دمای بیضه ها بالاتر رفته و منجر به بروز اختلال در فرآیند اسپرم سازی بیضه ها می شود.


بیشتر بدانید…

عوارض عمل واریکوسل


دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری تناسلی و فوق تخصص ارولوژی ترمیمی

تصویر  دکتر محمد جباری
دکتر محمد جباری

دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و تناسلی همچنین فلوشیپ فوق تخصصی ارولوژی ترمیمی فارغ التحصیل از دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی و عضو هیئت علمی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و عضو انجمن علمی ارولوژی ایران می باشد.

آیا این مطلب مفید بود؟ لطفا به آن امتیاز دهید
4/5 - (18 امتیاز)
  • تصویر کاربر محمدعلی یکشنبه ۹ آذر ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 317 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر این جواب آزمایش من هست:
    volume: 3
    color:milky
    viscosity:normal
    PH:8
    sperm count:83
    wbcs:1-3
    RBCs:1-2
    Epithlial cells: 2-4
    None Motile:25
    minimal forward progression:20%
    poor to fair activity:10%
    good activity and tail movement:25%
    full activity:20%
    motility 1h:40%
    motility 2h:30%
    Abnormal forms:25%
    Double head:10%
    Double tail: 10 %
    جواب سونوگرافی:
    ابعاد هر دو بیضه در محدوده طبیعی است.
    اکوژنیسیته پارانشیمال بیضه ها طبیعی است.
    توده فضاگیر رویت نمی شود.
    در بررسی کالرداپلر وریدهای پاراتستیکولار در اطراف بیضه چب با مانوروالسالوا به دیامتر 3.2mm و حاوی فو وریدی مشاهده شدند.
    ورید های پاراتستیکولار راست طبیعی اند.
    من پیش دکتر صفری نزاد رفتم ایشون نظرشون عمل جراحی است ، میخواستم نظر شما در مورد بدانم
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری یکشنبه ۹ آذر ۹۳( 1 دهه پیش)
      سلام
      ممنون می شوم اسمی از همکاران برده نشود چون امکان اختلاف نظر وجود دارد. بدون معاینه نمی توانم نظر قطعی بدهم
    2. تصویر کاربر محمدعلی یکشنبه ۹ آذر ۹۳( 1 دهه پیش)
      باتشکر از جواب شما
    3. تصویر کاربر دکتر محمد جباری یکشنبه ۹ آذر ۹۳( 1 دهه پیش)
      موفق باشید
    4. تصویر کاربر محمدعلی یکشنبه ۹ آذر ۹۳( 1 دهه پیش)
      آقای دکتر من برای هفته آینده از شما وقت گرفته ام ولی تا اون روز دل تو دلم نیست، اگه امکان داره تا اون روز من رو راهنمایی کنید که مشکل کن چقدر حاد هست، خواهش میکنم آقای دکتر
      من تعریف شما رو زیاد از دوستان شنیدم
    5. نمایش سایر 3 پاسخ
  • تصویر کاربر آرش یکشنبه ۹ آذر ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 339 مشاهده پرسش
    سلام. بنده 32 ساله هستم از 3 یا 4 سال پیش احساس کردم که بیضه چیم داره کوچیک میشه جوای سونوی رنگی در طی این چند سال را در فایل برایتان ارسال کردم واریس درجه یک تشخیص داده شده ولی پیش دو چند متخصص و فوق تخصص رفتم در این چند سال گفته اند نیازی به عمل ندارد. آزمایش اسپرم هم برایتان ارسال کردم در سه مرحله امسال دادم ، برای خودم و کسی که در این سالها با او نزدیکی دارم کاملا واضح است که بیضه ام کوچک شده ، سال گذشته آزمایش فری تستسترونم 22 بود امسال دو بار آزمایش دادم هر دو بار 10 بود مشکل نغوذ پیدا کردم ، لطفا رهنمایی بفرمایید من باید چه کنم آیا بیضه ام کاملا از بین میرود؟؟؟؟
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری یکشنبه ۹ آذر ۹۳( 1 دهه پیش)
      سلام
      همه چیز طبیعی است.هم سونوگرافی و سایز بیضه ها و هم آزمایش اسپرم و هورمون ها
    2. تصویر کاربر آرش یکشنبه ۹ آذر ۹۳( 1 دهه پیش)
      آقای دکتر پس چرا توی سونو هر دفعه از اندازه بیضه چپ من کاسته شده و همچنین از حجمش (با خط قرمز مشخص شده) ؟؟؟ این مشکل نیست ؟ این روند ادامه پیدا میکنه با توجه به واریس درجه یک که دارم؟ ممکنه بیضه به طور کامل از بین بره؟؟؟ مرسی از توجه شما
    3. نمایش سایر 1 پاسخ
  • تصویر کاربر حسین دوشنبه ۱۷ آذر ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 278 مشاهده پرسش
    با سلام خدمت آقای دکتر و عرض خسته نباشید خدمت شما
    آقای دکتر من مبتلا به واریکوسل هستم که دکتر درجه ی اون رو دقیق تعیین نکرد ولی گفتن که بین دو و سه هستش حالا سوالی که از خدمتتون داشتم اینه با توجه به اینکه چندین جا شنیدم که ورزش میتونه بهبودی کمی به این بیماری بده یا باعث جلو گیری از پیشرفت این بیماری بشه آیا ورزش کردن سبک برای من مجاز هستش؟(ورزش بدنسازی)
    اگه از طریق پیام کوتاه اطلاع رسانی کنید ممنون میشم
    با سپاس
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری دوشنبه ۱۷ آذر ۹۳( 1 دهه پیش)
      سلام
      در جایی ندیده ام که در واریکوسل انجام ورزش منع شده باشد
  • تصویر کاربر علیرضا دوشنبه ۱۷ آذر ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 249 مشاهده پرسش
    سلام
    من 24 سالمه
    نمیدانم از کی(شاید 10 سال) ولی دچار واریکسول درجه 3 هستم
    مجردم
    میخواستم بدونم میشه حالا برای درمان یا جراحی اقدام کرد؟
    من مشکلی از نظر بیرون آمدت اسپرم یا درد ندارم
    خواهش میکنم راهنمایی کنید
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری دوشنبه ۱۷ آذر ۹۳( 1 دهه پیش)
      ابتدا بایستی آزمایش اسپرم دهید تا وضعیت آن ارزیابی شود که آیا نیاز به جراحی هست یا خیر
  • تصویر کاربر میلاد پنجشنبه ۶ آذر ۹۳( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 327 مشاهده پرسش
    سلام خسته نباشید من مبتلا به وایروکوسل هستم پارسال آزمایش اسپرم دادم همه چی نرمال بود ولی امسال که آزمایش دادم دکتر گفت حرکت اسپرمات کم هستن میخواستم بپرسم آیا به علت وایروکوسل بوده و اینکه من نیاز به عمل دارم ؟؟؟ آیا برای بیشتر کردن تحرک اسپرم ها دارویی هست ؟ این نتیجه ی آزمایش امسالمه:
    5/50 : semen volume
    semen ph : 7/20
    sperm density : 61/35
    motile sperms : 52/53
    progressive sperms : 36/87
    Germ cell : 0/93
    WBC density : 0/47
    normal morphology : 60/00
    ممنون میشم کمکم کنین...
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری پنجشنبه ۶ آذر ۹۳( 1 دهه پیش)
      سلام
      این آزمایش طبیعی محسوب می شود
درحال دریافت اطلاعات
  • تصویر کاربر بهنام سه شنبه ۲۹ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 463 مشاهده پرسش
    باسلام و ادب حضور جناب دكتر جباري عزيز
    ازمايشات از قبيل ميزان اسپرم و سرعت حركت انجام شده.
    هردو كمي پايين تر از ميزان نرمال نشان ميدهند.( ويتامين C , E در حال مصرف )
    اندوسكوپي ، واريكوسل گريد 2 نشان داده است
    حقيقتا" از عوارض احتمالي جراحي كمي نگران هستم براي همين به دنبال درمان بدون ريسك يا با حداقل ريسك هستم.
    با توجه به استفاده از ويتامين هاي مذكور آيا ميتوان بدون نياز به جراحي واريكوسل ، صاحب فرزند شد.
    از شما جناب دكتر قبلا" كمال تشكر و امتنان را دارم.
    با تشكر برزگر
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری سه شنبه ۲۹ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش)
      سلام
      امکان باروری هست ولی با اینحال بازهم جراحی را توصیه می کنم
  • تصویر کاربر علی سه شنبه ۲۹ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 491 مشاهده پرسش
    با عرض سلام و احترام و خسته نباشید خدمت دکتر جباری
    من 31 سال دارم.
    در 14 سالگی بیضه راستم رو از دست دادم.
    پارسال دردی در بیضه چپ حس کردم. بعد سونوگرافی( یک سال و نیم قبل):
    ابعاد بیضه چپ 26*43
    کالیبرهای وریدی اطراف بیضه چپ در حالت ایستاده و با مانور السالوا بیش از حد طبیعی بوده و به 2.8 میلی متر می رسد.
    نظریه واریکوسل سمت چپ.

    دیروز هم آزمایش اسپرم دادم بعد دو و نیم روز از آخرین انزال. تو خونه نمونه گرفتم و تو یربع رسوندم ازمایشگاه. نمونه رو هم روی شکم گذاشته بودم. البته چون استرس داشتم نتونستم خودمو خوب تحریک کنم و التم نعوظ پیدا نکرد زیاد و خیلی کم انزال داشتم که نمیدونم در نتایج اثر میذاره یا نه.
    نتیجه آزمایش:
    volume: 1.2 ml
    appearance: milky
    viscosity: normal
    liquefaction: 20 minutes
    PH:7.6
    WBC: 0-1
    epithelial cell : --
    bacteria: --
    RBC:--
    agglutination: yes(+) .
    immature germcell: 1-2
    sperm count: 68.2 milion/ml
    quick(a):14.8
    slow(b): 25.2
    none(c):19.8
    immotile(d): 40.2
    normal:72.3

    نظرتون چیه؟ < چیکار کنم بنظرتون
    با تشکر فراوان
    1. تصویر کاربر علی دوشنبه ۲۸ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش)
      آقای دکتر چرا جواب نمیدین؟
      در اس ام اس گفته بودن ظرف 24 ساعت جواب داده خواهد شد.
    2. تصویر کاربر دکتر محمد جباری سه شنبه ۲۹ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش)
      سلام
      در کل خوبه حرکتش کمی ضعیفه اما قابل چشم پوشی هست
    3. نمایش سایر 1 پاسخ
درحال دریافت اطلاعات
مقالات مرتبط

از دکتر بپرسید

ویزیت Whatsapp

تماس با مطب

نوبت دهی اینترنتی