تورشن بیضه یا پیچ خوردگی بیضه، یک شرایط دردناک است که در آن بیضه دچار چرخش می شود و خونرسانی خود را از دست می دهد. این شرایط به رسیدگی اورژانسی نیاز دارد و ممکن است لازم باشد که پزشک از طریق جراحی، این بیضه را خارج کند.
تورشن بیضه چه زمانی اتفاق می افتد؟
تورشن بیضه، زمانی رخ می دهد که طناب اسپرماتیک می چرخد و خونرسانی به بیضه را قطع می کند. این شرایط به درمان فوری نیاز دارد تا از آسیب دائمی به بیضه پیشگیری شود. طناب اسپرماتیک، وظیفه ی خونرسانی به بیضه ها را بر عهده دارد. در واقع بیضه ها، اندام های تناسلی مردانه هستند که در داخل کیسه ی بیضه و زیر آلت تناسلی قرار دارند و نقش آنها تولید هورمون و اسپرم می باشد.
مشکل تورشن بیضه چقدر جدی است؟
تورشن بیضه یا پیچ خوردگی بیضه یک مشکل اورژانسی جدی است. در صورت بروز درد شَدید یا ناگهانی در یکی از بیضه های خود، فوراً با اورژانس تماس بگیرید. هرچه مدت زمان بیشتری برای درمان بیضه صبر کنید، خطر از دست دادن آن افزایش پیدا می کند. اگر پیچ خوردگی بیضه در عرض ۴ تا ۶ ساعت تحت درمان قرار بگیرد، امکان حفظ بیضه تقریباً در همه ی افراد وجود دارد.
اما در صورت درمان بعد از ۱۲ ساعت، حدوداً نیمی از افراد می توانند بیضه ی خود را حفظ کنند و اگر افراد بعد از ۲۴ ساعت درمان دریافت کنند، فقط حدود ۱۰ درصد از آنها می توانند بیضه ی خود را حفظ کنند.
تورشن بیضه چقدر شایع است؟
تورشن بیضه شرایط نادری است، به طوریکه از هر ۴۰۰۰ مردِ زیر ۲۵ سال، یک نفر به آن دچار می شود. این شرایط یک رویداد ناخوداگاه است، یعنی بدون هیچ دلیل واضحی رخ می دهد. همچنین، پیچ خوردگی بیضه تقریباً فقط یک بیضه را درگیر می کند و معمولاً در بیضه ی چپ بیشتر از بیضه ی راست اتفاق می افتد.
آیا ممکن است در هر دو بیضه دچار پیچ خوردگی بیضه شوم؟
بله، شما می توانید در هر دو بیضه دچار پیچ خوردگی شوید، اما به ندرت این اتفاق می افتد. تنها حدود ۲ درصد از موارد پیچ خوردگی بیضه، هردو بیضه را درگیر می کند.
تورشن بیضه چه علائمی دارد؟
علامت اصلی تورشن بیضه، درد شدید و ناگهانی در یکی از بیضه ها می باشد و در هر زمانی از جمله بیداری، خواب، حالت ایستاده، نشسته و یا در حین فعالیت می تواند رخ دهد.
دیگر علائم تورشن بیضه شامل چه مواردی می شوند؟
- ▪️ورم و درد در یک طرف کیسه بیضه
- ▪️برجستگی قابل مشاهده روی یک بیضه
- ▪️یک بیضه در کیسه بیضه نسبت به بیضه ی دیگر بالاتر است.
- ▪️تغییر رنگ در کیسه بیضه (قرمز، بنفش، قهوه ای، سیاه)
- ▪️حالت تهوع و استفراغ
- ▪️شکم درد
- ▪️ادرار کردن بیشتر از حد معمول
- ▪️تب
- ▪️اگر درد یا ناراحتی ناگهانی در یک یا هر دو بیضه دارید، اما علائم دیگری ندارید، باید فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.
تورشن بیضه به چه صورت اتفاق می افتد؟
تورشن بیضه به شکل یک درد ناگهانی و شدید در بیضه اتفاق می افتد که گاهی اوقات به شکم کشیده می شود و یا باعث ایجاد حالت تهوع می شود. این شرایط ممکن است به حدی دردناک باشد که در راه رفتن دچار مشکل شوید. در افراد دیگر، پیچ خوردگی بیضه به شکل یک درد شدید در بیضه می باشد که می آید و می رود.
چه عواملی باعث تورشن بیضه می شوند؟
اگر شما ناهنجاری بیضه ی زنگوله ای دارید، بیضه هایتان در کیسه ی بیضه آویزان هستند و آزادانه می چرخند، این چرخش آزاد می تواند منجر به پیچ خوردگی بیضه شود. تورشن بیضه همچنین می تواند بعد از ضربه به بیضه ها یا کیسه بیضه رخ دهد. فعالیت های فیزیکی مانند پریدن، چرخیدن یا هر گونه فعالیت دیگری موجب پیچ خوردگی بیضه نمی شود. این شرایط ممکن است در حین ورزش کردن اتفاق بیفتد، ولی فعالیت فیزیکی نمی تواند علت آن باشد.
چه کسانی دچار تورشن بیضه می شوند؟
تمام افرادی که بیضه دارند ممکن است به پیچ خوردگی بیضه دچار شوند. گرچه، ۶۵ درصد از تمام موارد پیچ خوردگی بیضه در مردان بین ۱۲ تا ۱۸ سال رخ می دهد. اگر شما در گذشته دچار پیچ خوردگی بیضه شده اید یا یکی از اعضای خانواده ی شما سابقه ی ابتلا به این مشکل را دارد، شما نیز بیشتر در معرض آن قرار دارید.
عوارض تورشن بیضه چه مواردی هستند؟
بدون درمان فوری، تورشن بیضه ممکن است باعث بروز عوارض زیر شود:
- ▪️آسیب دائمی به بیضه. بیضه های شما تنها حدود شش ساعت می توانند بدون جریان خون زنده بمانند. اگر بیضه ی شما بمیرد، جراح باید آن را از کیسه بیضه خارج کند.
- ▪️ناباروری مردانه. تحقیقات نشان می دهند که افراد بعد از پیچ خوردگی بیضه، تعداد اسپرم کمتری خواهند داشت. تعداد اسپرم کمتر ممکن است روی توانایی شما برای فرزندآوری تأثیر بگذارد.
تورشن بیضه چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشک می تواند مطابق با علائم شما، سوابق پزشکی، سونوگرافی بیضه و معاینه ی فیزیکی، پیچ خوردگی بیضه را تشخیص دهد. او ممکن است به سرعت شما را به یک اورولوژیست ارجاع دهد. اورولوژیست به فردی گفته می شود که در زمینه ی مشکلات مجاری ادراری و سیستم تناسلی تخصص دارد.
چه آزمایشاتی باید برای تشخیص تورشن بیضه انجام شوند؟
پزشک ممکن است برای تشخیص خونرسانی به بافت های بیضه، سونوگرافی بیضه را توصیه کند. سونوگرافی بیضه، یک آزمایش تصویربرداری سریع است که به پزشک کمک می کند که اندام های ناحیه لگن (فضای بین شکم و پاها) را مشاهده کند.
تورشن بیضه چگونه درمان می شود؟
تورشن بیضه به جراحی ارکیوپکسی نیاز دارد. در طول ارکیوپکسی، جراح می تواند پیچ خوردگی بیضه را باز کند و جریان خون را به این ناحیه برگرداند. سپس، با بخیه، بیضه را در دیواره ی داخلی کیسه بیضه قرار می دهد.
این کار از پیچ خوردگی مجدد بیضه خودداری می کند. جراح معمولاً جراحی را از طریق کیسه بیضه انجام می دهد، اما گاهی اوقات باید یک برش کوچک در کشاله ران شما ایجاد کند. اگر ناهنجاری بیضه ی زنگوله ای دارید، پیچ خوردگی معمولاً در هر دو بیضه رخ می دهد. در این مورد، جراح بیضه درگیر نشده را نیز به دیواره ی داخلی کیسه بیضه بخیه می کند.
سوالات متداول
چگونه می توانم خودم را برای تورشن بیضه بررسی کنم؟
فقط یک مراقب سلامت می تواند پیچ خوردگی بیضه را تشخیص دهد. اگر درد شدید در ناحیه بیضه دارید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
آیا تورشن بیضه خود به خود ترمیم می شود؟
خیر، پیچ خوردگی بیضه خودش ترمیم نمی شود. اگر ظرف مدت شش ماه جراحی نشوید، جراح به احتمال زیاد باید بیضه ی درگیر شده را خارج کند. نوزادان متولد شده با پیچ خوردگی بیضه نیز، بیضه ی خود را از دست می دهند. در این شرایط، جراح، بیضه ی مرده را خارج می کند و بیضه ی درگیر نشده را در دیواره ی داخلی کیسه بیضه قرار می دهد تا دوباره نچرخد.
چه مدت بعد از جراحی تورشن بیضه، احساس بهتری پیدا خواهم کرد؟
اغلب اوقات در چند روز اول بعد از جراحی بیضه درد بیشتری خواهید داشت. شما به مدت چند هفته ممکن است روی کیسه بیضه یا کشاله ران خود، دچار ورم یا کبودی شوید. بعد از یک هفته، درد شما باید کاهش پیدا کند و شما می توانید به فعالیت های روزمره خود از جمله کار یا مدرسه برگردید. حداقل سه تا چهار هفته باید از بلند کردن وسایل سنگین و یا فعالیت های سخت از جمله ورزش خودداری کنید. باید به یاد داشته باشید که بدن شما منحصر به فرد است و دوره ی ریکاوری شما ممکن است متفاوت باشد. دستورالعمل های پزشک خود در مورد نحوه ی کنترل درد یا ناراحتی در حین ریکاوری را دنبال کنید.
اگر پیچ خوردگی بیضه داشته باشم، چه چیزی در انتظار من است؟
اگر شما فوراً در عرض شش ساعت تحت درمان قرار بگیرید، احتمال بهبودی پیچ خوردگی بیضه زیاد خواهد بود. گرچه، اگر بیش از ۶ ساعت به بیضه خون نرسد، بیضه ی شما ممکن است توانایی عملکرد خود را از دست دهد. در صورت بروز این اتفاق، جراح باید این بیضه را خارج کند.
