خون در ادرار نشانه چیست [۱۱ علت]

در این مقاله مطالعه می کنید:

دیدن خون در ادرار می تواند موجب اضطراب شود. گاهی خون در ادرار می تواند نشان دهنده یک اختلال جدی باشد.

هماچورى چیست؟

خون در ادرار شما هماچوری نامیده می شود. زمانی که پزشک  ادرارتان را آزمایش می کند خونی که تنها در زیر میکروسکوپ قابل مشاهده است، به عنوان هماتوریوم میکروسکوپی شناخته شده است. در هر صورت، تعیین اهمیت خونریزی مهم است و درمان خون در ادرار بستگی به علت اصلی آن دارد.

خون در ادرار چه علائمی دارد؟

نشانه ى قابل مشاهده ى هماچوری، ادرار صورتی یا قرمز رنگ است که نتیجه ى حضور گلبول های قرمز می باشد. خونریزی بسیار کمی باعث ادرار قرمز می شود که معمولا دردناک نیست. اگر در ادرار خود، خون از دست می دهید، ممکن است دردناک باشد. ادرار خونى اغلب بدون علائم و نشانه های دیگر رخ می دهد.

خون در ادرار چه علائمی دارد؟

دیدن لخته خون در ادرار نشانه چیست؟

علت وجود لخته خون در ادرار زنان و مردان چیست؟ ادرار خونی می تواند به رنگ های قرمز، صورتی، یا دودی تیره (مانند رنگ نوشابه کولا) باشد. ممکن است فرد لخته خون در ادرار را که به اندازه یک دانه قهوه است، مشاهده نکند. اغلب مشاهده لخته خون در ادرار به دلیل مصرف غذا یا داروی خاصی نیست.

هرچند ادرار قرمز رنگ هم همیشه به معنی وجود خون در ادرار نیست. بلکه ممکن است به دلایل زیر اتفاق بیفتد:

  • وجود هموگلوبین (که اکسیژن را به سلول های خونی منتفل می کند) در ادرار به سبب شکستن سلول های قرمز خونی
  • وجود پروتئین عضلات (مایوگلوبین) در ادرار به سبب تجزیه سلول های عضلانی
  • پروفیریا (نوعی اختلال که به سبب کمبود آنریم های تولید آهن رخ می دهد و باعث رنگ قرمز خون می شود)
  • رژیم غذایی (مانند خوردن چغندر، رنگ های خوراکی و …)
  • داروها (اغلب مصرف فنازوپیریدین باعث ادرار قرمز می شود اما دیفن هیدرامین، میتل دوپا، ریفامپین، فناستین و فنوتیازین هم باعث رنگ قرمز ادرار می شود).

به هر حال بهتر است در صورت مشاهده مداوم ادرار قرمز رنگ و وجود لخته خون در ادرار حتما به پزشک خود مراجعه کنید.

بیشتر بخوانید: لیزر زگیل تناسلی

چه عواملی سبب خون در ادرار می شوند؟

تقریبا هر کسی از جمله کودکان و نوجوانان می توانند سلول های قرمز خون را در ادرار داشته باشند. در هماچوری، کلیه های شما و یا سایر قسمت های دستگاه ادراری، اجازه می دهند تا سلول های خون به ادرار نشت کنند. تعدادی از مشکلات می تواند این نشت را ایجاد کند، از جمله:

چه عواملی سبب خون در ادرار می شوند؟

# عفونت های دستگاه ادراری

عفونت ادراری اغلب هنگامی رخ می دهد که باکتری ها از طریق مجرای ادرار وارد بدن شما شوند و در مثانه رشد کنند. علائم آن می تواند شامل التهاب، تکرر ادرار، درد و سوزش ادرار و یا ادرار یا بوی بد شدید باشد. برای برخی افراد، به ویژه بزرگسالان، تنها نشانه ى بیماری ممکن است خون میکروسکوپی باشد.

# عفونت های کلیوى

عفونت های کلیوی (پیلونفریت) ممکن است هنگامی رخ دهند که باکتری ها از گردش خون به کلیه وارد شوند یا از وریدها به سمت کلیه ها حرکت کنند. علائم و نشانه ها اغلب شبیه به عفونت های مثانه هستند، هرچند عفونت های کلیوی احتمالا موجب تب و درد کمر می شوند.

سنگ مثانه یا کلیه، مواد معدنی در ادرار غلیظ است که گاهی اوقات رسوب می کنند و بلورهای روی دیواره های کلیه یا مثانه را تشکیل می دهند. با گذشت زمان، کریستال ها می توانند تبدیل به سنگ های کوچک و سنگین شوند. سنگ ها به طور کلی بدون درد هستند و احتمالا نمی دانید که آنها را دارید، مگر اینکه باعث انسداد شوند. سنگ های مثانه یا کلیه همچنین می توانند خونریزی ناخالص و میکروسکوپی را نیز ایجاد کنند.

# پروستات بزرگ

بسیاری از مردان بالای ۵٠ سال به علت غده پروستات بزرگ، گه گاهى هماچوری دارند. غده پروستات در واقع زیر مثانه و اطراف قسمت بالای مجاری مثانه، اغلب در حال رشد است. هنگامی که اندازه ى غده افزایش می یابد، مجرای ادرار را فشرده و بخشی از جریان ادرار را مسدود می کند.

#جنس

بیش از نیمی از همه ى زنان حداقل یک بار در زندگی خود عفونت ادرارى و به دنبال آن احتمال خونریزی ادراری داشته اند. مردان جوان بیشتر احتمال دارد که سنگ کلیه یا سندرم آلپورت داشته باشند، یک نوع نفریت ارثی است که می تواند خون را در ادرار ایجاد کند.

عفونت ادراری در زنان

علائم و نشانه های پروستات بزرگ شده (هیپرپلازی خوش خیم پروستات یا BPH) شامل ادرار کردن، نیاز فوری یا مداوم به ادرار کردن و یا خون قابل مشاهده یا میکروسکوپی در ادرار است. عفونت پروستاتیت می تواند علائم مشابهی ایجاد کند.

# بیماری کلیوی

خونریزی ادراری میکروسکوپی یک علامت رایج از گلومرولونفریت است که سبب التهاب سیستم تصفیه ى کلیه می شود. گلومرولونفریت ممکن است بخشی از یک بیماری سیستمیک، مانند دیابت باشد، یا می تواند به تنهایی رخ دهد. همچنین می تواند ناشی از عفونت های ویروسی یا استرپتوکوک، بیماری های ریه (واسکولیت) و مشکلات ایمنی مانند نفروپاتی IgA باشد که مویرگ های کوچک در کلیه ها (گلومرول ها) را کنترل می کنند، 

# سرطان

خونریزی قابل مشاهده ادرار ممکن است نشانه ى پیشرفت سرطان کلیه، مثانه یا پروستات باشد. متاسفانه ممکن است علائم در مراحل اولیه، زمانی که این سرطان ها قابل درمان هستند، وجود نداشته باشند.

# سابقه ى خانوادگی

اگر سابقه ى خانوادگی بیماری کلیوی یا سنگ کلیه دارید، ممکن است بیشتر در معرض خونریزی ادرار باشید.

# آسیب کلیه

یک ضربه یا آسیب به کلیه های شما (ناشى از تصادف یا ورزش)، می تواند باعث وجود خون در ادرار شود.

# داروها

درمان خون در ادرار

داروهای ضد سرطان سیکلوفسفامید (سایتوکسان) و پنی سیلین می توانند باعث خونریزی ادراری شوند. گاهی اوقات اگر دارو هاى ضد انعقادی مانند آسپیرین و هپارین مصرف مى کنید ممکن است شرایطی را ایجاد کنند که مثانه شما خونریزی کند.

# تمرین های ورزشی دشوار

اگر چه این مورد به ندرت اتفاق می افتد، اما کاملا معلوم نیست که چرا ورزش شدید ممکن است به هماچوری نادر منجر شود. ممکن است به علت تروما به مثانه، کم آبی یا تجزیه ى گلبول های قرمز مرتبط با ورزش هوازی پایدار باشد. دونده ها اغلب تحت تأثیر قرار می گیرند، اگر چه تقریبا در هر ورزشکارى می تواند پس از تمرین شدید خونریزی ادراری ظاهر شود. علت هر چه که باشد، اگر خون در ادرار خود مشاهده کردید، بلافاصله با پزشک خود مشورت کنید.

علت خون در ادرار مردان نشانه چیست؟

ادرار خونی به معنی خونریزی در سیستم ادراری است. در مردان، این ارگان ها شامل کلیه، حالب، پروستات، مثانه و مجاری ادراری می شود.

شایع ترین دلیل هماچوری در مردان عفونت مجاری ادراری، نئوپلاسم ها (رشد توده های سرطانی) و سنگ مجاری ادراری است. سایر علل هماچوری شامل ترومای کلیه، مثانه و مجاری ادراری می شود. به علاوه، ورزش های سنگین، بیماری های کلیه، بیماری های مقاربتی، هایپروتروفی پروستات، تومور و انسداد مجاری ادراری می تواند باعث مشاهده خون در ادرار مردان شود.

علت خون در ادرار زنان نشانه چیست؟

بر خلاف مردان، منشاء خون در ادرار زنان، واژینال بوده و می تواند به دلیل قاعدگی باشد. وجود خون در ادرار در طول بارداری نیز می تواند به علت های مختلفی اتفاق افتد که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • سنگ مثانه یا کلیه
  • گلومرولونفریت، نوعی عفونت سیستم فیلترینگ کلیه
  • سرطان کلیه یا مثانه
  • آسیب به کلیه در اثر تصادف یا افتادن
  • اختلالات ارثی نظیر سندرم آلپرت یا کم خونی سلولی
علت خون در ادرار زنان

علت خون در ادرار کودکان

التهاب کلیه پس از عفونت ویروسی یا باکتری (گلومرولونفریت پس از عفونت) یکی از علل اصلی دیدن خون در ادرار کودکان است.

هماچوری چگونه تشخیص داده می شود؟

برای پیدا کردن علت خونریزی در ادرار، آزمایشات زیر نقش مهمی را ایفا می کنند:

  • معاینه فیزیکی که شامل بحث در مورد تاریخچه ى پزشکی شما می شود.
  • آزمایش ادرار

حتی اگر خونریزی شما در ابتدا از طریق آزمایش ادرار (ادرار) کشف شود، احتمالا آزمایش دیگری برای بررسی ادرار شما وجود دارد که حاوی گلبول قرمز است. همچنین می توان عفونت ادراری یا وجود مواد معدنی که باعث سنگ کلیه می شوند را بررسی کرد.

  • آزمایشات تصویربرداری

اغلب برای پیدا کردن علت هماچوری، تصویربرداری ضروری است. پزشک شما ممکن است یک اسکن کامپیوتری توموگرافی (CT) را توصیه کند. در این روش از تابش و یک کامپیوتر قدرتمند برای ایجاد تصاویر مقطعی از داخل بدن استفاده می شود. تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) برای تولید تصاویر، از یک میدان مغناطیسی و امواج رادیویی به جای اشعه ایکس استفاده می کند؛ یا از اولتراسوند سونوگرافی (ترکیبی از امواج صوتی با فرکانس بالا و پردازش کامپیوتری) برای تولید تصاویری از کلیه ها و مثانه استفاده می کند.

  • سیستوسکوپی

در این روش، پزشک شما یک لوله ى باریک با یک دوربین کوچک را به مثانه متصل می کند تا از نظر علایم بیماری، مثانه را بررسی کند. گاهی اوقات علت خونریزی ادراری ممکن است یافت نشود. در این حالت، پزشک شما ممکن است پیگیری های منظم را به شما توصیه کند، به خصوص اگر عوامل خطر برای سرطان مثانه مانند سیگار کشیدن، قرار گرفتن در معرض توکسین های زیست محیطی یا سابقه پرتودرمانی داشته باشید.

درمان خون در ادرار چیست؟

هماچورى هیچ درمان ویژه ای ندارد؛ در عوض، پزشک شما روی شرایط زیر تمرکز خواهد کرد. برای مثال ممکن است این موارد شامل مصرف آنتی بیوتیک ها برای پاک کردن عفونت ادراری، تلاش برای تجویز دارو برای کاهش اندازه ى پروستات بزرگ شده یا درمان موجى ضربه ای برای شکستن سنگ مثانه یا کلیه باشد. اگر شرایط جدى نبود، درمان نیاز نیست..

پیشگیرى از وجود خون در ادرار

به طور کلی امکان جلوگیری از هماچوری وجود ندارد، هرچند گام هایی برای کاهش خطر ابتلا به برخی بیماری هایی که باعث ایجاد آن می شوند، وجود دارد. استراتژی های پیشگیری عبارتند از:

# سرطان مثانه

توقف سیگار، اجتناب از قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی و مصرف مایعات زیاد، می تواند خطر ابتلا به سرطان مثانه را کاهش دهد.

# عفونت های دستگاه ادراری

برای کاهش خطر ابتلا به عفونت های دستگاه ادراری سعی کنید:

  • بیش از حد مایعات بنوشید.
  • وقتی که احساس پر بودن می کنید ادرار کنید.
  • پس از رابطه جنسی ادرار کنید. از محصولات بهداشتی زنانه که ممکن است باعث ایجاد عفونت تناسلی شوند اجتناب کنید.

# سنگ کلیه

برای کمک به کاهش احتمال سنگ کلیه، مقدار زیادی مایعات بنوشید و مصرف غذاهای حاوی نمک، پروتئین و اگزالات مانند اسفناج را محدود کنید.

مشکل سنگ کلیه

# سرطان کلیه

برای کمک به پیشگیری از سرطان کلیه، ترک سیگار، حفظ وزن سالم، یک رژیم غذایی سالم، فعالیت و جلوگیری از قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سمی را انجام دهید.

چه زمانی به پزشک متخصص ارولوژی مراجعه کنیم؟

هر زمانی که خون در ادرار خود مشاهده کردید به پزشک مراجعه کنید. بعضی از داروها از جمله ملین Ex-lax و بعضی غذاها از جمله چغندر قند و انواع توت ها، می توانند باعث ایجاد ادرار قرمز شوند. با این حال، خون در ادرار به طور واضح متفاوت است.

تغییر در رنگ ادرار ناشی از مواد مخدر، غذا یا ورزش ممکن است طی چند روز از بین برود. اما شما به طور خودکار نمی توانید ادرار قرمز یا خونریزى را به دارو یا ورزش ربط بدهید؛ به همین دلیل بهتر است هر زمان که خون در ادرار خود دیدید، پزشک شما را ببیند.

سوال: خارش از داخله لوله دفع ادرار

خسته نباشید من پسری ۲۲ ساله ام چند وقت پیش لوله دفع ادرارم از داخل خارش داشت التمو میمالیدم تا خارشش از داخل رفع بشه نزدیکه یه ماهی میگذره و نرفتم دکتر الان یه ذره موقع ادرار دیر خارج میشه سره التمم بعده سکس ی ذره بی حس میشه در ضمن موقع سکس وقتی دوست دخترم التمو میخوره سه ساعتم که بخوره من ارضا نمیشم باید حتما خودمم با دست همراهیش کنم تا ارضا بشم .اگه مشکلی دارم راهنماییم کنید .

برای مشاهده پاسخ این سوال اینجا کلیک کنید.

دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری تناسلی و فوق تخصص ارولوژی ترمیمی

تصویر  دکتر محمد جباری
دکتر محمد جباری

دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و تناسلی همچنین فلوشیپ فوق تخصصی ارولوژی ترمیمی فارغ التحصیل از دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی و عضو هیئت علمی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و عضو انجمن علمی ارولوژی ایران می باشد.

آیا این مطلب مفید بود؟ لطفا به آن امتیاز دهید
3.4/5 - (227 امتیاز)

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

برای ثبت پرسش خود از دکتر می توانید از این قسمت استفاده کنید.پاسخ شما تا 2روز از طریق پیامک و ایمیل اطلاع رسانی خواهد شد.

پیگیری سوال قبل

   برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر Mstrsheikh شنبه ۱۳ خرداد ۲( 1 سال پیش) تعداد بازدید: 335 مشاهده پرسش
    عرض سلام و ادب
    بنده ۳۸ سال سن دارم دو هفته قبلش مسافرت رفته بودم
    و در طول این دو هفته هر شب ارضا میشدم
    و دو هفته بعدش بعد ادرارم دو سه قطره خون دیدم
    که طرف یک هفته دو بار این عمل تکرار شد
    ضمنا شب قبلش چای ترش خیلی زیاد خوردم چ آسپرینم خورده بود
    چکار کنم و به چ دکتری مراجعه کنم
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری شنبه ۱۳ خرداد ۲( 1 سال پیش)

      سلام

      بهتره هم آزمایش ادرار بدهید و نیز سونوگرافی از کلیه  و مثانه و پروستات انجام دهید و آب زیاد بنوشید. به متخصص ارولوژی مراجعه کنید

  • تصویر کاربر حمیدی دوشنبه ۲۳ اسفند ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 689 مشاهده پرسش
    باسلام واحترام.درحالیکه حجم، رنگ ادرار طبیعی است و سوزش ندارم و درد هم ندارم و مشکلی نیست، ولی چند ماهی است که با احساس ادرار، زمان و فرصت کمتری نسبت به گذشته در خودم احساس میکنم که فوری باید دستشویی برم واگر نگهدارم فشار شدیدی حس می کنم. یعنی زمان دفع ادرارم اورژانسی شده . مردی 42ساله هستم . راهنمایی بفرمایید چکار کنم. پزشک عمومی گفتم سونو نوشت به پیوست تقدیم میکنم. ممنونم
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری دوشنبه ۲۳ اسفند ۰( 2 سال پیش)

      سلام

      پشت مثانه چیزی مشاهده شده به ابعاد 3 و 2.5 میلی متر شبیه به سنگ ولی واضح نگفته چی هست. به نظرم برای اطمینان و بررسی بیشتر سی تی شکم و لگن بدون کنتراست انجام دهید. برای کنترل تکرر می توانید قرص یوریناسین 5 روزی یک عدد استفاده کنید.

  • تصویر کاربر ایلیا چهارشنبه ۲۶ شهریور ۹۹( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 810 مشاهده پرسش
    سلام پسر من ۱۶سالشه و ادرارش خونی شده نه که کلا وقتی ادرار میکنه آخرای ادرارش با کمی خونریزی مواجه میشه لطفا درمانشو بگید
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری چهارشنبه ۲۶ شهریور ۹۹( 4 سال پیش)

      سلام
      من توصیه می کنم آزمایش ادرار و سونوگرافی از کلیه و مثانه انجام دهند تا علت مشخص شود و سپس بر اساس علت خونریزی درمان لازم ارائه شود

  • تصویر کاربر رها یکشنبه ۱۱ خرداد ۹۹( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 704 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر. روزتون بخیر. شوهر من دو روزه که از مجرای ادارش خون خارج میشه. موقع ادرار و بعد از اون.دیروز خارج شهر بودیم و مجبور شد توی بیابون ادرار کنه خودش میگه چون کش لباس زیرم آلتم رو توی تنگنا قرار داد و ادرار با فشار خارج شد دچار خونریزی شدم. سوزش هم داره. میگه قبلا هم یکبار این اتفاق افتاده برام. چند روز بگذره رفع میشه اما من نگرانم.به نظرتون مشکل خاصی هست نیازه بره دکتر؟ چند ماهی هم هست که بیضه ی سمت راستش درد میکنه دکتر رفتیم گفت احتمالا واریکوسل باشه دارو داد اما رفع نشد. لطفا راهنماییم کنید. ممنون
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری یکشنبه ۱۱ خرداد ۹۹( 4 سال پیش)

      سلام

      بعید می دانم بخاط کش لباس باشد شایعترین علت عفونت هست ولی علل دیگری هم میتونه داشته باشه لذا حتما به پزشک مراجعه و بررسی شوند و سرسری نگیرند.

  • تصویر کاربر کیوان شنبه ۳ خرداد ۹۹( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 686 مشاهده پرسش
    سلام وعرض ادب سابقه سنگ کلیه دارم ادرارم رنگ عسلی شده شاید خون در ادرار باشه چه کاری باید انجام بدم
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری شنبه ۳ خرداد ۹۹( 4 سال پیش)

      سلام
      فعلا آب زیاد بنوشید و اگر درد و سوزشی ندارید در اولین فرصت آزمایش ادرار و سونوگرافی انجام دهید

درحال دریافت اطلاعات

از دکتر بپرسید

ویزیت Whatsapp

تماس با مطب

نوبت دهی اینترنتی

پرسش از دکتر