همه چیز درباره سنگ های ادراری (۲)

تسکین درد در بیماران با سنگ های ادراری اولین اقدام در بیماران با حمله حاد درد کلیه می باشد که از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی برای این منظور استفاده می شود.

درمان بیماران با درد ناشی از سنگ های ادراری به شرح زیر است:

درد کلیه (Renal Colic)

۱) تسکین درد ناشی از سنگ های ادراری

تسکین درد اولین اقدام در بیماران با حمله حاد درد کلیه می باشد. داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) در تسکین درد حاد سنگ کلیه مؤثر بوده  و اثربخشی آن در تسکین درد بهتر از مخدرها می باشد. بیمارانی که (NSAIDs) مصرف می کنند در کوتاه مدت کمتر به مسکن بیش تر نیاز پیدا می کنند. از داروهای (NSAIDs) می توان به دیکلوفناک، ایندومتاسین، ایبوپروفن، پیروکسیکام اشاره کرد.

مخدرها به ویژه پتیدیندر مقایسه با داروهای (NSAIDs) با میزان بالایی از بروز تهوع همراه بوده نیاز به مسکن بعدی در آن ها بیشتر است لذا در صورت استفاده از پتیدین بهتر است از پتیدین استفاده نکرد.

۲) پیشگیری از بروز مجدد درد ناشی از سنگ های ادراری

اولین قدم مراجعه به متخصص ارولوژیست است. اکثر سنگ های حالب خودبخود دفع می شوند. برای بیماران با سنگ حالب که انتظار می رود سنگ خودبه خود دفع شود، قرص یا شیاف (NSAIDs) ( مثلا دیکلوفناک سدیم ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلی گرم در روز به مدت ۳ تا ۱۰ روز) می تواند التهاب و خطر عود درد را کاهش دهد.  اگرچه دیکلوفناک در بیمارانی که به کاهش عملکرد کلیه مبتلا هستند می تواند کارکرد کلیه را تحت تاثیر قرار دهد ولی در بیماران با عملکرد طبیعی کلیه تاثیر سویی ندارد. خط دوم درمان مخدرهایی مثل مورفین، پنتازوسین و ترامادول می باشد. خط سوم درمان داروهای ضد اسپاسم هست که می توان به صورت تزریقی تجویز نمود.

در صورت عدم تسکین درد با مسکن ها، درناژ با استنت گذاری حالب یا درناژ از کلیه، یا برداشتن سنگ قدم بعدی می باشد که این کار توسط یک متخصص ارولوژیست انجام می شود.

۳) درمان عفونت در کلیه ای که توسط سنگ مسدود شده است

بروز عفونت در کلیه ای که به هر دلیلی از جمله سنگ مسدود شده است یک اورژانس می باشد. رفع اورژانسی انسداد برای پیشگیری از عفونت در کلیه ای که به دنبال سنگ دچار هیدرونفروز و تورم کلیه شده است (یک طرفه یا دو طرفه) ضروری می باشد.

#رفع انسداد

در حال حاضر دو روش برای رفع انسداد ناشی از سنگ های ادراری وجود دارد:

• اول قرار دادن کاتتر در حال(مجرای ادراری که کلیه را به مثانه متصل می کند)
• دوم قرار دادن کاتتر از طریق پوست به داخل کلیه

بعد از رفع اورژانسی انسداد در کلیه عفونی، بایستی نمونه ادرار را برای آزمایش و کشت ارسال و آنتی بیوتیک مناسب برای بیمار شروع گردد.

رهایی از سنگ های ادراری

#دفع خودبخوی سنگ های ادراری

در یک متاآنالیز بر روی ۳۲۸ بیمار با سنگ های کمتر از ۱۰ میلی متر احتمال دفع خودبخودی سنگ براساس جدول زیر به دست آمده است.

۹۵ درصد سنگ های ادراری تا ۴ میلی متر ظرف ۴۰ روز دفع می شوند.

توصیه می شود در بیمارانی که اخیرا دچار سنگ حالب کوچک تر از ۱۰ میلی متر شده اند در صورتی که درمان و برداشتن سنگ با سنگ شکن در بیمار به تشخیص ارولوژیست الزامی نباشد، تحت نظر گرفتن با ارزیابی دوره ای می تواند یک روش مطلوب باشد.

دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری تناسلی و فوق تخصص ارولوژی ترمیمی