در رابطه با پروستات سوالات مختلفی پرسده می شود از جمله اینکه درد پروستات کجاست؟ و یا اینکه درد پروستات چگونه است؟ ما در این مقاله همه چیز در مورد درد پروستات را مورد بررسی قرار می دهیم. اما ابتدا ببینیم پروستات چیست و چه وظیفه ای در بدن ما دارد. پروستات، یک غده ی کوچک است که درون بدن شما، درست زیر مثانه زندگی می کند. این غده در اطراف پیشابراه قرار دارد. پیشابراه لوله ای است که ادرار را از مثانه به آلت تناسلی شما حمل می کند. پروستات شما مقداری از مایعات موجود در منی شما را تولید می کند، مایعی که اسپرم را انتقال می دهد.
این مایع حاوی آنزیم ها و هورمون های خاصی می باشد که به سلولهای اسپرم شما کمک می کند که عملکرد درستی داشته باشند. این به این معناست که پروستات در باروری شما نقش مهمی را ایفا می کند. همچنین عضلات پروستات شما به فشار دادن منی درون پیشابراه در حین انزال کمک می کنند.
علت درد پروستات
پزشکان مطمئن نیستند که چه چیزی باعث درد پروستات می شود. محرک های آن شامل استرس، آسیب به عصب و آسیب فیزیکی می شوند. مواد شیمیایی موجود در ادرار یا عفونت مجرای ادراری که شما در گذشته داشته اید، ممکن است نقش مهمی در ایجاد درد پروستات داشته باشند.
درد پروستات مرتبط با اختلالات سیستم ایمنی بدن همچون سندرم خستگی مزمن و سندرم روده تحریک پذیر (IBS) می باشد. علائم اصلی درد پروستات، دردی است که در حداقل یکی از این اعضای بدن بیش از ۳ ماه طول می کشد:
- آلت تناسلی (اغلب در سر الت تناسلی)
- کیسه بیضه
- بین کیسه بیضه و راست روده (پرینه)
- پایین شکم
- ممکن است به هنگام ادرار یا انزال درد داشته باشید.
پروستاتیت بدون علامت
مردانی که دارای این نوع پروستاتیت هستند، پروستات ملتهبی دارند، اما هیچ علامتی ندارند. شما فقط در صورتی می توانید متوجه این بیماری شوید که پزشک شما آزمایش خون را برای بررسی سلامت پروستات شما بررسی کند. پروستاتیت بدون علامت به هیچ درمانی نیاز ندارد، اما ممکن است منجر به ناباروری در مردان شود.
چه مواردی باعث ایجاد پروستات می شود؟
در صورت شرایط زیر شما ممکن است دچار مشکل در پروستات خود شوید:
- دچار عفونت مجرای تناسلی باشید.
- دچار آسیب به کشاله ران شده باشید.
- از سوند ادراری استفاده کرده باشید.
- نمونه برداری از پروستات انجام داده باشید.
- ایدز یا اچ آی وی داشته باشید.
- قبلا پروستاتیت داشته باشید.
التهاب پروستات در چه سنی بیشتر رخ می دهد؟
غده ی پروستات ملتهب یا عفونی در تمام گروه های سنی برای مردان شایع است. اگر شما مبتلا به پروستاتیت باشید، پزشک شما می تواند در پیدا کردن راهی برای کنترل علائم و درد پروستات به شما کمک کند. محققان همچنین سعی در درک بهتر علت درد پروستات دارند. این تحقیقات آنها را قادر می سازد که درمان های عملی بهتری را به کار گیرند.
پروستات بزرگ شده (هیپریلازی خوش خیم پروستات)
با بالارفتن سن مردان، بزرگ شدن پروستات شایع است. تقریباً نیمی از مردان بالای پنجاه سال، هیپریلازی خوش خیم پروستات را تجربه می کنند که به معنی بزرگ شدن یا التهاب پروستات می باشد. این می تواند به معنای بزرگ شدن پروستات از اندازه یک گردو به اندازه یک زردآلو و یا حتی یک لیمو باشد.
برای برخی از مردان، پروستات بزرگ شده باعث بروز هیچ علائمی نمی شود.اما در برخی دیگر شامل موارد زیر می شود:
- مشکل در ادرار کردن
- نیاز مکرر به ادرار
- نیاز ناگهانی به ادرار کردن بدون تجمع ادرار طبیعی
- بیدار شدن در شب برای رفتن به توالت
- درد یا سوزش به هنگام ادرار کردن
- یا درد به هنگام انزال
اگر شما تجربه هر یک از این علائم را دارید، حتی اگر کمتر از ۵۰ سال سن دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. برخی از مردان ممکن است نگران باشند که این علائم به معنای ابتلا به سرطان می باشد، اما اکثر مواقع، پروستات بزرگ شده به معنای بروز سرطان نیست.
گاهی اوقات، درمان پروستات بزرگ شده می تواند با تغییرات سبک زندگی مانند نوشیدن آب کمتر قبل از رفتن به رختخواب امکانپذیر است. برای برخی از مردان داروهایی برای کمک به این شرایط تجویز می شود و جراحی می تواند برای آنها یک گزینه باشد، گرچه به دلیل احتمال عوارض جانبی، این مورد کمتر شایع می باشد.
سرطان پروستات
سرطان پروستات، شایع ترین سرطان تشخیص داده شده در مردان استرالیایی می باشد. در استرالیا، سرطان پروستات بیش از کشندگی سرطان سینه برای زنان، دلیل مرگ مردان می باشد، بنابراین، بسیار مهم است که مردان مراقب این بیماری، علائم آن و آزمایش های مورد نیاز برای ارزیابی سلامت پروستات خود باشند.
احتمال بروز سرطان پروستات با افزایش سن بیشتر می شود. در صورتی که شما زیر ۷۵ سال سن داشته باشید، شانس ابتلای شما از هر ۷ نفر، ۱ نفر می باشد. با رسیدن به سن ۸۵ سالگی، این میزان به ۱ از ۵ نفر می رسد. مؤسسه سرطان پروستات استرالیا توصیه می کند که تمام مردان بالای ۵۰ سال آزمایش سرطان پروستات را انجام دهند. دیگر عواملی که ممکن است خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش دهند شامل موارد زیر می شود:
- سابقه خانوادگی، اگر پدر یا برادر شما دچار سرطان پروستات شده باشد.
- جهش ژنتیکی ارثی در ژن های BRCA1 یا BRCA 2
- دارای شرایط ژنتیکی سندرم لینچ
علائم سرطان پروستات
سرطان پروستات در مراحل اولیه خود ضرورتاً علائمی ندارد. اما به مرور ممکن است دارای علائم زیر باشند:
- نیاز مکرر یا ناگهانی به ادرار
- دشواری در ادرار کردن شامل مشکل در شروع ادرار یا حفظ یک ادرار قوی یا مداوم
- پس از توالت، احساس کنید که مثانه شما به طور کامل تخلیه نشده است.
- درد، سوزش یا ناراحتی به هنگام ادرار
- درد در پایین کمر، بالای ران ها، باسن یا قفسه سینه
- احساس ضعف یا درد در پاها
- کاهش وزن بدون دلیل
- احساس خستگی، تنگی نفس یا سرگیجه
- ضربان قلب تند
- رنگ پریدگی
شما علائم بسیاری را تجربه کرده اید که مشابه با علائم بیماری های دیگری همچون پروستات بزرگ شده یا پروستاتیت می باشند. در صورت متوجه شدن هر یک از این علائم یا تغییرات آن، حتما به مطب پزشک مراجعه کنید.
انواع آزمایش پروستات
یک آزمایش ساده وجود ندارد که بتواند سرطان پروستات را تشخیص دهد. اما در ادامه ما انواع آزمایشاتی را که پزشک شما ممکن است برای بررسی سلامت پروستات شما توصیه کند، توضیح داده ایم:
- آزمایش دیجیتال رکتوم (DRE)
- آزمایش آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA)
- سونوگرافی
- نمونه برداری پروستات
- MRI
تشخیص و درمان سرطان پروستات
تمام سرطان ها پیچیده هستند، اما آزمایش و درمان سرطان پروستات به طور ویژه ای دشوار است. در برخی از مردان مبتلا به سرطان پروستات، سرطان به آهستگی رشد می کند و زندگی آنها را به طور قابل توجهی تحت تأثیر قرار نمی دهد. اما در برخی دیگر سرطان پروستات می تواند به سرعت رشد و گسترش پیدا کند. در عین حال، هیچ تست واحدی وجود ندارد که بتواند نوع سرطان پروستات را تشخیص دهد.
به همین دلیل، برخی از درمان ها برای سرطان پروستات می توانند موجب عوارض جانبی شوند که ممکن است بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد. بسیار مهم است که آقایان در مورد تمام گزینه های آزمایش و درمان با پزشک خود صحبت کنند.
درد پروستات چگونه است؟
علائم در پروستاتیت حاد عبارتند از:
- درد شدید در اطراف یا روی آلت تناسلی، بیضه ها، مقعد، پایین شکم یا پایین کمر
- درد به هنگام مدفوع کردن
- درد به هنگام ادرار کردن
- تکرر ادرار (مخصوصاً در شب)
- مشکلاتی در شروع یا توقف ادرار
- نیاز فوری به ادرارکردن
- مشاهده خون در ادرار
- قادر به ادرار نبودن که منجر به تجمع ادرار در مثانه می شود و احتباس ادرار مزمن نامیده می شود. این مورد، نیاز به مراقبت های پزشکی فوری دارد.
- احساس کسالت کلی که با درد و احتمالاً دمای بالای بدن همراه است.
- درد پایین کمر و درد به هنگام انزال
در صورت تجربه ی هر یک از این علائم فوراً به پزشک مراجعه کنید تا علت احتمالی را تشخیص دهد.
پروستاتیت مزمن
در صورتی که حداقل به مدت ۳ ماه، چند مورد از علائم زیر را تجربه کنید، ممکن است پروستاتیت مزمن داشته باشید.
- درد در اطراف یا روی آلت تناسلی، بیضه ها، مقعد، پایین شکم یا پایین کمر
- درد به هنگام ادرار کردن
- نیاز فوری یا مکرر به ادرار کردن، مخصوصاً در شب
- مشکل در شروع یا توقف ادرار
- پروستات بزرگ شده یا حساس در معاینه مقعد
- مشکلات جنسی، مانند اختلال عملکرد نعوظ
- درد به هنگام نعوظ یا درد لگن پس از رابطه ی جنسی
این علائم می توانند تأثیر قابل توجهی روی کیفیت زندگی شما داشته باشند. اما در اکثر موارد، تدریجاً به مرور زمان و با درمان بهبود پیدا می کنند.
دکتر محمد جباری اورولوژیست و متخصص کلیه و مجاری ادراری تناسلی