معاینه بیضه

در این مقاله مطالعه می کنید:

بیضه ها اندام تناسلی مرد است که تولید اسپرم و هورمون تستوسترون را به عهده دارند. آنها در کیسه بیضه در زیر آلت تناسلی قرار دارند. قبل از معاینه بیضه ها باید با اجزای بیضه آشنا شد. معاینه بیضه توسط خود چیست و چرا باید مردان آن را انجام دهد؟ معاینه بیضه (Testicular Self Examination) توسط خود یک راه ساده و موثر برای تشخیص زود هنگام علائم و نشانه های سرطان بیضه توسط مردان است. در ایالات متحده، سرطان بیضه شایع ترین بدخیمی در میان مردان ۲۰ تا ۴۰ ساله است و دومین سرطان شایع بعد از سرطان خون در مردان در سن ۱۵ تا ۱۹ سالگی هست. اگر سرطان بیضه را زود درمان کنیم، یکی از قابل درمان ترین انواع سرطان است.

بیضه

اسکروتوم چیست؟

اسکروتوم کیسه ای است که بیضه ها در آن قرار می گیرند. این کیسه به واسطه عضلاتی که در دیواره آن قرار دارد وظیفه حفظ دمای مناسب بیضه ها را به عهده دارد تا بیضه ها بتوانند در مناسب ترین دما، بهترین عملکرد یعنی تولید هورمون تستوسترون و تولید اسپرم را انجام دهند. با گرم شدن دما عضلات شل و کیسه بیضه بزرگ و آویزان شده تا بیضه ها را از بدن دور کند و در سرما و استرس عضلات اسکروتوم منقبض و کوچک شده تا بیضه ها را به بدن نزدیک کند. بدین طریق دمای بیضه ها تنظیم می شود.

عوامل خطر برای سرطان بیضه

۱) شواهدی وجود دارد که خطر ابتلا به سرطان بیضه در مردانی که بیضه نزول نکرده دارند (نهان بیضگی) به طور معمول بالاتر است. این بدان معناست که در طول رشد در دوران جنینی و ابتدای کودکی بیضه ها از شکم به داخل کیسه بیضه حرکت نکرده است. به همین دلیل، برای اصلاح این مشکل، جراحی در سن یک سالگی توصیه می شود.

مردان مبتلا به بیضه نزول نکرده (نهان بیضگی) چهار تا شش برابر بیشتر احتمال دارد تا ابتلا به سرطان بیضه در آن ها تشخیص داده شود، اما خطر نسبی (RR) در افرادی که قبل از بلوغ بضه خود را عمل کرده و به داخل کیسه بیضه آورده اند (ارکیوپکسی) به ۲ تا ۳ می رسد. اگر چه نشان افزایش خطر ابتلا به سرطان در بیضه نزول نکرده دیده می شود، ولی در یک متاآنالیز دیده شده است که بیضه طرف مقابل که که نزول طبیعی داشته نیز کمی در خطر افزایش سرطان می باشد.

۲)پیشینه نژادی / قومی یک مرد می تواند یکی دیگر از عوامل خطر باشد. دلیل تفاوت در میزان بروز سرطان بیضه در نژادها و قومیت های مختلف ناشناخته است و همچنان نیاز به تحقیق دارد.

سایر عوامل خطرساز برای سرطان بیضه عبارتند از:

۳) سابقه خانوادگی

۴) سرطان بیضه دیگر

عکس بیضه سالم و ناسالم
عکس بیضه سالم و ناسالم

از کجا بفهمیم بیضه ها سالم هستند؟

معاینه بیضه توسط خود عملی ساده است و می تواند به سرعت تبدیل به بخشی از کارهای روزمره شما شود. شما همچنین می توانید از شریک جنسی تان بخواهید که او این کار را برای شما انجام دهد.

☑ هر یک از بیضه ها به طور جداگانه معاینه کنید.

☑ برای معاینه بهتر می توانید در جلوی آینه این کار را انجام دهید گرچه این کار الزامی نیست.

☑ با استفاده از هر دو دست، شست خود را در جلوی بیضه و انگشتان اشاره و میانی دست خود را در زیر و پشت بیضه قرار هید. بعد به آرامی با لغزاندن انگشتان بر روی پوست کیسه بیضه و در سراسر بیضه آنرا لمس کنید. سعی کنید بیضه را مالش ندهید.

☑ تمام سطح بیضه را لمس و بررسی کنید. سطح بیضه ها باید صاف، بدون توده و  احساس درد یا حساسیت باشد.

☑ هر دو سمت بیضه ها نزدیک به اپیدیدیم را لمس کنید. اپیدیدیم یک لوله کاما شکل(ویرگول شکل) و طناب مانند است که محل ذخیره و حمل و نقل اسپرم می باشد و بصورت عمودی در سطح پشتی و تا حدودی بالای بیضه قرار دارد. برجستگی و “توده” اپیدیدیم را با توده غیر طبیعی بیضه اشتباه نگیرید. توده های سرطانی معمولا در جلوی بیضه یافت می شود. اگر شما مطمئن نیستید اگر توده ای که لمس می کنید اپیدیدیم هست یا توده بیضه، توصیه می شود توسط ارولوژیست معاینه شوید.

معاینه بیضه توسط خود بایستی یک بار در ماه پس از یک حمام آب گرم و دوش گرفتن انجام شود.

نکات قابل توجه در معاینه بیضه توسط خود فرد

  • توده یا ندول کوچک، سخت و بدون درد در بیضه
  • بزرگ شدن بیضه ها و / یا احساس سنگینی اضافی در بیضه
  • تغییر در احساس بیضه  یا در قوام آن
  • درد مبهم در پایین شکم یا کشاله ران

توده در بیضه

شل شدن بیضه ها نشانه چیست؟

گرما باعث می شود که پوست کیسه بیضه (اسکروتوم) شل شده، و در این هنگام پیدا کردن هر چیز غیر معمول در بیضه ها آسان تر است. این روش به خودی خود ساده است و فقط چند دقیقه زمان می برد.

برای جلوگیری از فراموش کردن زمان معاینه ماهیانه انتخاب یک تاریخ در ماه مثل تاریخ تولد خود و یا اول هر ماه می تواند به شما کمک کند. انجام معاینه بیضه توسط خود به صورت منظم به شما اجازه خواهد داد که با اندازه و حس بیضه های خود آشنا شده و به شما کمک می کند هر گونه تغییر را سریع تشخیص دهید.

 

معاینه کردن بیضه

علت بالا رفتن بیضه سمت چپ یا راست

یکسان نبودن اندازه ی بیضه ها و پایین و بالا بودن بیضه ها (هم سطح نبودن بیضه ها) و کمی جلو عقب بودن بیضه ها نسبت به یکدیگر برای یک مرد امری طبیعی است. کیسه بیضه تنظیم حرارت بیضه ها را به عهده دارد به طوریکه در گرما با شل شدن کیسه بیضه باعث دور شدن بیضه از بدن می شود، و در سرما با انقباض کیسه بیضه باعث کشیده شدن بیضه ها و نزدیک شدن آن ها به بدنمی شود. این تنظیم دما برای تولید اسپرم لازم و ضروری است.

سه بیضه داشتن

هر انسان مذکری بطور معمول دو بیضه دارد اگرچه در مواردی مثل عدم نزول بیضه یا نهان بیضگی امکان نبود یک یا هر دو بیضه در کیسه بیضه (اسکروتوم) وجود دارد ولی هیچگاه در انسان مذکر سه بیضه – ۳ بیضه – وجود ندارد. برخی از افراد توده هایی که در بالای بیضه قرار دارند را با بیضه اشتباه گرفته و تصور می کند که سه بیضه دارند در صورتی که این تصور اشتباه بوده و غالبا توده ای که بعنوان بیضه سوم لمس می کنند کیست اپیدیدم یا اسپرماتوسل می باشد.

بیضه بزرگ نشانه چیست؟

توده ها همیشه سرطانی نیستند. با این حال، اگر شما متوجه توده، بزرگ شدن، حساسیت هنگام لمس و یا دیگر تغییرات غیر قابل توضیح در بیضه خود شدید، حتما به ارولوژیست مراجعه کنید. این تغییر ممکن است نشانه ای از عفونت در بیضه (اپیدیدیمیت یا ارکیت) یا تورشن بیضه (وضعیتی که در آن طناب بیضه در داخل کیسه بیضه چرخیده و منجر به قطع جریان خون و در صورت عدم درمان ظرف مدت حداکثر ۶ ساعت باعث از بین رفتن بافت بیضه می شود.

اگر برای شما تشخیص ابتلا به سرطان بیضه داده شود، خبر خوب آن است که اگر سرطان های بیضه را زود و در مراحل اولیه تشخیص و درمان کنیم بیش از ۹۵٪ قابل درمان بوده و بیمار اصطلاحا شفا می یابد. با این حال، اگر تشخیص و درمان سرطان بیضه به تاخیر بیفتد ممکن است به سرعت گسترش یابد.

سرطان بیضه تقریبا همیشه فقط در یکی از بیضه ها رخ می دهد. تنهادر ۲٪ از مردان مبتلا به سرطان بیضه، تومور در بیضه دیگر نیز رخ می دهد. درمان سرطان بیضه به طور معمول مستلزم عمل جراحی و برداشتن بیضه مبتلا می باشد. در حالی که این فکر باعث می شود بسیاری از مردان نگران شوند، ولی مطمئن باشید که یک بیضه سالم برای عملکرد جنسی و باروری کافی است.

بیشتر بخوانید: آیا عوارض عمل واریکوسل جدی است؟

آیا نیاز به معاینه بیضه توسط پزشک هست؟

توصیه می شود که مردان سالم زیر ۴۰ سال هر ۱ تا ۲ سال توسط پزشک معاینه شوند.

شما می توانید از مقاله زیر نیز استفاده کنید:

درمان سرطان بیضه

دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری تناسلی و فوق تخصص ارولوژی ترمیمی

تصویر  دکتر محمد جباری
دکتر محمد جباری

دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و تناسلی همچنین فلوشیپ فوق تخصصی ارولوژی ترمیمی فارغ التحصیل از دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی و عضو هیئت علمی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و عضو انجمن علمی ارولوژی ایران می باشد.

آیا این مطلب مفید بود؟ لطفا به آن امتیاز دهید
3.6/5 - (244 امتیاز)

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

برای ثبت پرسش خود از دکتر می توانید از این قسمت استفاده کنید.پاسخ شما تا 2روز از طریق پیامک و ایمیل اطلاع رسانی خواهد شد.

پیگیری سوال قبل

   برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر علیرضا شنبه ۱۴ مهر ۳( 1 ماه پیش) تعداد بازدید: 44 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر خسته نباشید ببخشید بنده الان ۴-۵ میشه که بیضه سمت چپم موقع دراز کشیدن یا چهار زانو نشستن به درد میاد ولی موقع ای ک می ایستم درد کاهش یا از بین می‌رود و از وقتی درد بیضه شروع شده زیر شکمم هم دردی احساس میکنم با دست خودم بیضه هارو چک کردم بدون هیچ دردی یا تورمی هستن و هنوز ب دکتر نرفتم گفتم شاید خودشون خوب بشن نظر شما در این باره چیه آیا نیازی ب دکتر هست ؟؟ یه ۲ هفته قبل هم اسباب کشی داشتیم و وسایل سنگین بلند کردم خواستم بدونم به اونم مربوطه ؟ چون بعضیا میگن فتق پیدا کردم خواهشا جوابمو بدین چون خیلی استرس دارم نکنه نازا شده باشم
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری شنبه ۱۴ مهر ۳( 1 ماه پیش)

      سلام 

      ممکنه فتق باشد یا به کمر ربط داشته باشد البته درد ناشی از فتق با زیاد ایستادن بدتر می شود سونوگرافی از بیضه ها و کشاله ران ناحیه اصطلاحا اینگوئینال انجام دهید اگر نرمال بود به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید 

  • تصویر کاربر امیر دوشنبه ۲ اسفند ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 387 مشاهده پرسش
    سلام من یک بیضه دارم برم برای استخدامی نظامی
    رد میشم؟
    میشه ترو خدا راهنمایی کنید
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری دوشنبه ۲ اسفند ۰( 2 سال پیش)

      سلام

      من اطلاع دقیقی از قوانین استخدام ارگان های نظامی را ندارم ولی تصور می کنم براشون مهم باشد این قضیه

  • تصویر کاربر حمید جمعه ۴ تیر ۰( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 464 مشاهده پرسش
    سلام من دو پسر که دو قلو هستند دارم در ابتدا هردو عدم نزول بیضه داشتند که یکی از قل ها فتق هم‌ داشت که در مر حله اول یکی از قل ها فتق و یک بیضه رو عمل کردیم و در سری دوم هر دو‌قل رو بردیم که بیضه دیگه قل اولی و هر دو‌بیضه قل دیگه رو عمل کردیم الان قل دومی با گذشت دو سال از عمل کیسه بیضه تشکیل نشده و بیضه ها رشدی به اون صورت نکرده و قل اول نیز یک بیضه که دفعه دوم عمل کردیم کوچتره که عکسها رو خدمتتون‌ ارسال میکنم ممنون از وقتی که میزاریم ممنون🙏🏼
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری چهارشنبه ۲ تیر ۰( 3 سال پیش)

      سلام
      دقیقا در چه سنی عمل کرده اند؟

    2. تصویر کاربر حمید جمعه ۴ تیر ۰( 3 سال پیش)
      <p>۸ماهگی و یک بار آقای ..........و یک بار خانم ............</p>
    3. تصویر کاربر دکتر محمد جباری جمعه ۴ تیر ۰( 3 سال پیش)

      سلام
      توصیه می کنم سونوگرافی انجام دهید تا هم محل دقیقش و هم سایز بیضه ها مشخص شود

    4. نمایش سایر 2 پاسخ
  • تصویر کاربر علی جمعه ۱۷ اردیبهشت ۰( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 639 مشاهده پرسش
    با سلام . ببخشید دکتر در پوسته بیرونی بیضه من یک توده سفید رنگی به وجود اومده و الان رنگش تقریبا شیه به قرمز شده اوایل درد نداشت ولی الان چند روزی هست که قرمز شده و انگار روی آن جوش به وجود آمده میشه لطفا راهنمایی کنید و بگید چیه و عوارضش چیه؟
    خیلی ممنون 🙏
    1. تصویر کاربر علی پنجشنبه ۱۶ اردیبهشت ۰( 3 سال پیش)
      دکتر ببخشید تشخیص تون چی هست؟
    2. تصویر کاربر دکتر محمد جباری جمعه ۱۷ اردیبهشت ۰( 3 سال پیش)

      سلام
      هم میتونه کیست اپیدرموئی باشد که عفونی شده و هم کورک. فعلا روش پماد موپیروسین بزنید روزی 2 بار

    3. تصویر کاربر دکتر محمد جباری جمعه ۱۷ اردیبهشت ۰( 3 سال پیش)

      سلام
      هم میتونه کیست اپیدرموئی باشد که عفونی شده و هم کورک. فعلا روش پماد موپیروسین بزنید روزی 2 بار.عارضه ای ندارد

    4. نمایش سایر 2 پاسخ
  • تصویر کاربر علیرضا جمعه ۱۰ اردیبهشت ۰( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 675 مشاهده پرسش
    سلام من بیضه سمت چپم اومده پایین تر از بیضه سمت راستم ۱۵ سالم هست پایین دلم هم درد میکنه
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری جمعه ۱۰ اردیبهشت ۰( 3 سال پیش)

      سلام

      اینکه بیضه چپ کمی پایین تر از راست باشد طبیعی است و بیماری محسوب نمی شود الته گاه علت آن واریکوسل هست که برای تشخیص نیاز به معاینه هست. درد زیر دل هم معمولا با این قضیه ارتباطی ندارد

درحال دریافت اطلاعات

از دکتر بپرسید

ویزیت Whatsapp

تماس با مطب

نوبت دهی اینترنتی

پرسش از دکتر