۶ تکنیک درمان ناکچوری یا تکرر ادرار در بزرگسالان و زنان باردار

در این مقاله مطالعه می کنید:

در بسیاری از زنان، ناکچوری یا تکرر ادرار در شب و در دوره باردرای اتفاق می افتد. در صورتی که تعداد ادرار های شبانه افزایش یابد، ممکن است کیفیت خواب و زندگی فرد تحت تاثیر قرار گیرد. خوشبختانه، با ایجاد تغییراتی کوچک اما موثر، می توان ادرار شبانه را درمان کرد. تکرر ادرار می تواند مشکلی فراتر از یک پدیده آزار دهنده بوده و علامتی از یک بیماری زمینه ای به شمار رود. به همین دلیل، در صورت ابتلا به آن، مراجعه به متخصص ارولوژی بسیار اهمیت دارد.

ناکچوری یا تکرر ادرار

نکاتی جهت مقابله با تکرر ادرار در شب

افراد می توانند با استفاده از توصیه های زیر، خواب شبانه مناسب تری داشته باشند:

توالت رفتن خود را برنامه ریزی کنید:

افراد باید مقدار مایعات مصرفی و دفع ادرار را پایش کنند. همچنین، باید توجه داشت که در چه زمانی از شبانه روز بیشترین مقدار ادرار دفع می شود. در صورتی که دفع ادرار بیش از ۱۰ مرتبه در شبانه روز باشد، نگران کننده است. البته، تعداد دفعات ادرار بر اساس سن فرد، مقدار و نوع مایعات دریافتی و دارو ها مصرفی سنجیده می شود. برای مثال، مصرف دارو های مدر(دارو های ادرار آور)، تعداد دفعات ادرار را افزایش می دهد. در حالی که ظرفیت مثانه الزاما همگام با افزایش سن، کاهش نمی یابد اما شیوع بیش فعالی مثانه در سنین بالاتر، بیشتر است.

افرادی که ۶۵ تا ۷۰ سال سن داشته و در هنگام شب بیش از ۲ بار به توالت می روند، باید به پزشک مراجعه کنند. همچنین، اگر افراد بالای ۷۰ سال در هنگام شب بیش از ۳ بار دفع ادرار را تجربه کنند، نیازمند مراجعه به پزشک هستند.

نوشیدن مایعات را ۲ ساعت قبل از رفتن به تخت خواب محدود کنید:

همچنین، مصرف مواد محرکی همچون الکل و کافئین نیز باید در طول روز محدود شود. در صورت تجربه شب ادراری، نوشیدن مشروبات الکلی باید به صفر یا حداکثر ۱ نوشیدنی در روز کاهش یابد.

ابتلای خود به آپنه خواب را بررسی کنید:

در طول خواب عمیق، بدن هورمون های ضد ادراری ترشح کرده تا مایعات بیشتری در طول شب در آن حفظ شوند. در افراد مبتلا به آپنه خواب، بدن به دلیل عدم تجربه خواب عمیق، این هورمون ها را به مقدار کافی تولید نمی کند. علاوه بر این، افت اکسیژن خون در حملات آپنه خواب، کلیه ها را جهت دفع بیشتر آب تحریک می کند. در این موارد، درمان آپنه خواب به رفع مشکل شب ادراری منجر می شود.

انواع بی اختیاری ادراری

ورزش و پوشیدن جوراب های فشاری را فراموش نکنید:

افراد مبتلا به تورم پا، احتمالا به دفعات بیشتری جهت دفع ادرار از خواب بیدار می شوند. مایعاتی که در طول روز در پا ها تجمع کرده اند، در هنگام خواب و به دلیل هم سطح بودن پا و قلب، دوباره به گردش خون باز می گردند. این مایعات با رسیدن به کلیه ها به صورت ادرار وارد مثانه می شوند. ورزش کردن و پوشیدن جوراب های فشاری می تواند به دفع مایعات اضافی قبل از رفتن به خواب کمک کند.

پا های خود را بالا نگه دارید:

بالا نگه داشتن پا ها به مدت ۱ ساعت در طول روز، می تواند به کاهش دفعات دفع ادرار در هنگام شب کمک کند.

دارو های ادرار آور خود را در هنگام عصر مصرف کنید:

در صورت مصرف این دارو ها به دلیل فشار خون بالا، بیماری قلبی یا تورم پا، بهتر است زمان مصرف را به عصر موکول کرد. بدین ترتیب، دارو ها با تخلیه مایعات اضافی بدن در هنگام عصر، دفع ادرار را در هنگام شب کاهش می دهند. البته، قبل از تغییر زمان، نوع و مقدار مصرف دارو ها باید با پزشک مشورت کرد.

فرایند پیری

همگام با افزایش سن، بدن تولید هورمون های نگه دارنده مایعات را کاهش داده و مثانه سریع تر پر می شود. همچنین، توانایی مثانه در حفظ مایعات نیز با افزایش سن کاهش می یابد. بدین ترتیب، افراد بالای ۶۰ سال باید حداقل یک بار رفتن به توالت را در هنگام خواب شب انتظار داشته باشند. با این حال، رعایت نکات بیان شده می تواند شدت ناکچوری یا تکرر ادرار شبانه را در هر سنی کاهش دهد.


دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و تناسلی

تصویر  دکتر محمد جباری
دکتر محمد جباری

دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و تناسلی همچنین فلوشیپ فوق تخصصی ارولوژی ترمیمی فارغ التحصیل از دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی و عضو هیئت علمی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و عضو انجمن علمی ارولوژی ایران می باشد.

آیا این مطلب مفید بود؟ لطفا به آن امتیاز دهید
4.7/5 - (10 امتیاز)

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

برای ثبت پرسش خود از دکتر می توانید از این قسمت استفاده کنید.پاسخ شما تا 2روز از طریق پیامک و ایمیل اطلاع رسانی خواهد شد.

پیگیری سوال قبل

   برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر پرویز یکشنبه ۲۳ آبان ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 404 مشاهده پرسش
    تکرر ادرار دارم سونو دادم کلبه مثانه مشکلی نداشتن پر.وستات هم طبیعی بود
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری یکشنبه ۲۳ آبان ۰( 2 سال پیش)

      سلام
      تکرر ادرار (زیاد بودن دفعات دستشویی رفتن برای دفع ادرار/شاش)از نظر پزشکی تعریف دارد که به بیش از 8 بار ادرار کردن در شبانه روز گفته می شود. تکرر ادرار 2 علت عمده دارد که شامل کم حجم بودن مثانه و دیگری تحریک پذیری مثانه یا بعبارتی انقباضات نابجای مثانه می باشد. مواردی که می تواند باعث تکرر ادرار شود شامل استرس، چاقی و یبوست،عدم تخلیه کامل مثانه بدلیل بزرگی خوش خیم پروستات در مردان یا تنگی مجرای ادراری، دیابت، اختلالات عصبی مثانه بدنبال آسیب نخاعی و دیگر بیماری های عصبی، پرنوشی و .... بلند شدن در شب برای ادرار کردن تا یک بار میتونه طبیعی باشد ولی بیشتر از آن طبیعی نیست. برای پیگیری علت باید بررسی جامعی صورت پذیرد شامل: آزمایش ادرار، آزمایش خون، سونوگرافی کلیه و مثانه پر و خالی، voiding diary (تقویم ادراری یعنی اینکه چند بار در طی یک 24 ساعت می نوشید و ادرار می کند و هر بار به چه میزانی)و در نهایت Urodynamic Study (نوار مثانه) و سیستوسکوپی که البته دو مورد آخر کمی پر دردسر هست. الایحال به نظرم بهتره 4 مورد زیر را در مرحله اول انجام دهید: 1) آزمایش ادرار (کشت ادرار و کامل ادرار) 2) آزمایش خون (بررسی قند خون، سدیم و پتاسیم و کلسیم، اوره و کراتی نین خون) 3) سونوگرافی کلیه و مثانه پر و خالی و (پروستات در مردان) 4) voiding diary به اینصورت که جدولی شامل 3 ستون ساعت، حجم ادرار و حجم مایعات مصرفی تنظیم کنید و یک لیوان شفاف یکبار مصرف را با کمک ماژیک و سرنگ 20 میلی مدرج می کنید(بفاصله هر 20 میلی). و لیوانی که معمولا در آن مایعات می خورید را نیز بصورت حدودی اندازه گیری کنید. یعنی مثلا یک سوم لیوان، نصف لیوان، دو سوم لیوان و در نهایت لیوان پر که چه حجمی دارد. سپس یک شبانه روز کاملی که منزل هستید مثلا از 8 صبح امروز تا 8 صبح فردا جدول را پر نمائید. در این جدول سعی داریم دفعات ادرار کردن، حداقل و حداکثر حجمی که که ادرار می کنید، میزان مایعات مصرفی را ارزیابی کنیم. اما اقدامات درمانی که می توانید انجام دهید می تواند دارویی یا غیر دارویی و بعضا جراحی باشد. موارد غیر دارویی شامل موارد زیر هست: 1) کاهش وزن 2) درمان یبوست 2) Time Voiding یعنی اینکه در مقابلحس ادرار کردن خود مقاومت کرده و سعی کنید هر 3 ساعت ادرار کنید و اگر نمی توانید هر 2 ساعت ولی بتدریج این زمان را به هر سه ساعت برسانید. 3) مشاورات روانشناسی برای کنترل استرس (اگر فکر می کنید فرد استرسی هستید) 4) تقویت عضلات کف لگن (kegel Exercise) در گوگل سرچ کنید 5) Relaxation عضلات کف لگن از طریق ورزش هایی مثل یوگا، مدیتیشن، بیوفیدبک عضلات کف لگن و اما داروهایی که در این زمینه کمک می کند بیشتر داروهایی است که باعث Relaxation عضله مثانه می شوند و البته می توانند عوارضی مثل خشکی دهان و یبوست را بدنبال داشته باشند. از جمله ی این دارو ها می توان به موارد زیر اشاره کرد: 1) قرص اکسی بوتینین 5 میلی (با پیدایش داروهای جدیدتر امروزه کمتر استفاده می شود) 2) قرص تولترودین 1 یا 2 میلی که می توان از 1 میلی روزانه تا حداکثر 2 میلی هر 12 ساعت (بسته به شدت علائم و مزان پاسخگویی) تجویز کرد. 3) قرص Solifenacin با دوز 5 یا 10 میلی یکبار در روز (نام های تجاری ای دارو یوریناسین یا Vesicare یا Vsol ویسول هست) 4) تزریق بوتاکس بداخل عضله مثانه درمان های جراحی بسته به علت می تواند متفاوت باشد مثل جراحی پروستات یا تنگی مجرا، افزایش حجم مثانه با پیونده روده به مثانه و .....

درحال دریافت اطلاعات

از دکتر بپرسید

ویزیت Whatsapp

تماس با مطب

نوبت دهی اینترنتی

پرسش از دکتر