اصطلاح «بیماری های اورولوژیک» به بیماری های دستگاه ادراری (کلیه، حالب و مثانه) در زنان و دستگاه ادراری و یا اندام های تناسلی در مردان اشاره دارد. در هر سنی می توانند به این بیماری ها مبتلا شوند. ممکن است، بیماری های اورولوژی ماهیت مادرزادی یا اکتسابی داشته باشند. سایر بیماری های مزمن مانند فشار خون بالا و دیابت نیز، تأثیر مستقیمی بر سیستم ادراری دارند. تغییرات در سبک زندگی، تغییرات آب و هوا و ساعات کاری طولانی، از جمله دلایل افزایش شیوع بیماری های اورولوژیک در میان جمعیت هند است. در ادامه مطلب، ۱۴ بیماری شایع کلیه، حالب و مثانه را توضیح خواهیم داد.
۱۴ بیماری شایع کلیه، حالب و مثانه
عفونت دستگاه ادراری: عفونتی است که می تواند در قسمت های مختلف سیستم ادراری، مانند مجرای ادرار، حالب، مثانه یا کلیه ها ایجاد شود و یک اختلال اورولوژیک بسیار شایع است که تقریباً همه افراد را حداقل یک بار در طول زندگی مبتلا می کند. عامل این بیماری، باکتری E.coli است که در ناحیه روده بزرگ و مقعد وجود دارد. بهداشت نامناسب و مقاربت جنسی، از دلایل اصلی عفونت ادراری است، زیرا ممکن است باعث انتقال باکتری E.coli از ناحیه مقعدی به سمت مجرای ادرار، و سپس به مثانه و از آنجا به کلیه ها و حالب ها شود. برای از بین بردن عفونت، آنتی بیوتیک تجویز می شود.
سنگ های کلیه و حالب: شایع ترین و دردناک ترین بیماری های اورولوژیک هستند. زمانی که مواد محلول در ادرار غلیظ شوند، به کریستال تبدیل می شوند. با گذشت زمان، مواد بیشتری روی این کریستال ها رسوب کرده و آن ها به سنگ تبدیل می شوند. بیماران، از درد خفیف تا شدید، حالت تهوع، استفراغ یا وجود خون در ادرار شکایت دارند. بیشتر سنگ ها از طریق ادرار دفع می شوند، مگر آنکه بسیار بزرگ باشند که باید درمان شوند.
هیپرپلازی خوش خیم پروستات (پروستات بزرگ): بزرگ شدن غیر سرطانی غده پروستات در مردان مسن است. پروستات در حال بزرگ شدن، به مجرای ادراری زیر خود فشار وارد کرده و منجر به علائم مربوط به دستگاه ادراری تحتانی، مانند نیاز مکرر به ادرار کردن، مشکل در شروع ادرار و خروج قطرات ادرار در پایان می شود.
بی اختیاری ادرار ناشی از فشار (SUI): بسیاری از زنان در طول فعالیت های عادی، مانند عطسه، سرفه، خندیدن، بلند کردن اشیا، ورزش یا خم شدن و راه رفتن (در موارد شدید) دچار نشت ادرار می شوند. این بیماری، بی اختیاری ادرار ناشی از فشار (SUI) نامیده می شود و ناشی از اضافه وزن، زایمان طبیعی، یائسگی یا افزایش سن است. درمان این نوع بی اختیاری شامل دارو، جراحی کم تهاجمی و تمرینات کگل است.
مثانه بیش فعال (OAB): با نیاز ناگهانی و فوری به ادرار کردن یا شب ادراری، مشخص می شود. گاهی اوقات، این حالت اضطرار آنقدر شدید است که بیماران نمی توانند خود را به دستشویی برسانند. مصرف بیش از حد کافئین یا الکل، عفونت های ادراری، دیابت یا اختلال عملکرد عصبی، باعث ایجاد اسپاسم تکانشی در مثانه و بروز مثانه بیش فعال می شود.
سیستیت بینابینی: که همچنین به عنوان سندرم درد مثانه نیز شناخته می شود، یک بیماری مزمن است که اغلب، زنان را مبتلا می کند و با درد خفیف تا شدید، فشار، ناراحتی و میل شدید و مکرر برای ادرار کردن همراه است. علائم این بیماری بسیار شبیه به علائم عفونت ادراری است. داروهای خوراکی یا روش های جراحی، همراه با تغییرات رژیم غذایی و تمرین مثانه، برای درمان سیستیت بینابینی استفاده می شود.
اختلال نعوظ: یک بیماری مربوط به مردان است که با ناتوانی در نعوظ آلت تناسلی یا حفظ آن در تمام طول رابطه جنسی مشخص می شود. این مشکل می تواند به دلیل عدم تعادل هورمون جنسی مردانه یعنی تستوسترون یا مشکلاتی در بافت عروقی آلت تناسلی ایجاد شود. اختلال نعوظ، منجر به کاهش عزت نفس و مشکلات زناشویی می شود. برای درمان اختلال نعوظ، از درمان های جراحی و غیر جراحی، همراه با مشاوره استفاده می شود.
افتادگی واژن: یک بیماری اورولوژیک در زنان است که در آن، عضلات واژن نمی توانند مثانه را در جای خود نگه دارند و در نتیجه، مثانه به داخل واژن فرو می رود (حتی گاهی اوقات از آن بیرون می زند). ممکن است این مشکل به دلیل افزایش سن، زایمان و یائسگی باشد. این وضعیت بسیار ناراحت کننده بوده و ممکن است بیمار با مشکلات ادراری و بی اختیاری ناشی از فشار مواجه شود.
سرطان پروستات: یکی از شایع ترین انواع سرطان است که مردان را درگیر می کند. سن و ژنتیک در ایجاد این بیماری نقش دارند. این نوع سرطان، در مراحل اولیه به آرامی رشد می کند و علایم خاصی ندارد. در مراحل پیشرفته تر، علائم به صورت مشکل در ادرار کردن، وجود خون در ادرار یا مایع منی، درد در ناحیه کمر و لگن یا ناراحتی عمومی در ناحیه لگن قابل مشاهده است. اگر متوجه چنین علائم آزار دهنده ای شدید، به پزشک مراجعه کنید تا مداخلات درمانی، به موقع انجام شود.
سرطان مثانه: تکثیر ناخواسته یا غیر طبیعی سلول ها، در پوشش داخلی مثانه است. هرگز وجود خون در ادرار را که یکی از علائم اصلی این بیماری است، نادیده نگیرید. برای درمان این بیماری، از جراحی، شیمی درمانی و پرتو درمانی استفاده می شود.
سرطان کلیه: همان طور که از نام آن پیداست، این نوع سرطان، در کلیه ها ایجاد می شود و می تواند به دلیل رشد بدخیم سلول های کلیه (معروف به سرطان سلول کلیه) یا سلول های پوشاننده لگنچه کلیه باشد. اگرچه علل دقیق این سرطان ناشناخته است، اما چاقی، سیگار کشیدن، فشار خون بالا و قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خاص مانند آزبست، در ایجاد آن نقش مهمی دارند.
سرطان بیضه: زمانی ایجاد می شود که سلول های بیضه در مردان در سنی، بدخیم می شوند. توده، اولین علامت سرطان بیضه، درد یا تورم در بیضه است. برای درمان آن از جراحی، پرتو درمانی و شیمی درمانی استفاده می شود. خطر این نوع سرطان در کسانی که در گذشته مبتلا به بیضه نزول نکرده بودند بیشتر است.
پروستاتیت: التهاب غده پروستات در مردان جوان و میانسال است. در اغلب موارد، پروستاتیت در اثر عفونت باکتریایی ایجاد می شود. هر گونه آسیب به ناحیه لگن به دلیل عمل جراحی یا ورزش های فعال، می تواند منجر به پروستاتیت شود. همچنین احتمال دارد که التهاب پروستات، عارضه ناشی از عفونت دستگاه ادراری (UTI) باشد.
تنگی مجرای ادرار: به معنی باریک شدن مجرای ادرار است که منجر به ضعیف شدن جریان ادرار و تخلیه ناقص مثانه می شود. این بیماری، در مردان نسبت به زنان شایع تر است. به نظر می رسد که تنگی مجرای ادرار، دومین بیماری شایع اورولوژیک، پس از هیپرپلازی خوش خیم، در بین مردان است. این بیماری به علل مختلفی مانند ضربه، التهاب، مداخلات پزشکی مانند جراحی کم تهاجمی برای برداشتن سنگ های کلیه و حالب و برداشتن پروستات از راه مجرای ادرار ایجاد میشود و یا حتی می تواند به عنوان عارضه قرار دادن کاتتر حالب برای مدت طولانی رخ دهد. از آنجایی که خطر سرایت عفونت به کلیه ها زیاد است، بنابراین درمان فوری ضروری است.