شپش تناسلی همچون شپش های سر و بدن، حشره ای انگلی، صاف و بدون بال است که برای زنده ماندن از خون میزبان خود تغذیه می کند. شپش های تناسلی قدرت پرواز یا پریدن نداشته و اغلب در نواحی تناسلی و شرمگاهی انسان ها دیده می شوند. با این حال، این شپش گاهی اوقات در دیگر نواحی دارای مو های ضخیم نیز دیده می شود.
سیبیل، ریش، زیر بغل و ابرو از جمله این نواحی به شمار می روند. لازم به ذکر است که وجود شپش تناسلی در ابرو یا مژه های کودکان، می تواند نشان دهنده رابطه یا سو استفاده جنسی باشد. با این حال طبق تحقیقات، این انگل آزار دهنده تاکنون عامل انتقال یک بیماری از فردی به فرد دیگر نبوده است.
شکل شپش تناسلی چگونه است؟
شپش تناسلی همچون دیگر انواع شپش ها در سه شکل تخم، لارو و حشره بالغ وجود دارد. تخم های این حشره حالتی بیضی مانند داشته و رنگی زرد یا سفید دارند. با توجه به این که تخم ها بسیار کوچک بوده و محکم به پایه مو ها می چسبند، مشاهده آن ها با چشم دشوار است. تخم های این حشره پس از ۶ تا ۱۰ روز شکسته شده و لارو ها بیرون می آیند.
لارو، همانند یک شپش کوچک اما نابالغ است که ۲ تا ۳ هفته بعد به بلوغ می رسد. لارو ها پس از رشد کامل، به رنگ قهوه ای تا خاکستری درآمده، ۶ پا داشته و از خون انسان تغذیه می کنند. اندازه شپش تناسلی حداکثر ۱.۶ میلی متر است. ظاهر این حشره همچون یک خرچنگ است.
علائم و نشانه های ابتلا به شپش تناسلی چیست؟
گاهی اوقات، مخصوصا در صورت محدود بودن تعداد شپش ها یا تخم های اولیه، هیچ گونه علائمی مشاهده نمی شود. شروع علائم شپش تناسلی می تواند تا ۴ هفته بعد از ابتلا رخ دهد. دیگر معیار های ابتلا به شپش تناسلی شامل موارد زیر هستند:
مشاهده تخم ها یا شپش ها در ناحیه تناسلی: این شپش ها معمولا به صورت نقطه های کوچک و سفید رنگی هستند که برداشتن آن ها دشوار است.
خارش در ناحیه تناسلی: این امر یک علامت رایج در افراد مبتلا به این انگل است. از آن جایی که شپش ها در هنگام شب فعالیت بیشتری داشته و جهت دسترسی به خون سر، خود را در زیر پوست فرو می برند، احساس خارش در هنگام شب شدت می یابد.
وجود خون در لباس: وجود خون در لباس زیر می تواند یکی از نشانه های ابتلا به شپش تناسلی باشد.
التهاب: بدن نسبت به بزاق دهان شپش ها، واکنشی دفاعی از خود بروز داده و همین موضوع سبب بروز تورم، کهیر و قرمزی در ناحیه تناسلی می شود. این وضعیت خارش را تشدید کرده و می تواند زمینه ساز ابتلا به عفونت باکتریایی باشد. خاراندن ناحیه تناسلی می تواند به انتشار هر چه بیشتر تخم های انگل کمک کند.
همچنین ممکن است بر نواحی ران، باسن و زیر شکم، نقاط کوچکی به رنگ آبی کم رنگ مشاهده شود. کودکانی که در معرض شپش تناسلی قرار می گیرند، ممکن است التهاب، تحریک پذیری، خارش و عفونت ابرو و چشم ها را تجربه کنند.
شپش تناسلی چگونه تشخیص داده می شود؟
در صورت داشتن احساس خارش یا مشاهده انگل یا تخم آن، می توان ابتلا به شپش تناسلی را مد نظر قرار داد. با این حال، تشخیص نهایی پس از معاینه نواحی تناسلی توسط پزشک به دست خواهد آمد. برخی پزشکان ممکن است جهت تشخیص دقیق تر از یک میکروسکوپ یا نور فرا بنفش استفاده کنند.
تمامی افرادی که با احتمال ابتلا به شپش تناسلی به پزشک مراجعه می کنند، باید از نظر ابتلا به دیگر بیماری های منتقل شونده جنسی نیز معاینه شوند. در صورت مشکوک بودن ابتلای کودک به شپش تناسلی، مژه های او باید با یک ذره بین بسیار قوی معاینه شوند.
چه کسانی بیشتر شپش می گیرند؟
امکان ابتلا به شپش تناسلی برای همه افراد وجود داشته و این موضوع ارتباطی با تمیز بودن یا رعایت بهداشت ندارد. ابتلا به شپش تناسلی در سرتاسر دنیا و در تمامی جامعه ها، نژاد ها و قومیت ها رخ می دهد. تخمین ها بیان می کنند که هر ساله نزدیک به ۳ میلیون نفر، مبتلا به شپش تناسلی تشخیص داده می شوند. اغلب این بیماری ها به گونه ای رخ داده که حشره شپش در حین رابطه جنسی، از فرد بیمار به فرد سالم انتقال یافته است.
لازم به ذکر است که رابطه جنسی تنها راه انتقال این بیماری نبوده و انتقال از طریق تماس پوستی نیز می تواند انجام شود. علاوه بر آن، شپش تناسلی در موارد نادر می تواند از طریق لباس ها، ملحفه ها و حوله های مشترک نیز از فردی به فرد دیگر انتقال یابد. با این حال، ابتلا به شپش تناسلی از طریق توالت مشترک واقعیت ندارد. شپش تناسلی برای زنده ماندن به بدن گرم انسان نیاز داشته و توانایی راه رفتن بر سطوح مشترک همچون نشیمنگاه توالت را ندارد. سگ ها، گربه ها و دیگر حیوانات هیچ نقشی در انتقال شپش تناسلی ندارند.
چگونه باید ابتلا به شپش تناسلی را درمان کرد؟
برای درمان شپش تناسلی، چندین گزینه درمانی بدون نسخه وجود دارند. این درمان ها اغلب همان درمان های شپش سر می باشند. با این حال، در صورت عدم موفقیت این دارو ها در درمان بیماری، فرد به دارو های تجویزی نیاز خواهد داشت. صرف نظر از ابتلا یا عدم ابتلا، علاوه بر فرد، شریک جنسی او نیز باید تحت درمان قرار گیرد. دارو های موضعی مخصوص شپش تناسلی را باید به تمامی نواحی نزدیک و درگیر از جمله اطراف مقعد، ران ها، زیر شکم و زیر بغل اعمال کرد. تراشیدن مو ها، شپش تناسلی را از بین نمی برد.
برخی درمان های شپش تناسلی شامل موارد زیر می شوند:
انواع بدون نسخه پماد ها و محلول های درمان شپش تناسلی، حاوی پرمترین یا ترکیبی از پرمترین و پیپرونیل بوتوکساید هستند. قبل از اعمال دارو، باید ناحیه تناسلی را شستشو داده و خشک کرد. پس از مصرف دارو، به مدت ۱۰ دقیقه صبر کرده و سپس محل را شستشو دهید.
پماد پترولیوم: در صورتی که ابرو ها و مژه ها به شپش تناسلی مبتلا شوند، با استفاده از یک گوش پاک کن، می توان مقداری پماد پترولیوم تجویزی را قبل از رفتن به خواب بر روی آن ها اعمال کرده و فردا صبح شستشو داد. تکرار این فرایند به مدت ۸ تا ۱۰ روز می تواند شپش تناسلی در این نواحی را درمان کند. ژل های پترولیوم همچون وازلین می توانند برای چشم ها تحریک کننده باشند.
شامپو های تجویزی همچون لیندین هر دوی شپش ها و لارو ها را از بین برده اما به عنوان خط اول درمان در نظر گرفته نمی شوند. این شامپو ها می توانند سمی بوده و برای افراد مبتلا به صرع، باردار یا شیر ده به طور ویژه ای مضر باشند. لیندین برای کسانی توصیه می شود که توانایی تحمل درمان های دیگر را نداشته یا روش های دیگر در درمان آن ها موفق نبوده اند.
پس از درمان اولیه شپش تناسلی، اقدامات مهمی وجود دارند که باید برای پیشگیری از ابتلای مجدد به آن انجام داد. از جمله این موارد می توان به نمونه های زیر اشاره کرد:
برداشت دانه ای حشرات: پس از درمان، تعداد زیادی از حشرات هنوز به تار مو های ناحیه تناسلی متصل هستند که باید با استفاده از ناخن یا یک شانه مخصوص آن ها را جدا کرد.
اعمال پماد هیدرو کورتیزون: خارش پوست حتی پس از درمان موفق شپش تناسلی نیز، می تواند ادامه داشته باشد. در این مواقع، می توان جهت تسکین خارش از پماد هیدرو کورتیزون استفاده کرد.
شستن لباس ها و ملحفه ها: ۲ تا ۳ روز قبل از شروع درمان، هر گونه لباس، ملحفه و حوله فرد مبتلا را در ماشین لباس شویی قرار داده و با حرارت ۵۰ درجه یا بیشتر شستشو دهید. همچنین، خشک کردن آن ها نیز باید در بیشترین حرارت ممکن انجام شود.
خشک شویی موارد دیگر: لباس ها و ملحفه هایی را که نمی توان به کمک لباس شویی شستشو داد، باید به خشک شویی برده یا به مدت ۲ هفته در یک کیسه پلاستیکی محکم بست.
اطلاع به شرکای جنسی: تمام کسانی که در ماه گذشته هر گونه تماس جنسی با فرد مبتلا داشته اند، باید از احتمال ابتلای خود به شپش تناسلی با خبر شوند.
اجتناب از تماس جنسی: فرد مبتلا باید تا اتمام دوره درمان موفق شپش تناسلی، از هر گونه تماس جنسی با افراد دیگر اجتناب کند.
تکرار درمان: در صورت مشاهده شپش زنده ظرف ۹ تا ۱۰ روز پس از درمان، فرایند درمان باید تکرار شود.
