واریکوسل چیست؟ واریکوسل زمانی اتفاق می افتد که سیاهرگ ها در داخل کیسه بیضه شما بزرگ می‌شوند (کیسه‌ای از پوست که بیضه ها را نگه می دارد). این سیاهرگ ها شبکه پامپینی فرم نامیده می شوند. یکی از راه های درمان واریکوسل، عمل جراحی واریکوسل است. اما بسیاری از عوارض عمل واریکوسل هراس دارند. در اینجا میخواهیم به این مقوله بپردازیم که واریکوسل شایع ترین علت ناباروری اولیه و ثانویه در مردان می باشد.
تجمع خون در وریدهای بیضه منجر به افزایش دمای بیضه و سرازیر شدن مواد زائد و سمی از کلیه و غده فوق کلیوی به بیضه و در نتیجه کاهش تولید تستوسترون و اسپرم توسط بیضه می شود. واریکوسل ۹۰ درصد در سمت چپ ایجاد می شود. ۸% موارد دو طرف بوده و ۲% موارد فقط در سمت راست بوجود می آید.
علت واریکوسل چیست؟
واریکوسل هنگامی شکل میگیرد که دریچه های درون سیاهرگهایی که اطراف طناب بیضوی پیچ خورده اند، نتوانند جریان خون را به درستی بازگشت دهند. این مساله باعث میشود تا خون در ناحیه ی دریچه های لانه کبوتری عبور کرده و به عقب بازنگردد که نتیجه ی این عمل تورم و بزرگتر شدن سیاهرگها است. مشابه این موضوع در واریس (به خصوص در پاها) نیز مشاهده میشود.
واریکوسل چه علائمی دارد؟
این احتمال وجود دارد که واریکوسل هیچ گونه علائم مشخصی در شما نداشته باشد. اما علائم شایعی که ممکن است مشاهده کنید، عبارتند از:
- یک برآمدگی در یکی از بیضه‌ها
- ورم کیسه بیضه
- بزرگ شدن یا پیچ خوردن محسوس سیاهرگها در کیسه بیضه که غالباً ظاهری شبیه به یک کیسه پُر از کرم پیدا می‌کند.
- احساس یک درد مبهم و مکرر در ناحیه بیضه
واریکوسل چگونه تشخیص داده می شود؟
دقیق ترین راه تشخیص واریکوسل، معاینه فرد توسط متخصص ارولوژی می باشد. البته در مواردی که به هر دلیلی شکی در تشخیص وجود داشته باشد می توان از سونوگرافی کالر داپلر استفاده کرد.
عوارض عمل واریکوسل چیست؟
در رابطه با عوارض عمل واریکوسل باید گفت که اگر این عمل توسط ارولوژیست مجرب انجام شود احتمال عوارض را به حداقل می رساند، احتمال بروز عوارض نیز در روش جراحی میکروسکوپی نسبت به دیگر روش ها به مراتب کمتر است. شایع ترین عارضه واریکوسل، عود آن می باشد. یکی دیگر از عوارض نیز هیدروسل هست، یعنی اینکه آب در اطراف بیضه تجمع می یابد که اگر شدید باشد، با یک جراحی ساده قابل درمان هست. دو عارضه دیگر نیز که بسیار نادر هستند، آسیب وازدفران (لوله انتقال اسپرم) و سرخرگ بیضه هست. همانطور که عرض کردم احتمال بروز این دو عارضه خیلی بندرت رخ میدهد.
عوارض کوتاه مدت پس از عمل شامل: درد یا عفونت زخم یا خونریزی یا خونمردگی اطراف ناحیه عمل و … می باشد. در برخی موارد ممکن است درد خفیفی برای مدتی باقی بماند یا بی حسی اطراف ناحیه عمل یا پوست کیسه بیضه ایجاد شود.
عوارض بلندمدت: عود واریکوسل / هیدروسل(جمع شدن مایع اطراف بیضه) / کوچک شدن بیضه(کمتر از ۱%).
عوارض واریکوسل در رابطه زناشویی
واریکوسل می‌تواند تأثیرات منفی بر رابطه زناشویی داشته باشد. یکی از اصلی‌ترین عوارض واریکوسل کاهش کیفیت و تعداد اسپرم‌ها است که می‌تواند به مشکلات باروری و تأخیر در بارداری منجر شود.
علاوه بر این، برخی مردان با واریکوسل ممکن است درد یا ناراحتی در ناحیه بیضه‌ها را تجربه کنند که این می‌تواند بر کیفیت زندگی جنسی آن‌ها تأثیر بگذارد و باعث کاهش میل جنسی شود. در مواردی که واریکوسل به صورت شدید است، مراجعه به پزشک و درمان مناسب می‌تواند به بهبود این مشکلات کمک کند و کیفیت رابطه زناشویی را افزایش دهد.
برای واریکوسل به چه دکتری مراجعه کنیم؟
برای درمان واریکوسل ابتدا باید به متخصص اورولوژی مراجعه کنید تا پس از انجام معاینات و آزمایشات لازم، تصمیم لازم برای روند درمان شما اتخاذ شود.
درمان واریکوسل چگونه است؟
- درمان واریکوسل دارویی نبوده و فقط از طریق جراحی قابل درمان است. یکی از بهترین روش های جراحی که احتمال عود آن نسبت به دیگر روش ها خیلی کمتر است، روش جراحی با میکروسکوپ یا به عبارتی میکروسرجری است که البته من هم معمولا به این روش (جراحی میکروسکوپیک) عمل میکنم.
- درمان شامل بستن وریدهای گشاد شده بیضه می باشد.
در موارد زیر توصیه به درمان واریکوسل می شود:
- در زوج های ناباروری که مرد در معاینه توسط متخصص ارولوژی واریکوسل داشته، زن از نظر باروری طبیعی بوده و یا اگر مشکلی هم دارد با درمان قابل رفع باشد، و در آزمایش منی، اسپرم ها از نظر تعداد، حرکت، شکل و تست های عملکردی غیرطبیعی باشد.
- احساس درد یا سنگینی در بیضه
- نوجوانانی که مبتلا به واریکوسل بالینی یک طرفه یا دو طرفه بوده و دچار کاهش رشد کمتر از معمول بیضه در همان سمت شده اند.
- مردان مجرد مبتلا به واریکوسل بالینی که در آینده قصد ازدواج و بچه دار شدن دارند و در آزمایش منی، اسپرم ها از نظر تعداد، حرکت، شکل و تست های عملکردی غیرطبیعی باشد.
- میزان بهبودی در کیفیت اسپرم بعد از درمان واریکوسل، ۵۱ تا ۷۸ درصد می باشد.
- میزان وقوع حاملگی خودبخودی بعد از درمان واریکوسل، ۳۰ تا ۵۰ درصد می باشد.
- در مردانی که در آزمایش منی تعداد اسپرم آن ها صفر می باشد و واریکوسل دارند، درمان می تواند منجر به پیدایش اسپرم در منی شود.
آیا واریکوسل باعث زودانزالی میشود؟
در مورد ارتباط بین واریکوسل و زودانزالی تحقیقات دقیقی انجام نشده است و شواهد علمی کافی برای تأیید این ارتباط وجود ندارد. واریکوسل بیشتر به عنوان یک عامل مؤثر بر باروری و کیفیت اسپرم شناخته میشود تا یک عامل مؤثر بر عملکرد جنسی مانند زودانزالی.
با این حال، وجود درد و ناراحتی ناشی از واریکوسل می‌تواند به طور غیرمستقیم بر تجربه جنسی و روانی فرد تأثیر بگذارد و در برخی موارد ممکن است به اضطراب و استرس جنسی منجر شود که می‌تواند به زودانزالی کمک کند. بنابراین، اگر فردی با واریکوسل مشکلات جنسی مانند زودانزالی را تجربه می‌کند، بهتر است با یک متخصص اورولوژی مشورت کند تا عوامل مختلف بررسی و درمان مناسب پیشنهاد شود.
چه چیزهایی برای واریکوسل ضرر دارد؟
برای کاهش عوارض و جلوگیری از تشدید واریکوسل، برخی اقدامات و تغییرات در سبک زندگی می‌توانند مفید باشند. فعالیت‌های سنگین و بلند کردن اجسام سنگین فشار زیادی بر وریدهای ناحیه بیضه وارد می‌کنند و می‌توانند وضعیت واریکوسل را بدتر کنند. همچنین، نشستن یا ایستادن طولانی مدت می‌تواند جریان خون در این ناحیه را مختل کند و باعث افزایش درد و ناراحتی شود.
پوشیدن لباس‌های تنگ نیز می‌تواند فشار اضافی بر بیضه‌ها وارد کند و باید از آن‌ها پرهیز شود. مصرف دخانیات و الکل می‌تواند به مشکلات گردش خون و تشدید علائم واریکوسل منجر شود، بنابراین ترک یا کاهش مصرف آن‌ها بسیار توصیه میشود. با رعایت این نکات و مشورت منظم با پزشک، می‌توان از تشدید علائم واریکوسل جلوگیری کرده و کیفیت زندگی را بهبود بخشید.
درجات واریکوسل چیست؟
پزشک از نمرات برای تشخیص و نمره گذاری واریکوسل استفاده می کند:
درجه ۰ . این کوچکترین نوع واریکوسل است. پزشک شما نمی تواند آن را در طول معاینه فیزیکی احساس کند، اما می تواند آن را در سونوگرافی ببیند.
درجه I. پزشک شما نمی تواند واریکوسل را ببیند و تنها زمانی می تواند آن را احساس کند که شما مانور Valsalva را انجام دهید.
درجه دوم . پزشک شما می تواند واریکوسل را حتی زمانی که شما مانور Valsalva را انجام نمی دهید، احساس کند، اما هنوز قابل مشاهده نیست.
درجه III . این بزرگترین واریکوسل است. پزشک شما به وضوح می تواند آن را ببیند و احساس کند.
چه کسانی واریکوسل می گیرند؟
این بیماری معمولا در یک مرد از هر شش مرد رخ می دهد و در مردان جوان تر، در سنین ۱۵ تا ۲۵ سال شایع تر است. واریکوسل معمولاً بی ضرر است، اما نه همیشه! واریکوسل می تواند با کمک به تولید کم اسپرم و کاهش کیفیت اسپرم، با مشکلات ناباروری همراه باشد.
برای مشاهده پاسخ این سوال اینجا کلیک کنید.
دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری تناسلی و فوق تخصص ارولوژی ترمیمی
علی
پنجشنبه ۲۹ اسفند ۹۸( 5 سال پیش)
تعداد بازدید: 374
مشاهده پرسش
همیارسیستم