علت تنگی مجرای ادرار در کودکان، زنان و مردان

در این مقاله مطالعه می کنید:

تنگی پیشابراه تاثیر قابل ملاحظه ای در کیفیت زندگی دارد، و می تواند منجر به عفونت ادراری، سنگ مثانه، آسیب عضلات و اعصاب مثانه، ایجاد فیستول، انتشار عفونت به خون و دیگر اعضای بدن (sepsis)، و در نهایت نارسایی کلیه شود. همه تنگی ها در اثر آسیب به لایه پوشاننده پیشابراه (مجرای ادراری) یا بافت اسفنجی زیرین آن و در نهایت تغییر ماهیت بافت آسیب دیده و تشکیل فیبروز در طی فرآیند ترمیم رخ می دهد. آسیب های کوچک بافت پوششی پیشابراه باعث خروج ادرار به بافت اسفنجی و بروز واکنش های فیبروتیک درون بافت اسفنجی می شود. در زمان آسیب این فیبروز می تواند بدون علامت باشد ولی با گذشت زمان و بتدریج قطر داخلی مجرای ادراری (پیشابراه) باریک شده و منجر به علائم ادراری انسدادی می شود.

آیا تنگی مجرای ادرار خطرناک است؟

تنگی پیشابراه حدود ۵۰۰۰ ویزیت بیمارستانی و یک و نیم میلیون ویزیت در مطب را در هر سال در آمریکا شامل می شود. اگرچه آماری در ایران در این مورد موجود نمی باشد ولی میزان بروز و شیوع آن در ایران نیز زیاد و قابل ملاحظه است. سیر طبیعی تنگی مجرای ادراری (پیشابراه) در بیماران درمان نشده به گونه ایست که می تواند با عوارض زیادی همراه باشد. عوارض تنگی های مجرای ادراری (پیشابراه) در جدول زیر آمده است:

Urethral stricture02

میزان بروز تنگی پیشابراه بین ۲۰۰ تا ۱۲۰۰ مورد در هر ۱۰۰ هزار نفر تخمین زده شده است و این میزان بروز در افراد بالای ۵۵ سال بطور چشمگیری افزایش می یابد. هزینه ای که این بیماری به سیستم سلامت کشور وارد می کند قابل توجه است بطوریکه هزینه ی سالیانه تحمیل شده به دلیل گرفتگی مجرای ادراری (پیشابراه) در کشور آمریکا در سال ۲۰۰۰ حدود ۱۹۱ میلیون دلار تخمین زده شده است.

علائم تنگی پیشابراه

  • کاهش فشار ادرار
  • باریک شدن جریان ادرار
  • قطع و وصل شدن ادرار
  • سوزش ادرار
  • تکرر ادرار
  • قطع و وصل شدن جریان ادرار
  • عدم تخلیه کامل ادرار

عوارض تنگی مجرای ادرار

از جمله عوارض تنگی مجرا می توان به موارد زیر اشاره کرد:

✔️ عفونت های ادراری عود کننده

✔️ سنگ مثانه

✔️ سنگ مجرای ادراری

✔️ دیورتیکول مجرای ادرای (دیورتیکول حفره ای است کیسه مانند که قبل از تنگی و در اثر فشار بالای ادرار بوجود می آید.

✔️ بی اختیاری ادراری

✔️ناباروری

✔️ مثانه تحریک پذیر یا بیش فعال

✔️ نارسایی کلیه

رژیم غذایی متناسب با نوع سنگ کلیه

تنگی مجرای ادرار در کودکان و نوزادان

تنگی مجرای ادرار کودکان غالبا مادرزادی بوده و یا بدنبال ترمیم و جراحی ناموفق بیماری هیپوسپادیاس بوجود می آید. کودکان نسبت به عوارض تنگی مجرا حساس تر بوده و بایستی که در اولین فرصت جراحی و تنگی برطرف گردد.

 علائم تنگی مجرای ادرار در کودکان 

◾خون در منی یا ادرار

◾شروع و توقف مکرر جریان ادرار

◾ناتوانی در تخلیه کامل مثانه

◾ناتوانی در کنترل ادرار (بی اختیاری)

◾ناتوانی در دفع ادرار

◾درد در ناحیه لگن یا پایین شکم

علت تنگی پیشابراه در مردان

شایع ترین علت بروز تنگی در مردان دست کاری هایی است که توسط پزشکان و پیراپزشکان بر روی مجرای ادراری انجام می شود. سوندگذاری نادرست و جراحی پروستات یا تومورهای مثانه از طریق پیشابراه شایع ترین از علل تنگی مجرای ادراری در مردان هستند.

۱- ضربه به مجرای ادراری

 با توجه به طولانی بودن پیشابراه در مردان احتمال صدمه به مجرا زیاد می باشد این آسیب می تواند ناشی از موارد زیر باشد:

  • سقوط از ارتفاع
  • تصادف با وسایط نقلیه و شکستگی لگن
  • لگد خودن حین ورزش های رزمی و منازعات
  • دوچرخه سواری و اسب سواری
  • اصابت تیر یا ترکش در جنگ
  • ماندن زیر آوار
  • گازگرفتگی توسط حیوانات
بیماری های مردانه بیضه

۲- عفونت

عفونت های مجرای ادراری ناشی از سکس مانند سوزاک در صورتی که درمان به موقع و مناسب نشوند، می تواند باعث بروز تنگی شود. امرزوه با افزایش درمان زود هنگام این دسته از عفونت ها، خوشبختانه احتمال بروز تنگی پیشابراه بدلیل عفونت کاهش یافته است.

۳- لیکن اسکلروزیس

این بیماری که به آن BXO نیز گفته می شود التهاب مزمن و پیشرونده ای است که در صورت درگیری سوراخ و مجرای ادراری می تواند باعث بروز تنگی در پیشابراه شود.

۴- علل مادرزادی

این علت نسبتا ناشایع است.

۵- علل ناشناخته

در برخی از بیماران علت مشخصی را برای بروز تنگی مجرای ادراری نمی توان پیدا کرد.

علت تنگی پیشابراه در زنان

مجرای ادراری در زنان کوتاه و حدود چهار سانتیمتر طول دارد و توسط بافت های اطراف بویژه استخوان لگن احاطه شده است؛ لذا شیوع بروز تنگی مجرای ادراری در زنان به مراتب کمتر از مردان می باشد. از علل تنگی پیشابراه در زنان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

✔️ عفونت های مزمن و طول کشنده

✔️ بیماری التهابی لیکن اسکلروزیس

✔️ زایمان های سخت و طولانی که با آسیب بافتی پیشابراه همراه باشد

✔️ مادرزادی

✔️ جراحی های لگنی

✔️ ناشناخته

حال که با علل به وجود آمدن تنگی پیشابراه آشنا شده اید، مقاله زیر را بخوانید:

درمان تنگی مجرای ادرار

تشخیص تنگ شدن مجرای پیشابراه

علائم تنگی مجرای ادراری (پیشابراه) شامل زور زدن حین ادرار کردن، عدم تخلیه کامل ادرار، جریان ادرار ضعیف، و همچنین سابقه عفونت های ادراری مکرر و ادرار خونی می باشد. عکس رنگی از مجرای ادراری (پیشابراه) و مثانه می تواند محل، طول و شدت تنگی را مشخص کند بطوری که در عکس رنگی تنگی بصورت باریک شدن قطر داخلی مجرای ادراری (پیشابراه) در محل تنگی و متسع بودن مجرای ادراری (پیشابراه) قبل از تنگی دیده می شود. برای تشخیص از سیستوسکوپی (روشی که در آن با دستگاهی که به آن سیستوسکوپ می گویند مجرای ادراری (پیشابراه) و مثانه با نگاه و دید مستقیم دیده می شود) نیز استفاده می شود.

🛑 مطالعه بیشتر: خون در ادرار نشانه چیست؟

تنگی مجرا

آیا تنگی مجرا باعث معافیت می شود؟

قوانین و شرایط معافیت پزشکی سربازی با گذشت زمان تغییر می کنند؛ لذا برای اطلاع از اینکه تنگی مجرای ادراری باعث معافیت پزشکی می شود یا نه، به سایت سازمان وظیفه عمومی مراجعه کنید. در گذشته به اینصورت بود که اگر تنگی مجرا قابل درمان باشد، بیمار مشمول معاف از رزم می شود و اگر قابل درمان نباشد، معافیت دائمی داده می شود.

تصویر  دکتر محمد جباری
دکتر محمد جباری

دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و تناسلی همچنین فلوشیپ فوق تخصصی ارولوژی ترمیمی فارغ التحصیل از دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی و عضو هیئت علمی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و عضو انجمن علمی ارولوژی ایران می باشد.

آیا این مطلب مفید بود؟ لطفا به آن امتیاز دهید
3.5/5 - (51 امتیاز)

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

برای ثبت پرسش خود از دکتر می توانید از این قسمت استفاده کنید.پاسخ شما تا 2روز از طریق پیامک و ایمیل اطلاع رسانی خواهد شد.

پیگیری سوال قبل

   برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر مینو شنبه ۲۶ مرداد ۹۸( 5 سال پیش) تعداد بازدید: 281 مشاهده پرسش
    خانم -۲۳ساله
    نزدیک به ۱/۵-۲ ماه است که کاملا ناگهانی در دفع ادرار مشکل دارم و کامل دفع نمی‌شود مخصوصا صبح ها درطول روز هم دفع هم‌ فشار ادرارم بهتر میشود
    نه سوند زدم نه عفونت داشته ام
    با مصرف زیاد آب بهتر میشوم
    درد سوزش و تغییر رنگ ندارم
    آزمایش ادرار و خون دادم که دکتر گفت مشکلی ندارد و در سونو حجم ادرار باقی مانده ام ۳۵سی‌سی است که دکتر گفت احتمالا تنگی مجرا ادراری دارم
    سی عدد قرص باکلوفن۱۰ تجویز کردن و گفتند اگه تا ۳۰روز دیگه خوب نشدم دوباره مراجعه کنم
    تا ۳روز پیش خیلی بهتر شده بودم اما سه روز است که دوباره مثل قبل شده ام و صبحا به سختی ادرارم دفع میشود، ۱۱قرص هم مانده
    به نظرتان ممکن است تنگی مجرای ادراری باشد؟ با عمل امکان دارد خوب شود؟ ممنون
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری شنبه ۲۶ مرداد ۹۸( 5 سال پیش)

      سلام

      تنگی در خانم 23 ساله بسیار نادر و بعیده و بیشتر عصبی به نظر میاد باشد

  • تصویر کاربر خانی پنجشنبه ۲۴ مرداد ۹۸( 5 سال پیش) تعداد بازدید: 284 مشاهده پرسش
    باسلام و تشکرازجناب دکتر.پدرم 70 ساله بعداز عمل رادیکال پروستات دچار تنگی گردن مثانه شد و دکترش براش بنیکه زد وگفته 10تا 15روز سوندفولی داشته باشه علت و درمانش چیه.و چکار کنه که عود نکنه..تشکر
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری پنجشنبه ۲۴ مرداد ۹۸( 5 سال پیش)
  • تصویر کاربر سميه پنجشنبه ۱۷ مرداد ۹۸( 5 سال پیش) تعداد بازدید: 218 مشاهده پرسش
    سلام من ب مدت دو سال درد هاي شديد سوزش و تكرر إدرار داشتم هيچ دكتري تشخيص نميداد تا اينكه پيش اين دكتر رفتم نوار مثانه گرفت و گفت تنگي مجراي ادرار دارم و رفتم جراحي با ليزر اما هنوز بعد از دو ماه اون درد رو دارم خيلي اذيتم ميكنه
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری پنجشنبه ۱۷ مرداد ۹۸( 5 سال پیش)
  • تصویر کاربر رمضان دوشنبه ۱۴ مرداد ۹۸( 5 سال پیش) تعداد بازدید: 266 مشاهده پرسش
    بنده 55 سال است که تنگی بین بیضه هارا دارم و تا تاریخ 95/4/13.آخرین بار عمل انجام شده و دکتر جراح میگوید در ناحیه تنگی یک مقدار حالت قبل روز ایجاد شده اگر دو باره تنگی بده باید عمل بار انجام بدهیم درصورتیکه حدود16سال پیش تو بیمارستان به آور تهران عمل کردم لذا خواهشمند م در مورد این مشکل من توضیح بدهید با تشکر آن جنابان
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری دوشنبه ۱۴ مرداد ۹۸( 5 سال پیش)
      سلام
      باید ابتدا عکس رنگی مجرا بگیری تا وضعیت فعلی شما مشخص شود
  • تصویر کاربر الف یکشنبه ۱۳ مرداد ۹۸( 5 سال پیش) تعداد بازدید: 138 مشاهده پرسش
    سلام اقای دکتر؛ امروز این لکه سفید رنگ روی آلت من ظاهر شده، ایا نیاز به مراجعه و پیگیری هست؟ بعد
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری یکشنبه ۱۳ مرداد ۹۸( 5 سال پیش)
      سلام
      عکس‌واضح تر بفرست
درحال دریافت اطلاعات

از دکتر بپرسید

ویزیت Whatsapp

تماس با مطب

نوبت دهی اینترنتی

پرسش از دکتر