علت تنگی مجرای ادرار در کودکان، زنان و مردان

در این مقاله مطالعه می کنید:

تنگی پیشابراه تاثیر قابل ملاحظه ای در کیفیت زندگی دارد، و می تواند منجر به عفونت ادراری، سنگ مثانه، آسیب عضلات و اعصاب مثانه، ایجاد فیستول، انتشار عفونت به خون و دیگر اعضای بدن (sepsis)، و در نهایت نارسایی کلیه شود. همه تنگی ها در اثر آسیب به لایه پوشاننده پیشابراه (مجرای ادراری) یا بافت اسفنجی زیرین آن و در نهایت تغییر ماهیت بافت آسیب دیده و تشکیل فیبروز در طی فرآیند ترمیم رخ می دهد. آسیب های کوچک بافت پوششی پیشابراه باعث خروج ادرار به بافت اسفنجی و بروز واکنش های فیبروتیک درون بافت اسفنجی می شود. در زمان آسیب این فیبروز می تواند بدون علامت باشد ولی با گذشت زمان و بتدریج قطر داخلی مجرای ادراری (پیشابراه) باریک شده و منجر به علائم ادراری انسدادی می شود.

آیا تنگی مجرای ادرار خطرناک است؟

تنگی پیشابراه حدود ۵۰۰۰ ویزیت بیمارستانی و یک و نیم میلیون ویزیت در مطب را در هر سال در آمریکا شامل می شود. اگرچه آماری در ایران در این مورد موجود نمی باشد ولی میزان بروز و شیوع آن در ایران نیز زیاد و قابل ملاحظه است. سیر طبیعی تنگی مجرای ادراری (پیشابراه) در بیماران درمان نشده به گونه ایست که می تواند با عوارض زیادی همراه باشد. عوارض تنگی های مجرای ادراری (پیشابراه) در جدول زیر آمده است:

Urethral stricture02

میزان بروز تنگی پیشابراه بین ۲۰۰ تا ۱۲۰۰ مورد در هر ۱۰۰ هزار نفر تخمین زده شده است و این میزان بروز در افراد بالای ۵۵ سال بطور چشمگیری افزایش می یابد. هزینه ای که این بیماری به سیستم سلامت کشور وارد می کند قابل توجه است بطوریکه هزینه ی سالیانه تحمیل شده به دلیل گرفتگی مجرای ادراری (پیشابراه) در کشور آمریکا در سال ۲۰۰۰ حدود ۱۹۱ میلیون دلار تخمین زده شده است.

علائم تنگی پیشابراه

  • کاهش فشار ادرار
  • باریک شدن جریان ادرار
  • قطع و وصل شدن ادرار
  • سوزش ادرار
  • تکرر ادرار
  • قطع و وصل شدن جریان ادرار
  • عدم تخلیه کامل ادرار

عوارض تنگی مجرای ادرار

از جمله عوارض تنگی مجرا می توان به موارد زیر اشاره کرد:

✔️ عفونت های ادراری عود کننده

✔️ سنگ مثانه

✔️ سنگ مجرای ادراری

✔️ دیورتیکول مجرای ادرای (دیورتیکول حفره ای است کیسه مانند که قبل از تنگی و در اثر فشار بالای ادرار بوجود می آید.

✔️ بی اختیاری ادراری

✔️ناباروری

✔️ مثانه تحریک پذیر یا بیش فعال

✔️ نارسایی کلیه

رژیم غذایی متناسب با نوع سنگ کلیه

تنگی مجرای ادرار در کودکان و نوزادان

تنگی مجرای ادرار کودکان غالبا مادرزادی بوده و یا بدنبال ترمیم و جراحی ناموفق بیماری هیپوسپادیاس بوجود می آید. کودکان نسبت به عوارض تنگی مجرا حساس تر بوده و بایستی که در اولین فرصت جراحی و تنگی برطرف گردد.

 علائم تنگی مجرای ادرار در کودکان 

◾خون در منی یا ادرار

◾شروع و توقف مکرر جریان ادرار

◾ناتوانی در تخلیه کامل مثانه

◾ناتوانی در کنترل ادرار (بی اختیاری)

◾ناتوانی در دفع ادرار

◾درد در ناحیه لگن یا پایین شکم

علت تنگی پیشابراه در مردان

شایع ترین علت بروز تنگی در مردان دست کاری هایی است که توسط پزشکان و پیراپزشکان بر روی مجرای ادراری انجام می شود. سوندگذاری نادرست و جراحی پروستات یا تومورهای مثانه از طریق پیشابراه شایع ترین از علل تنگی مجرای ادراری در مردان هستند.

۱- ضربه به مجرای ادراری

 با توجه به طولانی بودن پیشابراه در مردان احتمال صدمه به مجرا زیاد می باشد این آسیب می تواند ناشی از موارد زیر باشد:

  • سقوط از ارتفاع
  • تصادف با وسایط نقلیه و شکستگی لگن
  • لگد خودن حین ورزش های رزمی و منازعات
  • دوچرخه سواری و اسب سواری
  • اصابت تیر یا ترکش در جنگ
  • ماندن زیر آوار
  • گازگرفتگی توسط حیوانات
بیماری های مردانه بیضه

۲- عفونت

عفونت های مجرای ادراری ناشی از سکس مانند سوزاک در صورتی که درمان به موقع و مناسب نشوند، می تواند باعث بروز تنگی شود. امرزوه با افزایش درمان زود هنگام این دسته از عفونت ها، خوشبختانه احتمال بروز تنگی پیشابراه بدلیل عفونت کاهش یافته است.

۳- لیکن اسکلروزیس

این بیماری که به آن BXO نیز گفته می شود التهاب مزمن و پیشرونده ای است که در صورت درگیری سوراخ و مجرای ادراری می تواند باعث بروز تنگی در پیشابراه شود.

۴- علل مادرزادی

این علت نسبتا ناشایع است.

۵- علل ناشناخته

در برخی از بیماران علت مشخصی را برای بروز تنگی مجرای ادراری نمی توان پیدا کرد.

علت تنگی پیشابراه در زنان

مجرای ادراری در زنان کوتاه و حدود چهار سانتیمتر طول دارد و توسط بافت های اطراف بویژه استخوان لگن احاطه شده است؛ لذا شیوع بروز تنگی مجرای ادراری در زنان به مراتب کمتر از مردان می باشد. از علل تنگی پیشابراه در زنان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

✔️ عفونت های مزمن و طول کشنده

✔️ بیماری التهابی لیکن اسکلروزیس

✔️ زایمان های سخت و طولانی که با آسیب بافتی پیشابراه همراه باشد

✔️ مادرزادی

✔️ جراحی های لگنی

✔️ ناشناخته

حال که با علل به وجود آمدن تنگی پیشابراه آشنا شده اید، مقاله زیر را بخوانید:

درمان تنگی مجرای ادرار

تشخیص تنگ شدن مجرای پیشابراه

علائم تنگی مجرای ادراری (پیشابراه) شامل زور زدن حین ادرار کردن، عدم تخلیه کامل ادرار، جریان ادرار ضعیف، و همچنین سابقه عفونت های ادراری مکرر و ادرار خونی می باشد. عکس رنگی از مجرای ادراری (پیشابراه) و مثانه می تواند محل، طول و شدت تنگی را مشخص کند بطوری که در عکس رنگی تنگی بصورت باریک شدن قطر داخلی مجرای ادراری (پیشابراه) در محل تنگی و متسع بودن مجرای ادراری (پیشابراه) قبل از تنگی دیده می شود. برای تشخیص از سیستوسکوپی (روشی که در آن با دستگاهی که به آن سیستوسکوپ می گویند مجرای ادراری (پیشابراه) و مثانه با نگاه و دید مستقیم دیده می شود) نیز استفاده می شود.

🛑 مطالعه بیشتر: خون در ادرار نشانه چیست؟

تنگی مجرا

آیا تنگی مجرا باعث معافیت می شود؟

قوانین و شرایط معافیت پزشکی سربازی با گذشت زمان تغییر می کنند؛ لذا برای اطلاع از اینکه تنگی مجرای ادراری باعث معافیت پزشکی می شود یا نه، به سایت سازمان وظیفه عمومی مراجعه کنید. در گذشته به اینصورت بود که اگر تنگی مجرا قابل درمان باشد، بیمار مشمول معاف از رزم می شود و اگر قابل درمان نباشد، معافیت دائمی داده می شود.

تصویر  دکتر محمد جباری
دکتر محمد جباری

دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و تناسلی همچنین فلوشیپ فوق تخصصی ارولوژی ترمیمی فارغ التحصیل از دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی و عضو هیئت علمی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و عضو انجمن علمی ارولوژی ایران می باشد.

آیا این مطلب مفید بود؟ لطفا به آن امتیاز دهید
3.5/5 - (51 امتیاز)

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

برای ثبت پرسش خود از دکتر می توانید از این قسمت استفاده کنید.پاسخ شما تا 2روز از طریق پیامک و ایمیل اطلاع رسانی خواهد شد.

پیگیری سوال قبل

   برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر سمیرا جمعه ۲۷ اردیبهشت ۹۸( 5 سال پیش) تعداد بازدید: 219 مشاهده پرسش
    سلام اقای دکتر
    وقت شما ب خیر
    اقای دکتر من یه خانم ۲۶ ساله هستم که یک هفته ای میشه ادرار من به طور کامل تخلیه نمیشه البته من تکرر ادرار یا ریزش ادرار ندارم منظورم از تخلیه نشدن این هست ک فقط چند قطره ادرار باقی مونه که تخلیه کردن یا نکردنش کاملا ارادی هستش و در هر دوصورت این من رو به شدت اذیت می کنه و مجبورم می کنه هر بار برگردم سرویس بهداشتی حتی بعد تخلیه اون چند قطره بازم اون احساس بسیار بسیار ناخوشایند رو دارم که مجبورم با فشار اب یکم خودم رو اروم کنم که فقط همون لحظه جواب میده و کلا زندگیم رو مختل کرده ممنون میشم اقای دکتر اگر راهنماییم کنید .
    خیلی ممنون از لطفتون
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری جمعه ۲۷ اردیبهشت ۹۸( 5 سال پیش)

      سلام

      به نظر من یه حس کاذب و وسواس گونه هست و هر چقدر نسبت به آن کم توجه باشید سریع تر بهبود می یابید 

  • تصویر کاربر مهرداد جمعه ۲۷ اردیبهشت ۹۸( 5 سال پیش) تعداد بازدید: 178 مشاهده پرسش
    سلام دکتر
    بنده عمل لیزر تنگی مجرا انجام دادم و 9 روز سوند وصل بود، خواستم ببینم بعد از خارج کردن سوند چه کارهایی و مراقبت هایی باید انجام بدم و تا چه موقع؟
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری جمعه ۲۷ اردیبهشت ۹۸( 5 سال پیش)

      سلام

      مراقبت خاصی نمی خواهد فقط مایعات زیاد بنوشید

  • تصویر کاربر هومن سه شنبه ۲۴ اردیبهشت ۹۸( 5 سال پیش) تعداد بازدید: 371 مشاهده پرسش
    باعرض سلام من بیست روز پیش عمل اینترنال یورتروتومی کردم الان هم به خودم هرروز سوند میزنم ولی صبح ها که میرم دستشویی ابتدای ادرارم دوشاخه میاد بعد درست میشه فشارشم خوبه میخواستم بدونم این دوشاخه بودن یعنی دوباره تنگی داره عود میکنه یانه واینکه اگر بخواد عود کنه یکدفعه تنگ میشه یا به مرور متشکرم
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری سه شنبه ۲۴ اردیبهشت ۹۸( 5 سال پیش)
  • تصویر کاربر Davod شنبه ۲۱ اردیبهشت ۹۸( 5 سال پیش) تعداد بازدید: 223 مشاهده پرسش
    سلام و عرض ادب
    من چندسالی مشکل تنگی مجرای ادراری داشتم و حتی بیش از15بارعمل سیستوسکوپی انجام دادم ولی بی فایده بود.حدود12روز پیش عمل جراحی باز انجام دادم وسوند دارم تو این مدت خیلی خیلی درد کشیدم وباید3هفته سوندباشه باشم.میخواستم از خدمت جنابعالی بپرسم که مراقبت های بعد ازاین عمل به چه صورت است است؟
    و آیا بعدازبیرون کشیدن سوند نیاز به تحت نظر بودن نزدپزشک دارم یاخیر؟
    ممنون میشم اگر لطف کنید جواب رو پیامک نمائید.
    واقعاسپاسگذارم.
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری شنبه ۲۱ اردیبهشت ۹۸( 5 سال پیش)

      سلام

      میخواستم از خدمت جنابعالی بپرسم که مراقبت های بعد ازاین عمل به چه صورت است است؟.........................مایعات زیاد بنوشید و شکم تان سفت کار نکند و مواظب باشید سوند تان کشیده نشود. 
      و آیا بعدازبیرون کشیدن سوند نیاز به تحت نظر بودن نزدپزشک دارم یاخیر؟.....................بله نیاز دارید

  • تصویر کاربر محمدرضا سه شنبه ۱۷ اردیبهشت ۹۸( 5 سال پیش) تعداد بازدید: 289 مشاهده پرسش
    سلام من 15سال پیش عمل بسته تنگی با سیستوسکوپی توسط دکتر آیتی انجام دادم و الان هر دو ماه در بیمارستان سینا میل 42تا 56 میزنم ولی بعد از عید میل رد نشد و ترسیدم و خونریزی کردم و بعد دو هفته میل42رد شد ولی باز ترسیدم 52رد نشد وخونریزی کردم
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری سه شنبه ۱۷ اردیبهشت ۹۸( 5 سال پیش)

      سلام

      عکس رنگی مجرا بنام  RUG بگیرید ببینم میشه با جراحی باز درمان کرد یا خیر

درحال دریافت اطلاعات

از دکتر بپرسید

ویزیت Whatsapp

تماس با مطب

نوبت دهی اینترنتی

پرسش از دکتر