علت تنگی مجرای ادرار در کودکان، زنان و مردان

در این مقاله مطالعه می کنید:

تنگی پیشابراه تاثیر قابل ملاحظه ای در کیفیت زندگی دارد، و می تواند منجر به عفونت ادراری، سنگ مثانه، آسیب عضلات و اعصاب مثانه، ایجاد فیستول، انتشار عفونت به خون و دیگر اعضای بدن (sepsis)، و در نهایت نارسایی کلیه شود. همه تنگی ها در اثر آسیب به لایه پوشاننده پیشابراه (مجرای ادراری) یا بافت اسفنجی زیرین آن و در نهایت تغییر ماهیت بافت آسیب دیده و تشکیل فیبروز در طی فرآیند ترمیم رخ می دهد. آسیب های کوچک بافت پوششی پیشابراه باعث خروج ادرار به بافت اسفنجی و بروز واکنش های فیبروتیک درون بافت اسفنجی می شود. در زمان آسیب این فیبروز می تواند بدون علامت باشد ولی با گذشت زمان و بتدریج قطر داخلی مجرای ادراری (پیشابراه) باریک شده و منجر به علائم ادراری انسدادی می شود.

آیا تنگی مجرای ادرار خطرناک است؟

تنگی پیشابراه حدود ۵۰۰۰ ویزیت بیمارستانی و یک و نیم میلیون ویزیت در مطب را در هر سال در آمریکا شامل می شود. اگرچه آماری در ایران در این مورد موجود نمی باشد ولی میزان بروز و شیوع آن در ایران نیز زیاد و قابل ملاحظه است. سیر طبیعی تنگی مجرای ادراری (پیشابراه) در بیماران درمان نشده به گونه ایست که می تواند با عوارض زیادی همراه باشد. عوارض تنگی های مجرای ادراری (پیشابراه) در جدول زیر آمده است:

Urethral stricture02

میزان بروز تنگی پیشابراه بین ۲۰۰ تا ۱۲۰۰ مورد در هر ۱۰۰ هزار نفر تخمین زده شده است و این میزان بروز در افراد بالای ۵۵ سال بطور چشمگیری افزایش می یابد. هزینه ای که این بیماری به سیستم سلامت کشور وارد می کند قابل توجه است بطوریکه هزینه ی سالیانه تحمیل شده به دلیل گرفتگی مجرای ادراری (پیشابراه) در کشور آمریکا در سال ۲۰۰۰ حدود ۱۹۱ میلیون دلار تخمین زده شده است.

علائم تنگی پیشابراه

  • کاهش فشار ادرار
  • باریک شدن جریان ادرار
  • قطع و وصل شدن ادرار
  • سوزش ادرار
  • تکرر ادرار
  • قطع و وصل شدن جریان ادرار
  • عدم تخلیه کامل ادرار

عوارض تنگی مجرای ادرار

از جمله عوارض تنگی مجرا می توان به موارد زیر اشاره کرد:

✔️ عفونت های ادراری عود کننده

✔️ سنگ مثانه

✔️ سنگ مجرای ادراری

✔️ دیورتیکول مجرای ادرای (دیورتیکول حفره ای است کیسه مانند که قبل از تنگی و در اثر فشار بالای ادرار بوجود می آید.

✔️ بی اختیاری ادراری

✔️ناباروری

✔️ مثانه تحریک پذیر یا بیش فعال

✔️ نارسایی کلیه

رژیم غذایی متناسب با نوع سنگ کلیه

تنگی مجرای ادرار در کودکان و نوزادان

تنگی مجرای ادرار کودکان غالبا مادرزادی بوده و یا بدنبال ترمیم و جراحی ناموفق بیماری هیپوسپادیاس بوجود می آید. کودکان نسبت به عوارض تنگی مجرا حساس تر بوده و بایستی که در اولین فرصت جراحی و تنگی برطرف گردد.

 علائم تنگی مجرای ادرار در کودکان 

◾خون در منی یا ادرار

◾شروع و توقف مکرر جریان ادرار

◾ناتوانی در تخلیه کامل مثانه

◾ناتوانی در کنترل ادرار (بی اختیاری)

◾ناتوانی در دفع ادرار

◾درد در ناحیه لگن یا پایین شکم

علت تنگی پیشابراه در مردان

شایع ترین علت بروز تنگی در مردان دست کاری هایی است که توسط پزشکان و پیراپزشکان بر روی مجرای ادراری انجام می شود. سوندگذاری نادرست و جراحی پروستات یا تومورهای مثانه از طریق پیشابراه شایع ترین از علل تنگی مجرای ادراری در مردان هستند.

۱- ضربه به مجرای ادراری

 با توجه به طولانی بودن پیشابراه در مردان احتمال صدمه به مجرا زیاد می باشد این آسیب می تواند ناشی از موارد زیر باشد:

  • سقوط از ارتفاع
  • تصادف با وسایط نقلیه و شکستگی لگن
  • لگد خودن حین ورزش های رزمی و منازعات
  • دوچرخه سواری و اسب سواری
  • اصابت تیر یا ترکش در جنگ
  • ماندن زیر آوار
  • گازگرفتگی توسط حیوانات
بیماری های مردانه بیضه

۲- عفونت

عفونت های مجرای ادراری ناشی از سکس مانند سوزاک در صورتی که درمان به موقع و مناسب نشوند، می تواند باعث بروز تنگی شود. امرزوه با افزایش درمان زود هنگام این دسته از عفونت ها، خوشبختانه احتمال بروز تنگی پیشابراه بدلیل عفونت کاهش یافته است.

۳- لیکن اسکلروزیس

این بیماری که به آن BXO نیز گفته می شود التهاب مزمن و پیشرونده ای است که در صورت درگیری سوراخ و مجرای ادراری می تواند باعث بروز تنگی در پیشابراه شود.

۴- علل مادرزادی

این علت نسبتا ناشایع است.

۵- علل ناشناخته

در برخی از بیماران علت مشخصی را برای بروز تنگی مجرای ادراری نمی توان پیدا کرد.

علت تنگی پیشابراه در زنان

مجرای ادراری در زنان کوتاه و حدود چهار سانتیمتر طول دارد و توسط بافت های اطراف بویژه استخوان لگن احاطه شده است؛ لذا شیوع بروز تنگی مجرای ادراری در زنان به مراتب کمتر از مردان می باشد. از علل تنگی پیشابراه در زنان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

✔️ عفونت های مزمن و طول کشنده

✔️ بیماری التهابی لیکن اسکلروزیس

✔️ زایمان های سخت و طولانی که با آسیب بافتی پیشابراه همراه باشد

✔️ مادرزادی

✔️ جراحی های لگنی

✔️ ناشناخته

حال که با علل به وجود آمدن تنگی پیشابراه آشنا شده اید، مقاله زیر را بخوانید:

درمان تنگی مجرای ادرار

تشخیص تنگ شدن مجرای پیشابراه

علائم تنگی مجرای ادراری (پیشابراه) شامل زور زدن حین ادرار کردن، عدم تخلیه کامل ادرار، جریان ادرار ضعیف، و همچنین سابقه عفونت های ادراری مکرر و ادرار خونی می باشد. عکس رنگی از مجرای ادراری (پیشابراه) و مثانه می تواند محل، طول و شدت تنگی را مشخص کند بطوری که در عکس رنگی تنگی بصورت باریک شدن قطر داخلی مجرای ادراری (پیشابراه) در محل تنگی و متسع بودن مجرای ادراری (پیشابراه) قبل از تنگی دیده می شود. برای تشخیص از سیستوسکوپی (روشی که در آن با دستگاهی که به آن سیستوسکوپ می گویند مجرای ادراری (پیشابراه) و مثانه با نگاه و دید مستقیم دیده می شود) نیز استفاده می شود.

🛑 مطالعه بیشتر: خون در ادرار نشانه چیست؟

تنگی مجرا

آیا تنگی مجرا باعث معافیت می شود؟

قوانین و شرایط معافیت پزشکی سربازی با گذشت زمان تغییر می کنند؛ لذا برای اطلاع از اینکه تنگی مجرای ادراری باعث معافیت پزشکی می شود یا نه، به سایت سازمان وظیفه عمومی مراجعه کنید. در گذشته به اینصورت بود که اگر تنگی مجرا قابل درمان باشد، بیمار مشمول معاف از رزم می شود و اگر قابل درمان نباشد، معافیت دائمی داده می شود.

تصویر  دکتر محمد جباری
دکتر محمد جباری

دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و تناسلی همچنین فلوشیپ فوق تخصصی ارولوژی ترمیمی فارغ التحصیل از دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی و عضو هیئت علمی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و عضو انجمن علمی ارولوژی ایران می باشد.

آیا این مطلب مفید بود؟ لطفا به آن امتیاز دهید
3.5/5 - (51 امتیاز)

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

برای ثبت پرسش خود از دکتر می توانید از این قسمت استفاده کنید.پاسخ شما تا 2روز از طریق پیامک و ایمیل اطلاع رسانی خواهد شد.

پیگیری سوال قبل

   برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر رضا یکشنبه ۲۴ تیر ۹۷( 6 سال پیش) تعداد بازدید: 145 مشاهده پرسش
    سلام خسته نباشید من چند وقت پیش صبح که از خواب بیدار شدم (روی الت خوابیده بودم)احساس کردم سر التم درد میکند پیگیرش نشدم .چند وقت بعد در خواب بودم که یکدفعه ارضا شدم بعد که بیدار شدم دیدم که سر التم درد میکند وتیر میکشد بعد از چند ساعت هم دردش کمتر شد ولی وقتی به التم دست میزنم سر الت تیر کوچکی میکشد .میخواستم بدونم این بیماریه یا خوب میشه.ممنون
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری یکشنبه ۲۴ تیر ۹۷( 6 سال پیش)
      سلام
      احتمالا موقتی است ولی اگر بعد از یک تا دو هفته بهتر نشد توصیه می کنم برای معاینه و بررسی به پزشک مراجعه کنید
  • تصویر کاربر علیرضا شنبه ۱۶ تیر ۹۷( 6 سال پیش) تعداد بازدید: 160 مشاهده پرسش
    سلام اقای دکتر لک های پراکنده ی تیره رنگی به مدت 1ساله در قسمت ختنه گاهم بوجود اومده که هیچ گونه خارشی نداره و به دلیل موذب بود نمیتوانم به پزشک مراجعه کنم لطفا در صورت تشخیص درمانی اگه داره لطف کنید؟؟؟؟
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری شنبه ۱۶ تیر ۹۷( 6 سال پیش)
      سلام
      به نظر من کاریش نمیشه کرد ولی با اینحال با یک متخصص پوست هم مشورت کنید
    2. تصویر کاربر علیرضا شنبه ۱۶ تیر ۹۷( 6 سال پیش)
      یعنی هیچ درمانی نداره؟؟
    3. تصویر کاربر علیرضا شنبه ۱۶ تیر ۹۷( 6 سال پیش)
      اگه پماد یا کرمی وجود داره لطفا معرفی کنید؟؟؟
    4. تصویر کاربر دکتر محمد جباری شنبه ۱۶ تیر ۹۷( 6 سال پیش)
      با توجه به حساس بودن پوست اون ناحیه بعیده راهی باشه ولی با اینحال بهتره از یک متخصص پوست هم مشورت بگیرید
    5. نمایش سایر 3 پاسخ
  • تصویر کاربر حنیف چهارشنبه ۱۳ تیر ۹۷( 6 سال پیش) تعداد بازدید: 137 مشاهده پرسش
    سلام خوبی آقای دکتر ببخشید من بیضه سمت راستم بزرگتر خیلی وقته ایا مشکلی داره
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری چهارشنبه ۱۳ تیر ۹۷( 6 سال پیش)
      سلام
      باید سونوگرافی انجام هید
  • تصویر کاربر رضا سه شنبه ۱۲ تیر ۹۷( 6 سال پیش) تعداد بازدید: 153 مشاهده پرسش
    سلام دکتر من قبلا چنتا سوال درمورد التم و سوزش نزدیک 30 دکتر نامزد دارم هین حرف زدن التم ورم کرد و ارزاع شد از اون روز درد شدید الت و سوزش دکتر مثل رگ حتی زیر بیضه ایا التهاب پروستات هست دکتر قطره تخم کدو داره دکتر بنظر شما درد الت عفونت داره و اگه داره چکار کنم چند روز پیش منی مثل چسپ وزرد بود دکتر خیلی اذیتم میکنه ممنون دکتر چه دارویی بخورم
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری سه شنبه ۱۲ تیر ۹۷( 6 سال پیش)
      سیپروفلوکساسین ۵۰۰ و سلکسیب ۱۰۰ صبح و شب برای یک ماه
  • تصویر کاربر فائزه دوشنبه ۱۱ تیر ۹۷( 6 سال پیش) تعداد بازدید: 145 مشاهده پرسش
    سلام.خسته نباشید اقای دکتر. پسری دارم که 40 روز قبل بابیماری اکستروفی مثانه واپیسپادیاس بدنیاامده.درهمان شب اول تولد جراحی شدمثانه ترمیم وبسته شد لگن هم ترمیم شده. جراحی بعدی که مربوط به مجرای ادرارنوزادم میباشد خیلی نگرانم کرده. جراحی مجرای ادرارباتوجه به کوتاهی الت ایا خیلی دشوار است؟ به نظرشما بهترین سن برای ترمیم مجرا چه سنی میباشد؟میزان موفقیت درترمیم مجرا واوردن ان درنوک الت تاچه اندازه است؟ دربسیاری ازسایت ها نوشته اند اندازه الت دراین کودکان از حدنرمال کمتر است واگرترمیم الت به درستی انجام شود برای ازدواج وبچه دارشدن مشکلی ندارند، ایا الت نوزاد من که با این مشکل بدنیا امده دراینده به اندازه ای رشدمیکند که برای ازدواج ومسائل جنسی مشکلی نداشته باشد؟ برای اینده فرزندم خیلی نگرانم خواهش میکنم راهنمایی کنید.باتشکر
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری دوشنبه ۱۱ تیر ۹۷( 6 سال پیش)
      سلام
      اصولا طول الت در اپیسپادیاس کوتاه تر از نرمال هست ولی نتیجه عمل مجرا غالبا موفقیت امیز هست برای بارداری بستگی به بیضه ها دارد گرچه بعضا در انزال هم مشکل دارند
درحال دریافت اطلاعات

از دکتر بپرسید

ویزیت Whatsapp

تماس با مطب

نوبت دهی اینترنتی

پرسش از دکتر